نانوذرات عصاره زردچوبه خواص ضدسرطانی بالاتری نشان می‌دهند

پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی بابل و دانشگاه مازندران موفق شدند کورکومین به عنوان ماده موثره زردچوبه را به شکل نانوذرات سنتز کرده و از آن‌ها برای جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی استفاده کنند.

امروزه استفاده از ترکیبات موجود در مواد طبیعی به‌عنوان داروی کمکی جهت درمان بسیاری از بیماری‌ها ازجمله سرطان مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعات متعددی به اثرات ضدالتهابی و ضدسرطانی کورکومین اشاره شده است. اما از سوی دیگر کاربرد بالینی آن به دلیل حلالیت ناچیز آن در آب، با محدودیت زیادی مواجه است.

دکتر مریم قاسمی کاسمان از کورکومین به‌عنوان ترکیب ضد سرطان موجود در گیاه زردچوبه یاد کرد و افزود: «رویکردهای زیادی جهت افزایش حلالیت کورکومین در آب به کار گرفته شده است. از سوی دیگر فناوری نانو افق جدیدی را در زمینه پزشکی باز کرده است. ازاین‌رو در این پژوهش از این فناوری جهت افزایش حلالیت کورکومین در آب استفاده شده است. در این راستا فرم نانوذره کورکومین با استفاده از دو پلیمر طبیعی سنتر شده و اثر آن بر تکثیر سلول‌های سرطانی مورد ارزیابی قرار گرفته است.»

وی ادامه داد: «کوچک شدن ذرات کورکومین تا مقیاس نانومتری موجب افزایش حلالیت این ترکیب در آب می‌شود. این موضوع اثر ضدسرطانی این ترکیب را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.»

در این طرح نانوذراتی چهار جزئی شامل کورکومین، دو پلیمر طبیعی و سدیم تری فسفات سنتز شده است. بررسی با کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) نشان داد که در مقایسه با کورکومین که به میزان ناچیزی در آب حل می‌شود؛ کپسوله کردن کورکومین به داخل نانوذرات سنتز شده به میزان قابل‌توجهی حلالیت آبی آن را افزایش می‌دهد.

به گفته این محقق، در این طرح برای سنتز این نانوذرات چندجزیی، از یک روش شامل فرایند فراصوت استفاده شده و پس‌ازآن فعالیت ضد توموری آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین از روش‌های میکروسکوپی FE-SEM و AFM برای مشخصه یابی نانوذرات استفاده شده است.

تصاویر میکروسکوپی بیانگر این هستند که اندازه نانوذرات سنتز شده کوچک‌تر از ۵۰ نانومتر هستند. همچنین، نتایج حاکی از آن است که نانوذرات چندجزیی خواص ضد توموری بالاتری نسبت به فرم آزاد کورکومین از خود نشان می‌دهند.

دکتر شهرام قاسمی میر- عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران، دکتر مریم قاسمی کاسمان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل، دکتر سهراب کاظمی- عضو هیات علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بابل، مریم غلامی تبار و رقیه پورباقر- دانشجویان مقطع دکتری پژوهش محور این دانشگاه، فاطمه احمدی و علی علی‌نژاد میر – دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران در انجام این طرح همکاری داشته‌اند. نتایج این کار در مجله‌ی International journal of nanomedicine با ضریب تأثیر ۴٫۳ (جلد ۱۲، سال ۲۰۱۷، صفحه ۸۵۴۵) منتشر شده است.