|
در سال ۲۰۰۳ محققان دانشگاه میشیگان با انجام مطالعه ای بر روی حیوانات
نشان دادند که می توان واکسن های نانوامولسیونی را با موفقیت در
حیوانات از راه بینی تجویز کرد و بدین وسیله سیستم ایمنی بدن را تحریک
نمود. این واکسن ها مجموعه ای از یک بخش از میکروب مورد نظر یا تمام آن
به همراه یک نانوامولسیون روغن در آب می باشند.
نانوامولسیون موجود در این مجموعه ذراتی بسیار کوچک با اندازه ی ۴۰۰
نانومتر (یک دویستم ضخامت موی انسان) دارد و با مخلوط کردن روغن سویا،
الکل، آب و دترجنت ها به دست می آید.
کشش سطحی موجود در میان نانوذرات این واکسن ها به غشاها آسیب وارد می
کند و میکروب ها را از بین می برد اما به بیشتر سلول های انسانی به
خاطر موقعیت شان در بافت بدن آسیب نمی زند. هم چنین این واکسن ها
قابلیت خوبی برای نفوذ به غشاهای مخاطی بینی دارند و می توانند ایمنی
مخاطی را القا نمایند. امروزه توجه زیادی به این دسته از واکسن ها که
ایمنی مخاطی را تحریک می کنند، می گردد زیرا این بخش از سیستم ایمنی
مانع ورود میکروب های مهاجم به داخل بدن می شود و آنها را در غشاهای
مخاطی از بین می برد.
به تازگی یک گروه تحقیقاتی دیگر از همین دانشگاه به سرپرستی دکتر جیمز
بیکر دو مطالعه جدید را برای اثبات کارآیی این واکسن ها در برابر ویروس
آبله و HIV انجام داده است.
در نخستین مطالعه دکتر بیکر و همکارانش واکسن نانوامولسیونی را طراحی
کرده اند که در آن به جای ویروس زنده ی vaccinia) که بخش میکروبی واکسن
رایج آبله می باشد) از ویروس کشته شده ی آن استفاده شده است.
آنان دریافتند که واکسن جدید موجب بروز پاسخ سیستم ایمنی هومورال و
مخاطی می گردد و همچنین سلول های Th1 نیز که از اجزای مهم ایمنی سلولی
می باشند، به آن واکنش نشان می دهند. بنابراین محققان نتیجه گرفتند که
این واکسن نانو امولسیونی اثرات حفاظتی مشابه واکسن فعلی دارد، بدون
این که در صورت استفاده از آن خطرات ناشی از وجود ویروس زنده (مشابه آن
چه که در واکسن های معمول وجود دارد) پیش آید و یا نیاز به ادجوونتی
برای تقویت پاسخ ایمنی مانند آلومینیوم هیدروکساید داشته باشد که پاسخ
التهابی ایجاد می کند.
نتایج این مطالعه در شماره ی ۱۵ ماه فوریه ژورنال Clinical Vaccine
Immunology چاپ شده است.
دومین مطالعه این گروه تحقیقاتی بر روی کارآیی واکسن نانوامولسیونی
برای ایجاد ایمنی در برابر ویروس HIV ) عامل بیماری ایدز) انجام شده و
نتایج آن در شماره ی ماه فوریه ژورنال AIDS Research Human
Retroviruses چاپ شده است.
با توجه به این که واکسن ها یی که از راه بینی تجویز می شوند، می
توانند سیستم ایمنی مخاط ناحیه ی تناسلی را تحریک نمایند و اطلاعات
تازه نیز نشان می دهد که ویروس ایدز سیستم ایمنی این ناحیه را درگیر می
نماید، تحریک ایمنی مخاطی می تواند برای حفاظت افراد در مقابل بیماری
ایدز مفید باشد. با توجه به همین مطالب، بیکر و همکارانش با انجام
آزمایشی واکسن نانوامولسیونی HIV را از راه بینی به موش ها تجویز
نمودند. آنان مشاهده کردند که این واکسن می تواند فعالیت ایمنی مخاطی،
سلولی و آنتی بادی های خنثی کننده ی انواع مختلفی از قطعات جداشده ی
ویروس ایدز را القا نماید. بیکر و همکارانش در این مطالعه از پروتئین
g120 که یکی از مهم ترین آنتی ژن های پروتئینی سطح ویروس HIV می باشد و
پیش از این نیز برای تحقیقات در زمینه ی تهیه ی واکسن ایدز بسیار به
کار برده شده، به عنوان بخش میکروبی واکسن استفاده کردند. البته این یک
مطالعه مقدماتی در این زمینه بوده است تا در صورت نیاز مطالعات گسترده
تر صورت بگیرد.
|
