به گفته پژوهشگران استرالیایی فناوری نانو
در مواد غذایی و کشاورزی به‌طور نامناسبی قانون‌مند شده‌است.
علی‌رغم سرمایه‌گذاری چشمگیر در بخش مواد غذایی کشاورزی در فناوری نانو،
لزوم تدوین قوانین مختص نانو در این حوزه، از سوی دولت فدرال به‌عنوان
اولویتی تشخیص داده نشده بود.
درآمد حاصل از صنعت نانو در بخش مواد غذایی کشاورزی تا سال ۲۰۱۰ به ارزش ۲۰
میلیون دلار خواهد رسید که این میزان با سرمایه‌گذاری زیاد شرکت‌هایی نظیر
Syngenta، Monsanto وHeinz به دست می‌آید.
یکی از فواید فناوری نانو برای کشاورزی، توسعه روش‌های مؤثرتر برای به‌کارگیری
آفت‌کش‌هاست؛ به‌عنوان مثال، ساخت نسخه‌هایی از مولکول‌های آفت‌کش در مقیاس
نانومتر می‌تواند منجر به نانوآفت‌کش‌های معلق شود که پایدارتر بوده و برای
آفت‌ها سمی‌ترند و جذب بهتری درگیاهان دارند.
ویژگی‌های مشابهی که نانوآفت‌کش‌ها را مرغوب می‌سازد می‌تواند خطرات
احتمالی جدیدی نیز برای محیط و انسان‌ها به وجود آورد؛ مثلاً توانایی نفوذ
نانوذرات به سطح گیاهان ممکن است به گونه‌ای باشد که به بخش‌های خوراکی
غلات هم نفوذ کند. این توانایی در نانوآفت‌کش‌ها آنها را به نوع جدیدی از
آلاینده‌های خاک، آب و زنجیره غذایی تبدیل کرده‌است، همچنین می‌توان به کمک
فناوری نانو، کپسول‌هایی از آفت‌کش‌های سمی را ساخت و از آنها استفاده کرد.
این کپسول‌ها طوری طراحی شده‌اند که محتویات خود را در مناطق ویژه‌ای مثلاً
درون معده یک حشره رها می‌کنند. این کپسول‌ها ضمن این که امکان کنترل
بیشتری را فراهم می‌کنند و آفت‌کش‌ها را به‌طور مؤثرتری رها می‌سازند، پس
از شستشو پاک می‌شوند و سمشان را در محیطی که نیاز نیست رها می‌کنند.
این محیط‌ها می‌توانند شامل احشام درون سایر موجودات زنده باشند. دکتر
Lyons ،جامعه‌شناس دانشگاه Griffith، می‌گوید:” هیچ آیین‌نامه‌ای مختص
فناوری نانو در این مورد وجود ندارد؛ بنابراین شرکت‌های سازنده ممکن است
از لحاظ قانونی ملزم نباشند تا نمونه‌هایی نانویی از آفت‌کش‌هایی را که
تاکنون مناسب تشخیص داده شده‌اند، به ثبت برسانند.” و در جای دیگر
می‌گوید:” یکی از شرکت‌های پیشرو در تولید مواد شیمیایی، تاکنون تعداد
زیادی از محلول‌های امولسیون آفت‌کش محتوی نانوذرات را فروخته‌است.”
همچنین نانوحسگرهایی در حال تولید هستند که امکان مشاهده بلادرنگ مقدار
مواد مغذی مزرعه، میزان PH و رطوبت، آفت‌ها و عوامل بیماری‌زا را از راه
دور فراهم می‌کنند. در برخی موارد این نانوحسگرها می‌توانند به دانه‌های
گوناگونی در حد نانو که آفت‌کش‌ها در آنها قرار گرفته‌اند، متصل شوند و با
کامپیوترهای کنترل‌کننده که به یک سیستم GPS متصلند، رها شوند. این
نانوحسگرها می‌توانند به‌طور گسترده‌ای در فضای بالای زمین‌های کشاورزی
پراکنده شده، نوع جدیدی از آلاینده‌ها را ایجاد کنند.
کاربردهای غذایی:
Lyons می‌گوید:” فناوری نانو در صنایع غذایی هم(برای پوشش دادن مواد غذایی)
در حال استفاده است. برخی نانوساختارها می‌توانند نیازهای غذایی شخص نظیر
کلسیم یا آهن را تشخیص دهند و با فراهم ساختن این مواد مغذی واکنش نشان
می‌دهند. برخی منابع بیان می‌کنند که بیش از ۳۰۰ نوع از محصولات غذایی
نانویی در فروشگاه‌های بین‌المللی وجود دارند و فروخته می‌شوند.
به گفته پایگاه اینترنتی Food Standrds Australia New Zealand ، درحالی‌که
هیچ مدرکی مبنی بر اثرات نامطلوب این مواد در دسترس نیست، کاربردهای بالقوه
فناوری نانو در صنایع غذایی، می‌تواند به دلایل محیطی و سلامت، باعث نگرانی
شود.
|
