بمب‌ نانویی در خدمت ژن‌درمانی ضدسرطان

ساختاری به نام «بمب نانویی» ساخته شده که می‌تواند siRNA را برای ازبین‌بردن سرطان پستان نوع منفی سه‌گانه درون سلول رهاسازی کند.

یافته‌های اخیر محققان دانشگاه مریلند نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از فناوری‌نانو، سرطان پستان نوع منفی سه‌گانه (TNBC) را درمان کرد. این گروه، راهبردی ارائه کردند که در آن از فناوری‌نانو برای هدف‌گیری ژنی موسوم به POLR2A استفاده می‌شود که در سرطان پستان نقشی اساسی دارد. نتایج این پروژه در قالب مقاله‌ای در نشریه Nature Nanotechnology به چاپ رسیده است.

در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از سرطان‌های پستان، از نوع منفی سه‌گانه هستند به این معنا که این سرطان‌ برخلاف دیگر انواع سرطان‌های پستان از طریق هورمون‌های استروژن و پروژسترون پشتیبانی نشده و پروتئین HER2 نیز در آن نقشی ندارد. در روش‌های رایج درمان سرطان پستان تمرکز روی این دو هورمون و پروتئین است اما در سرطان نوع TNBC، داروهای هورمونی و هدف‌گیری گیرنده‌های پروتئین HER2 تأثیری ندارد.

شیومینگ هو از محققان این پروژه می‌گوید: « به دلیل فقدان گزینه درمانی، بیماران مبتلا به TNBC در مسیر درمان با مشکلات زیادی روبرو هستند. هر چند پیشرفت‌های چشمگیری در درمان سرطان به‌دست آمده است اما درمان این بیماری با روش شیمی‌درمانی رایج با اثرات جانبی زیاد و مقاومت دارویی همراه است. بنابراین لازم است به سرعت روشی برای درمان این بیماری ارائه شود.»

جهش ژنتیکی عامل بسیاری از بیماری‌های سرطان است، در TNBC نیز یک ژن موسوم به TP53 جهش یافته یا پاک شده‌است. محققان روش‌هایی برای تولید پروتئین p53 ارائه کردند تا مانع از رشد سرطان شوند اما این روش‌ها به دلیل پیچیدگی‌های موجود در سیگنال‌دهی پروتئین p53 با مشکلاتی روبرو بوده است.

برای حل این مشکل محققان از siRNA استفاده کردند. البته siRNA در خون یا لیزوزم ناپایدار است و به سرعت از بین می‌رود. برای رفع این چالش محققان از یک ذره موسوم به بمب نانویی استفاده کردند که می‌تواند siRNA مربوط به POLR2A را در خون محافظت کند. این نانوحامل قادر است تا سلول‌های تومور را هدف قرار داده و این ژن را وارد این سلول‌ها کند. این بمب نانویی گاز دی‌اکسیدکربن ایجاد می‌کند تا اندوزوم و لیزوزوم را باز و در نتیجه رهایش siRNA با موفقیت انجام می‌شود.