شرکت دانش‌بنیان گسترش فناوری خوارزمی، در راستای تکمیل زنجیره نانوکاتالیست‌های واحدهای احیاء مستقیم، اقدام به تولید نانوجاذب‌های سولفورزدایی در صنایع ذوب آهن کشور نموده است.
بکارگیری نانوکاتالیست‌های ایرانی در صنایع ذوب آهن کشور
شرکت دانش‌بنیان گسترش فناوری خوارزمی به عنوان یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان پیشگام در زمینه بومی‌سازی و تولید نانوجاذبها و نانوکاتالیست‌های پیشرفته مصرفی صنایع گوناگون از جمله صنایع فولاد شناخته می‌شود. این شرکت در راستای تکمیل زنجیره نانوکاتالیست‌های پیشرفته واحدهای احیاء مستقیم، اقدام به تولید نانوجاذب‌های سولفورزدایی نموده است.
برخی معادن آهن کشور چند سالی است که با عبور از لایه‌های اکسیدی موجود در سطح، به لایه سولفوری رسیده‌اند که گاهی منجر به تولید گندله سولفوردار و افت کیفیت گندله مورد استفاده در مدول‌های احیاء مستقیم صنایع فلزی می‌شود. در این حالت سولفور گندله (به صورت سولفید آهن)، به‌طور کامل از گندله حذف نشده و با ورود به سیستم احیاء مستقیم، در واکنش با گاز هیدروژن، تبدیل به گاز H۲S شده و موجب مسمومیت کاتالیست، مختل شدن فرآیند، کاهش بازده تولید، تخریب کاتالیست و تخریب تیوب ریفرمر خواهد شد.
در بسیاری از فرآیندهای شیمیایی امکان مسمومیت ناشی از سولفور برای کاتالیست‌های جریان پایین دستی حتی در مقادیر بسیار ناچیز وجود دارد. با توجه به محدودیت‌های موجود برای تامین کاتالیست و به‌خصوص تیوب ریفرمر و همچنین تحمیل ضررهای هنگفت ناشی از کاهش نرخ تولید، بایستی با بکارگیری نانوکاتالیست‌های سولفورزدایی و نانوجاذب‌های پیشرفته، از ورود گاز H۲S بیش از حد مجاز به درون ریفرمر ممانعت به عمل آورد.
نانوجاذبها و نانوکاتالیست‌های سولفورزدایی حاوی نانوذرات، امکان حذف مواد سمی همچون H۲S از جریان گازی تا زیر ppbv ۱۰ را دارند. لذا استفاده از نانوجاذب‌های سولفورزدایی برای حذف چنین آلودگی‌هایی در فرآیند بسیار ضروری است.
شرکت گسترش فناوری خوارزمی با تولید نانوکاتالیست‌های پیشرفته و نانوجاذب‌های سولفورزدایی، به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان این نانوجاذبها در سطح کشور شناخته می‌شود. این نانوکاتالیست‌های پیشرفته و نانوجاذبها، دارای بالاترین خلوص ممکن بوده و به همین دلیل از لحاظ کیفیت گوی سبقت را از رقبای خارجی ربوده است.
شرکت گسترش فناوری خوارزمی، با بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص و با تکیه بر دانش به روز خود، موفق به بارگذاری یکی از بزرگترین مگامدول‌های تولید آهن اسفنجی کشور ایران شده است. مجتمع صنعتی ذوب آهن پاسارگاد به عنوان یکی از بزرگترین مگا مدول‌های احیاء مستقیم با ظرفیت تولید اسمی سالانه ۱.۸ میلیون تن HDRI (Hot Direct reduced iron) آهن اسفنجی کشور است. نانوکاتالیست‌های مورد نیاز جهت استفاده در ریفرمر این واحد تولیدی، به طور کامل با بالاترین کیفیت بارگذاری شده و با توجه به اتمام مراحل ساخت و نصب سایر تجهیزات، به بهره‌برداری رسیده است. این ریفرمر دارای ۱۸ سلول (Bay) حاوی ۵۴۰ تیوب با قطر ۱۱ اینچی بوده که حجمی بالغ بر ۲۴۲ متر مکعب انواع نانوکاتالیست‌های ریفرمینگ فعال، نیمه‌فعال و خنثی درون آن با بالاترین دقت بارگذاری شده است.
با توجه به تولید نانوکاتالیست‌های زنجیره واحد احیای مستقیم و همچنین جاذب‌های سولفورزدایی خوارزمی در روند تولید آهن اسفنجی، این شرکت دانش‌بنیان، با عقد قرارداد تولید و تحویل‌دهی نانوجاذب‌های سولفورزدای مورد استفاده در مجتمع عظیم صنعتی ذوب آهن پاسارگاد، همکاری‌های خود را در این زمینه تداوم بخشیده است. این نانوجاذبها، تاکنون در موعد مقرر تولید و به این مجموعه تحویل شده است.
ذوب آهن پاسارگاد، در سال‌های گذشته، واحد احیای مستقیم خود را با ظرفیت ۱۸۰۰۰۰۰ تن با نانوکاتالیست‌های گسترش فناوری خوارزمی وارد مدار تولید کرده است. بکارگیری نانوجاذب‌های سولفورزدای مورد استفاده در این صنایع، و نحوه عملکرد آن، تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر میزان تولید این واحد احیاء مستقیم دارد.
شایان ذکر است مجتمع صنعتی ذوب آهن پاسارگاد، یکی از بزرگترین و موفق‌ترین واحدهای احیاء مستقیم کشور بوده و در زمینه ثبت رکوردهای ظرفیت تولید دستاوردهای قبال توجهی را کسب نموده است. این مجموعه، با هدف ایجاد یک مجتمع کامل فولادسازی از مرحله دریافت سنگ آهن از معدن تا تولید انواع فولادهای آلیاژی منطبق با استانداردهای بین‌المللی، در استان فارس در مجاورت شهر شیراز و در زمینی به وسعت سه میلیون مترمربع در حال فعالیت است.
در کنار تولیدات نانوفناورانه، شرکت خوارزمی، فعالیت‌هایی نظیر تهاتر کاتالیست‌های مستعمل با نانوکاتالیست‌های نو تولیدی خوارزمی با تعدادی از واحدهای فولادی را به انجام رسانده است. چندین پروژه توسعه دانش فنی تولید صنعتی نانوکاتالیست‌های جدید نیز در مشارکت با واحدهای معظم صنعتی در این دوره آغاز شده و فعالیت‌های بازیابی فلزات پایه از کاتالیست‌های مستعمل نیز در مقیاسی عظیم در این دوره ادامه یافته است تا بخش بزرگی از نیاز شرکت به فلزات پایه را تامین نماید. طرح بومی‌سازی نانوکاتالیست‌های پکیج‌های تولید هیدروژن و راه‌اندازی مجدد پکیج تولید هیدروژن فولاد غرب آسیا از دیگر فعالیت‌های این شرکت در صنایع فلزی و فولادی کشور است.
