شرکت دانشبنیان آپرین سما فارمد، ماده موثره رادیوداروی تشخیصی تکنسیوم را تولید میکند. این ترکیب برای تشخیص زودهنگام سرطان استفاده میشود. بعد از آمریکا، ایران دومین کشور صاحب این فناوری است. از این محصول در پانزدهمین نمایشگاه فناوری نانو، ایران نانو ۱۴۰۳ رونمایی شد.
تشخیص سرطان با نانوداروی ایرانی سادهتر و ارزانتر میشود
یکی از اصلیترین مسیرهای متاستاز سرطان، انتقال سلولهای سرطانی از طریق سیستم لنفاوی است. تشخیص دقیق و به موقع میزان درگیری لنف در سرطانهای مختلف نظیر سرطان پستان، ریه، سرطانهای دستگاه تناسلی و غیره باعث میشود جراح به منظور کاهش خطر متاستاز، مجبور به خارج کردن بخش عمدهای از سیستم لنفاوی همراه با توده سرطانی شود. فقدان بخشی از سیستم لنفاوی که جز مهمی از سیستم گردش خون و سیستم ایمنی بدن محسوب میشود، مشکلات جبرانناپذیری را در ادامه زندگی برای بیمار به وجود میآورد. رادیوداروی تیلمانوسپت بهعنوان اختصاصی ترین رادیوداروهای تشخیصی غدد لنفاوی در جهان در جهت حل این معضل قادر به شناسایی دقیق و به موقع غدد لنفاوی درگیر سرطان شناخته میشود. با استفاده از این قابلیت، جراح پیش از هر اقدامی به وسیله تزریق این رادیودارو و انجام اسکن اسپکت، موقعیت و میزان دقیق گرههای لنفاوی آلوده به سرطان را مشخص میکند.
تولید این محصول گران قیمت از سال ۲۰۱۳ در انحصار کشور آمریکا قرار دارد. دانش فنی تولید این محصول به صورت کاملا بومی با تکیه بر دانش متخصصان ایرانی به دست آمده است و در حال حاضر، این محصول پس از طی کردن موفق مراحل پیش بالینی وارد مراحل بالینی شده است. این دارو به لحاظ ساختار شیمیایی یک ماکرومولکول پیچیده پلیمری است که علاوه بر قابلیت حمل رادیوایزوتوپ تشخیصی تکنسیوم قادر به اتصال به گیرندههای موجود در سطح سلولهای سرطانی میباشد. تولید رادیوداروی تیلمانوسپت پس از ۱۸ ماه تلاش، طی یک فرآیند تحقیق و توسعه مدون انجام شده است.
پس از آمریکا، ایران دومین کشور دنیا خواهد بود که به داشتن فنی این محصول راهبردی دست پیدا کرده است. با بهرهبرداری از این محصول، هزینه نقشهبرداری سیستم لنفاوی توسط این رادیوداروی اختصاصی در ایران با یک دهم قیمتهای جهانی انجام خواهد شد، از این رو این امتیاز رقابتی، پتانسیل صادراتی مناسبی را پیش روی این رادیودارو قرار میدهد. با توجه به این که یکی از مسیرهای اصلی متاستاز تمام سرطانها سیستم لنفاوی است، شناسایی میزان درگیری غدد لنفاوی حائز اهمیت است و از آنجایی که در سرطانهای مختلف گستردگی پیدا میکند، میزان مصرف این رادیودارو شاید به تنهایی به اندازه سایر رادیوداروها در کشور باشد. سایر رادیوداروها معمولا تک مصرفی یا تک کاربردی هستند بهعنوان مثال، تنها تومورهای پروستات یا تومورهای پستان را اسکن میکنند اما رادیوداروی تیلمانوسپت می تواند گسترش سرطان را در سیستم لنفاوی اسکن کرده و درنتیجه هر فرد مبتال به سرطان فارغ از نوع سرطان، برای بررسی درگیر شدن سیستم لنفاوی با این رادیودارو تحت اسکن قرار گیرد. بنابراین میتوان گفت که حدود ۹۰ درصد از مبتالیان به سرطانهای مختلف در طول سال قابلیت استفاده از این رادیودارو را دارند.