جلسه دفاعیه از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان «آینده نگاری فناوری؛ ابزاری جهت اولویت گذاری علم و فناوری نانو درایران»، که توسط آقای مجید صاحبی نژاد با راهنمایی آقای دکتر طباطبائیان در دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده است، شنبه دوم دی ماه در سالن جلسات دانشکده مدیریت و حسابداری این دانشگاه، برگزار خواهد شد.
برگزاری جلسه دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد درباره اولویت گذاری علم و فناوری نانو درایران
| دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی دفاعیه از پایان نامه کارشناسی ارشد |
| چکیده: شاید معروف‌ترین تعریفی که از آینده‌نگاری شده است به تعریف بن‌مارتین در سال ۱۹۹۵ برمی‌گردد. وی آینده‌نگاری تحقیقات را فرآیند تلاش سیستماتیک برای نگاه به آینده بلند‌مدت علم، فناوری، اقتصاد و جامعه دانست که هدفش شناسایی نواحی تحقیقات استراتژیک و فناوری‌های عام نوظهور است که به احتمال زیاد بیشترین منافع اقتصادی و اجتماعی را در پی دارند. محقق انگلیسی دیگری به نام لوک جورجیو، آینده‌نگاری فناوری را ابزاری سیستماتیک برای ارزیابی توسعههای علم و فناوری تعریف نمود که می‌توانند اثرات شدیدی بر رقابت‌پذیری صنعتی، خلق ثروت و کیفیت زندگی داشته‌باشد. از موضوعات چالش‌برانگیز در توسعه فناوری، اولویتگذاری می‌باشد. اولویتگذاری مناسب علم و فناوری با اجماع تمامی بازیگران و توجه به توسعههای آینده علم و فناوری، کمک شایانی به ایجاد اولویتهای مؤثر و قابل‌اجرا می‌کند. با توجه به کارکردهای خاصِ آینده‌نگاری و نتایجی آن ، انتظار می رود که با اجرای آینده‌نگاری اثربخشی اولویتگذاری تا حد بالایی افزایش یابد. به نقل از بن‌مارتین و ایروین دو تن از مشهورترین محققین سیاست‌گذاری علم و فناوری، «آینده‌نگاری پاسخی – و از دیدگاه ما تنها پاسخ قابل قبول- برای حل چالش‌های اولویتگذاری می‌باشد. چالش‌هایی که ناشی از هزینه‌های روزافزون آزمایشگاهی، منابع‌محدود، پیچیدگی در تصمیم‌گیری علمی و فشار جهت کسب ارزش پولی و ارتباطات اقتصادی- اجتماعی می‌باشد. » (یونیدو،۲۰۰۳ ) بسیاری از کشورها از این رویکرد جهت شفاف‌نمودن اولویتهای فناوری خود بهره برده‌اند که از آن جمله می‌توان به آمریکا، ژاپن، آلمان، جمهوری‌چک، فرانسه، دانمارک و … اشاره نمود. آینده‌نگاری فناوری شامل سه مرحله‌ی پیش‌آینده‌نگاری، اجرای آینده‌نگاری و پس‌آینده‌نگاری است. در مرحله «پیش‌آینده‌نگاری»، امکان‌پذیری انجام پروژه آینده‌نگاری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؛ همچنین اطلاعاتی برای طراحی بهینه فرایند آینده‌نگاری جمع‌آوری می‌گردد؛ اجزای اصلی آینده‌نگاری مشخص می‌شود و بازیگران و مشارکت‌کنندگان کلیدی در فرایند آینده‌نگاری شناسایی می‌گردند. لزوم پیش‌آینده‌نگاری قبل از اجرای آینده‌نگاری زمانی آشکارتر می‌گردد که بدانیم هیچ روش واحدی برای اجرای آینده‌نگاری وجود ندارد که بهترین روش نامیده شود و طرح کلی اجرا به میزان زیادی وابسته به عواملی از قبیل زمینه اجرا، مباحث مورد نظر، زمان، هزینه و … می‌باشد. این پروژه به پیش‌آینده‌نگاری فناوری‌نانو می‌پردازد. در این مرحله، امکان‌سنجی انجام آینده‌نگاری فناوری‌نانو مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و چگونگی اولویت‌گذاری‌فناوری‌نانو به وسیله آینده‌نگاری بررسی و تحلیل می‌گردد. در نهایت رهنمودهایی برای اجرای آینده‌نگاری فناوری‌نانو ارائه می‌گردد. |
