قائم شهر: پوشش دهی نانوذرات نقره بر روی کاغذ به روش زیستی

محقق دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر در تحقیقات خود به بررسی اثر ضد میکروبی کاغذ‌های پوشش داده شده با نانوذرات نقره پرداخته است. با توجه به نتایج حاصل شده، این کاغذ در صورت تولید انبوه می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای کاربرد در صنایع بسته بندی باشد. در پوشش

ظرفیت نانوذرات نقره برای از بین بردن میکرو ارگانیسم‌های مختلف از ویژگی‌های جذاب آن در برابر باکتری‌های مقاوم به آنتی بیوتیک است. همین خاصیت آن را به یکی از قوی‌ترین عوامل ضد میکروبی تبدیل کرده است. چنانچه کاغذ با نانوذرات نقره پوشش داده شود، می‌تواند کاربردهای تجاری برجسته‌ای در صنایع مختلف داشته باشد. در این کار، پوشش دهی نانوذرات نقره بر روی کاغذ به روشی ایمن و منطبق بر اصول شیمی سبز مدنظر قرار گرفته است.
دکتر حمیدرضا قربانی، در توضیح روش استفاده شده برای پوشش دهی کاغذها عنوان کرد: «همانگونه که اشاره شد، در این پژوهش از یک روش زیستی به منظور سنتز و پوشش نانوذرات بر روی کاغذ استفاده شد. برای این منظور با استفاده از باکتری اشرشیاکولی نانوذرات نقره تولید و روی کاغذ پوشش داده شد. پوشش زیستی به علت عدم استفاده از مواد شیمیایی و ایمن بودن از لحاظ زیست محیطی اهمیت به سزایی دارد.»
وی در ادامه به مزیت‌های این روش پرداخت و افزود: «سنتز نانوذرات با استفاده از روش‌های شیمیایی، به لحاظ تجهیزات مورد نیاز در مقایسه با روش‌های دیگر بسیار پر هزینه است. از طرفی در برخی موارد ایجاد توزیع یکنواخت ذرات، کار بسیار دشواری خواهد بود. این در حالی است که در روش سنتز زیستی می‌توان نانوذرات را با کنترل خوب بر توزیع اندازه به دست آورد. همچنین در این روش مواد شیمیایی با سمیت محیطی استفاده نمی‌شود. ساخت نانوذرات نقره با استفاده از روش‌های زیستی همانند گیاهان، جلبک‌ها، قارچ ها و باکتری‌ها چند سالی است که مورد توجه محققین قرار گرفته است.»
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد کاغذ پوشش داده شده توانایی بالایی برای استفاده به عنوان مواد ضد میکروبی در بسته‌بندی مواد غذایی و افزایش عمر مفید آن‌ها دارد. قربانی معتقد است با توجه به این نتایج امکان استفاده از روش‌های زیستی به منظور پوشش نانوذرات بر روی مواد دیگر مانند غشا، فیلتر و …. نیز امکان پذیر است.
کاغذ پوشش داده شده توسط میکروسکوپ الکترونی، روش پراش اشعه ایکس و طیف سنجی جذب اتمی مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنین فعالیت ضد باکتریایی کاغذ پوشش داده شده در برابر باکتری اشرشیاکولی و استافیلوکوکوس اورئوس نیز اندازه‌گیری شده است. بر طبق نتایج به دست آمده مشخص شده که کاغذ پوشش داده شده در مقایسه با دو آنتی بیوتیک کلستین و تتراسایکلین دارای خاصیت ضد میکروبی بالایی در برابر باکتری‌های ا.کلای و استافیلوکوکوس اورئوس است.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر حمیدرضا قربانی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر- است که نتایج آن در مجله‌ی IET Nanobiotechnol. (جلد ۸، شماره ۴، سال ۲۰۱۳، صفحات ۲۶۳ تا ۲۶۶) به چاپ رسیده است.