صنعت و دانشگاه: گامی به سوی افزایش برداشت نفت از مخازن کشور

پژوهشگران دانشگاه اصفهان با همکاری محققان پژوهشگاه صنعت نفت و به سفارش بخش‌های بالادستی صنعت نفت، در جهت افزایش میزان برداشت نفت از مخازن کشور به بررسی اثر استفاده از نوعی نانوساختار پرداخته‌اند. تلاش این پژوهشگران ارائه راهکاری نوین است که علاوه بر افزای

رهاسازی چاه‌ها و میدان‌های نفتی، که شامل مقادیر قابل توجهی از نفت هستند، یک مشکل در حال رشد در حوزه‌ی انرژی است. از این رو لازم است با اعمال روش‌های کارآمد، در جهت ازدیاد برداشت نفت از مخازن تلاش شود. با پیشرفت‌های روزافزون فناوری نانو در صنایع بالادستی نفت، توجه ویژه‌ای به کاربرد نانوذرات با اندازه، شکل و خواص سطحی مطلوب، به عنوان یک افزودنی مؤثر و کارآمد در روش‌های مختلف ازدیاد برداشت نفت شده است.
در این راستا، محققان دانشگاه اصفهان در تلاشند تا با انجام طرحی در قالب پایان نامه‌ی(دانشجویی) مبتنی بر نیاز صنعت، جهت رفع این مشکل گام بردارند.
حمیده رادنیا، مجری طرح، در خصوص لزوم پژوهش‌های این چنینی عنوان کرد: «افزایش برداشت نفت از مخازن نفتی موجود، یکی از اولویت‌ها‌ی اصلی صنعت نفت کشور است. از همین رو، علاوه بر فعالیت‌های میدانی رایج، توسعه‌ی مطالعات و انجام فعالیت‌های تحقیقاتی به منظور بهبود و یا ایجاد روش‌های جدید ازدیاد برداشت امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.»
وی در ادامه افزود: «یکی از راه‌های افزایش برداشت، تولید مواد جدید با خواص ویژه و منحصر به فرد است که بتواند کشش سطحی آب و نفت را کاهش داده و همزمان باعث افزایش ویسکوزیته‌ی آب تزریقی به مخازن شود. هدف اصلی دنبال شده در این طرح نیز، بررسی عملکرد گونه‌ای نانوساختار، در بحث پایدارسازی امولسیون‌ها و کاربرد آن در فرایندهای ازدیاد برداشت نفت است. منبع تولید این نانوماده بسیار ارزان است.»
به گفته‌ی این محقق، با وجودی که از ذرات جامد به عنوان پایدارکننده‌ی امولسیون، به طور گسترده در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی استفاده می‌شود، اما به ندرت برای اهداف برداشت نفت مورد استفاده قرار گرفته‌اند. پایدارکننده‌های جامد، معمولاً ذرات جامد کلوئیدی هستند که دارای اندازه‌ی میکرونی بوده و به سادگی در حفره‌های سنگ‌ها به دام می‌افتند. بنابراین پخش امولسیون‌های پایدار شده با آن‌ها برای فواصل زیاد امکان‌پذیر نیست. رادنیا معتقد است که استفاده از نانوذرات جامد راه حلی مناسب برای رفع این مشکل است.
این تحقیقات در قالب پایان نامه دکترای حمیده رادنیا، با همکاری دکتر علیرضا سلیمانی نظر و دکتر علیمراد رشیدی و به سفارش بخش بالادستی صنعت نفت در حال انجام است.
ستاد ویژه توسعه فناوری نانو به پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی که برای رفع نیاز، توسعه یا ارتقای محصولات صنایع و یا شرکت‌های فناوری نانو، تعریف و انجام می‌شوند، حمایت‌های تشویقی ویژه پرداخت می‌کند. اطلاعات کامل این حمایت از لینک زیر قابل دریافت است.