راز خودترمیمی سلول‌های سرطانی بعد از آسیب‌، فاش شد

چند سال پیش، تیمی به سرپرستی پوری فورتس کشف کرد که حدود نیمی از بیماران مبتلا به کارسینوم کبدی (شایع‌ترین نوع سرطان کبد) یک مولکول RNA به نام نیهکول (Nihcole) تولید می‌کنند، که عمدتا در تهاجمی‌ترین تومورها یافت می‌شود.

آن‌ها چنین نتیجه گرفتند که نیهکول در کمک به ترمیم DNA شکسته بسیار مؤثر است، به همین دلیل رادیوتراپی در تومورهایی که در آن‌ها نیهکول حضور دارند کمتر مؤثر است. با از بین بردن نیهکول، سلول‌های سرطانی تحت درمان با رادیوتراپی راحت‌تر از بین‌ می‌روند.

با این حال، مکانیسم مولکولی که نیهکول ترمیم شکستگی DNA را تسهیل می‌کند، مشخص نبود. مقاله‌ی که به تازگی منتشر شده است، این ساز و کار را توضیح می‌دهد: «نیهکول پلی را تشکیل می‌دهد که قطعات DNA شکسته را به هم متصل می‌کند.»

محققان این پروژه توضیح می‌دهند: «نیهکول به‌طور همزمان با پروتئین‌هایی که دو انتهای یک DNA قطعه قطعه شده را تشخیص می‌دهند، تعامل دارد، گویا آن‌ها را با هم جمع می‌کنند.»

درک این مکانیسم ممکن است در تدوین راهبردهایی برای مبارزه با سرطان‌های کبد کمک کند. محققان می‌گویند: «استفاده از داروهای مهارکننده نیهکول ممکن است یک روش درمانی جدید برای شایع‌ترین شکل سرطان کبد باشد.»

برای درک چگونگی کار نیهکول، گروه فرناندو مورنو-هررو از انبرک مغناطیسی استفاده کرد، یک روش مبتنی بر فناوری نانو که به خصوصیات فیزیکی مولکول‌های منفرد می‌پردازد.

محققان یک مولکول DNA را طراحی کرده‌اند که از DNA شکسته تقلید می‌کند و به آن‌ها امکان تشخیص اتصال بین دو انتهای تکه تکه شده را می‌دهد. ابتدا، آن‌ها یک مهره مغناطیسی را به یک انتهای DNA وصل می‌کنند و سپس از مغناطیس استفاده می‌کنند تا بتوانند آن انتها را بکشند و ببینند که وضعیت DNA چگونه است.

این داده‌ها نشان می‌دهد که نیهکول با کمک به ترمیم شکستگی DNA مزیتی برای سلول‌های تومور داشته، در نتیجه با وجود آسیب DNA ناشی از استرس تقسیم سلولی، تکثیر بدخیم سلول‌های سرطانی را حفظ می‌کند.

نیهکول یکی از این مولکول‌های RNA طولانی است که وجود و عملکرد آن اخیراً به حدی کشف شده است که زیست‌شناسان هنوز شگفت‌زده هستند.