ابزاری برای تصویربرداری از رشته‌های منفرد دی‌ان‌ای

محققان ابزاری مبتنی بر تلفن همراه ساخته‌اند که می‌توان از آن برای تصویربرداری از رشته‌های منفرد دی‌ان‌ای استفاده کرد. این روش قادر است ژن‌هایی با ۱۰ هزار جفت باز را شناسایی کند.

محققان دانشگاه کالیفرنیا موفق به ساخت دستگاهی شدند که می‌تواند تلفن همراه را به یک میکروسکوپ فلورسانس دی‌ان‌ای تبدیل کند. آیدوژن اوزجان، از محققان این پروژه، می‌گوید: «یک مولکول دی‌ان‌ای زمانی که کشیده شود پهنای آن به دو نانومتر می‌رسد. در حال حاضر برای تصویربرداری از رشته‌های منفرد دی‌ان‌ای باید از ابزارهای پیچیده و گرانقیمت و روش‌های زمان‌بر استفاده کرد که این مشکلات موجب شده تا تصویربرداری از رشته‌ی منفرد دی‌ان‌ای تنها در آزمایشگاه‌های پیشرفته انجام شود. با این ابزار جدید می‌توان این نوع تصویربرداری را به سادگی و ارزانی انجام داد.»
برای انجام چنین تصویربرداری لازم است متعلقات مختلفی نظیر یک لنز خارجی، فیلتر لایه نازک، یک سکوی نمونه کوچک و دیود لیزری درون جعبه‌ای کوچک قرار داد تا همانند یک میکروسکوپ فلورسانس عمل کند.
از این میکروسکوپ کوچک می‌توان برای تشخیص انواع سرطان‌ها و اختلالات پیچیده عصبی نظیر آلزایمر استفاده کرد. همچنین می‌توان مقاومت دارویی در بیماری‌های عفونی را شناسایی کرد. برای تصویربرداری با این دوربین، باید دی‌ان‌ای را جداسازی و برچسب‌زنی کرد که این کار با استفاده از یک دستورالعمل قابل انجام است.
برای اسکن دی‌ان‌ای، این گروه تحقیقاتی از یک برنامه محاسباتی در تلفن هوشمند استفاده کردند. اطلاعات اسکن شده به یک سرور در آزمایشگاه اوزجان منتقل شده و طول مولکول دی‌ان‌ای اندازه‌گیری می‌شود. اگر ارائه اطلاعات به سرور به خوبی انجام شود، پردازش کل اطلاعات تنها ۱۰ ثانیه زمان می‌برد.
نتایج آزمایش‌های انجام شده نشان می‌دهد که این روش می‌تواند برای رشته‌هایی با بیش از ۱۰ هزار جفت باز و بیشتر، مورد استفاده قرار گیرد. این درحالی است که اندازه ژن‌های مهم برخی باکتری‌ها و همچنین ژن‌های ایجاد مقاومت دارویی در حدود ۱۴ هزار جفت باز است.
از این روش می‌توان برای تفکیک تکه‌های مختلف دی‌ان‌ای که با روش الکتروفوریز رایج قابل تفکیک نیستند استفاده کرد.