رفع آلودگی‌های میکروبی از آب به وسیله نانوفیلتر

محققان دانشگاه تهران با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت، موفق به تولید آزمایشگاهی نانوفیلتر تصفیه کننده آب از آلودگی‌های ویروسی و میکروبی با استفاده از نانولوله‌های کربنی برای مصارف دارویی شدند. با توجه به آنکه آب یکی از پرمصرف‌ترین مواد در تهیه مواد اولیه، فرمولاسیون و تولید مواد دارویی است و از نظر استاندارد و کیفیت، کنترل میکروبی آب در مراحل تهیه، نگهداری و توزیع آن حائز اهمیت می‌باشد، فیلترهای با اندازه تخلخل نانومتری با قابلیت تصفیه آب از آلودگی‌ها می‌توانند نقش مهمی را ایفا کنند.

محققان دانشکده فنی دانشگاه تهران با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت، موفق به تولید
آزمایشگاهی نانوفیلتر تصفیه کننده آب از آلودگی‌های ویروسی و میکروبی با
استفاده از نانولوله‌های کربنی برای مصارف دارویی شدند.

با توجه به آنکه آب یکی از پرمصرف‌ترین مواد در تهیه مواد اولیه، فرمولاسیون و
تولید مواد دارویی است و از نظر استاندارد و کیفیت، کنترل میکروبی آب در مراحل
تهیه، نگهداری و توزیع آن حائز اهمیت می‌باشد، فیلترهای با اندازه تخلخل
نانومتری با توانایی تصفیه آب از آلودگی‌ها می‌توانند نقش مهمی را ایفا کنند.

این پژوهش توسط آقای مهندس سید طه سیدمصطفوی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی
شیمی دانشگاه تهران با راهنمایی آقای دکتر محمدرضا مهرنیا (عضو هیات علمی
دانشگاه تهران) و آقای دکتر علیمراد رشیدی (عضو هیات علمی پژوهشگاه صنعت نفت)
در قالب پروژه کارشناسی ارشد، انجام شده است.

آقای سیدمصطفوی در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد ویژه توسعه فناوری‌نانو اظهار
داشتند: “در حال حاضر فناوری فیلتراسیون نقش مهمی در تهیه آب‌های دارویی ایفا
می‌کند و گستره بزرگی از کاربردها را به خود اختصاص داده است. با توجه به ضرورت
حذف ویروسها و میکروب‌ها از آب و کوچکی اندازه آنها، تولید فیلتری با اندازه
تخلخل نانومتری امری ضروری به‌نظر می‌رسد”.

ایشان در ادامه گفتگو و در تشریح نحوه انجام کار افزودند: “این پژوهش در دو
مرحله ساخت نانوفیلتر از نانولوله‌های کربنی در شرایط بهینه و سپس تست آن برای
جداسازی ویروسها و میکروبها انجام شده است. در مرحله ساخت نانوفیلتر ابتدا به
روش شناورسازی کاتالیست، نانولوله‌های کربنی از خوراک هیدروکربنی در دمای ۹۰۰
درجه سانتیگراد تولید و سپس به طور پیوسته در همان راکتور به صورت نانوفیلتر
شکل‌دهی گردید.

پس از آن مقاومت مکانیکی آن طی عملیات حرارتی و استفاده از افزودنی‌ها بالا
برده ‌شد. قابلیت جداسازی ویروس‌ها و باکتری‌ها توسط این نانوفیلتر به ترتیب با
انجام آزمایش جداسازی ویروس MS2 و باکتری Ecoli، که به عنوان شاخص جداسازی
ویروس‌ها و باکتری‌ها در مقالات مطرح هستند، مورد بررسی قرار گرفت که با نتایج
موفق‌آمیزی همراه بود. علاوه بر این امکان جداسازی یونهای چندظرفیتی توسط فیلتر
نیز آزمایش شد که نتایج آن نشان‌دهنده وجود این قابلیت برای فیلتر بود”.

مهندس سیدمصطفوی در پایان به امکان استریل کردن این نانوفیلتر به‌وسیله حرارت و
همچنین احیاء کامل آن پس از مصرف اشاره نمودند و توسعه این نوع از فیلترها و
انجام فرآیندهای تصفیه را با آنها در مقایسه با فیلترهای دیگر کم‌هزینه‌تر و با
مصرف انرژی کمتر عنوان کردند و در صورت حمایت صنایع ذی ربط تولید این نانوفیلتر
را در مقیاس صنعتی امکان‌پذیر دانستند.