جداسازی انواع مختلف نانولوله‌ها از همدیگر

محققان دانشگاه لیهای، در آمریکا، با پیچاندن رشته‌های کوتاه DNA دور نانولوله‌های کربنی توانسته‌اند ۱۲ نوع از رایج‌ترین نانولوله‌ها را از مخلوط‌هایی که هنگام تولید نانولوله‌ها به ناچار تشکیل می‌شوند؛ جداسازی کنند. این روش پیچاندن رشته‌های DNA بسیار وابسته به توالی DNA است.

محققان دانشگاه لیهای، در آمریکا، با پیچاندن رشته‌های کوتاه DNA دور نانولوله‌های
کربنی توانسته‌اند ۱۲ نوع از رایج‌ترین نانولوله‌ها را از مخلوط‌هایی که هنگام
تولید نانولوله‌ها به ناچار تشکیل می‌شوند؛ جداسازی کنند. این روش پیچاندن رشته‌های
DNA بسیار وابسته به توالی DNA است.

خواص الکتریکی و فیزیکی نانولوله‌ها بسیار به اندازه و ساختارشان وابسته می‌باشد،
بنابراین جداسازی این مخلوط‌ها می‌تواند منجر به افزاره‌های بسیار مؤثرِ مبتنی بر
نانولوله‌ها و حتی روش‌های ساخت انواع ویژه‌ای از نانولوله‌ها شود.

مینگ زنگ و آناند زاگوتا از دانشگاه لیهای، موقعی توانستند این روش را ابداع کنند
که متوجه شدند توالی‌های معین رشته‌های DNA می‌توانند به صورت انتخابی دور لوله‌هایی
با ساختار و اندازه‌ی ویژه بپیچند.
 

زنگ می‌گوید: این یک پیشرفت بزرگ در جداسازی و مرتب‌سازی نانولوله‌ها است. هیچ
کدام از روش‌های جداسازی کنونی نمی‌توانند به این سطح از جداسازی برسند. با
روش‌های موجود فقط می‌توان یک یا دو نوع نانولوله خاص را از یک مخلوط جدا کرد،
اما ما نشان داده‌ایم که با این روش می‌توان همه انواع اصلی نانولوله‌ها را از
یک مخلوط جدا کرد.

زنجیره‌های DNA که این محققان استفاده کرده‌اند از ۸ تا ۳۰ رشته‌ی طویل و
تکراری معینِ بازی تشکیل شده‌اند. این رشته‌ها نیز از دو تا چهار باز تشکیل
شده‌اند که به صورت نرمال شامل یک باز پیورین منفرد (A یا G) و یک یا بیشتر باز
پیریمیدین(C یا T) می‌باشند. زنگ توضیح می‌دهد متاسفانه هیچ رابطه‌ای قابل
پیش‌بینی بین این توالی‌ها و نانولوله‌هاییی که به صورت انتخابی با آنها پیوند
می‌دهند؛ وجود ندارد.

او ادامه می‌دهد که ما هنوز تصور روشنی از مکانیزم این سیستم‌های جداسازی
نداریم، اما توالی‌های متفاوت DNA دور نانولوله‌هایی با ساختار‌های مختلف
می‌پیچند و این امکان جداسازی انواع مختلف نانولوله‌ها را از یک مخلوط فراهم
می‌کند.

این محققان نتایج خود را در مجله‌ی Nature منتشر کرده‌اند.