|
جناب آقای روح بخش، لطفاَ ابتدا در مورد اهداف اصلی تأسیس و فعالیت‌های
انجام شده در مؤسسه توضیحاتی ارایه کنید.
استـفاده از توانمندی‌های تخصصی متخصصان داخلی و خارجی برای رفع
نیازهای علمی، تحقیقاتی‌وفناورانه کشور در زمینه کاتالیست، فرآیندهای
کاتالیستی و فناوری‌نانو، از اهداف اصلی تأسیس مؤسسه در سال ۱۳۸۰ بوده
است.
شما تاکنون چه محصولاتی و در چه مرحله‌ای (آزمایشگاه، پایلوت و یا
تولید انبوه) تولید کرده‌اید؟
این مؤسسه با اتکا به توانمندی‌های تخصصی خود، به منظور تهیه و تدوین
دانش فنی ساخت کاتالیست و نانواکسیدهای فلزی، پایلوتی با ظرفیت حدود
۵۰۰ کیلوگرم در شهر صنعتی توس ایجاد کرده‌است. نانواکسید روی و
نانواکسید نیکل از نمونه این موارد است.
البته محصول اصلی ما دانش فنی تولید نانوساختارهاست، به این معنی که
موسسه نوآوران کاتالیست آمادگی دارد تا دانش فنی خود را در اختیار
متقاضیان قرار دهد.
شما از چه روشی برای تولید نانوساختارها استفاده میکنید؟
ما از روش شیمیایی استفاده می‌کنیم. به این صورت که اکسید روی را در
حلال مناسب حل می‌کنیم و پس از تشکیل کمپلکس مورد نظر، فرایند خشک کردن
و کلسینه کردن را انجام می‌دهیم.
این فرایند درکل خیلی ساده انجام میشود و نیاز به تجهیزات پیچیده و
گران قیمت ندارد.
این محصولات چه کاربردی دارند و آینده آنها را چگونه ارزیابی میکنید؟
از آنجایی‌که عرصه نانوذرات یکی از مهم‌ترین عرصه‌های علم و فناوری است،
بسیاری از محققان را به ساخت و استفاده از آن ترغیب کرده‌است.
به‌عبارت دیگر با گذر از میکرو ذرات به نانوذرات با خصوصیات و رفتارهای
جدید و بهبود یافته‌ای مواجه می‌شویم که افزایش سطح، یکی از مهم‌ترین
مشخصه آنها است؛به‌گونه‌ای که همین افزایش سطح، باعث تعاملات زیادی بین
مواد شده و نهایتاً خواص ویژه‌ای برای این ذرات به وجود می‌آورد.
ارتباط شما با صنایع مختلف چگونه‌است و مشتریان شما چه کسانی هستند؟
تمامی مراکز علمی، تحقیقاتی و تولیدی که به نحوی با نانو اکسیدهای فلزی
مرتبط هستند، می‌توانند از دستاوردهای مؤسسه چه در بعد تهیه مواد
آزمایشگاهی مورد نیاز خود و چه در بعد تهیه دانش فنی ساخت این نانو
اکسیدهای فلزی که مقرون به صرفه‌ترین روش سرمایه‌گذاری جهت تأمین مواد
مورد نیاز مراکز تولیدی است، همکاری کنند.
نخستین دستاورد مؤسسه در زمینه فناوری‌نانو، تهیه و تدوین دانش فنی
نانو اکسید روی بود که به منظور کاربردی کردن آن در کشور، ارتباطات خوب
و موثری با مصرف کنندگان اکسید روی در کشور برقرار شد که از جمله این
مصرف کنندگان می‌توان به صنعت برق، صنعت سرامیک و لعاب، صنعت لاستیک و
صنایع آرایشی- بهداشتی اشاره کرد .
یکی از مواردی که تعامل نزدیکی با همدیگر داشته‌ایم، شرکت برقگیر طوس
است. در طول یک سال گذشته، مقدمات لازم برای جایگزینی اکسید روی مصرفی
این شرکت با نانواکسید روی تولید ما انجام شده است. برای این منظور
نیاز به تغییراتی در فرآیند و خط تولید این شرکت بوده است که تقریباً
در حال نهایی شدن است.
نتیجه تمامی این تعاملات مؤید بهبود کیفیت محصولات تولیدی بوده‌است.
البته به این نکته هم باید اشاره کرد که همین تعاملات با صنایع مختلف
موجب افزایش انگیزه در همکاران مؤسسه جهت توسعه فعالیت‌های خود بر پایه
نانو بوده‌است.
شما از چه استانداردها و آزمایش‌هایی برای تأیید محصولات خود
استفاده میکنید؟
از تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز برای تأیید فعالیت‌ها، می‌توان به
دستگاه XRD به منظور تعیین نوع فاز کریستالی، دستگاه SEM به منظور
اندازه‌گیری سطح مخصوص ذرات، دستگاه TEM به منظور تعیین شکل و اندازه
ذرات، دستگاه XRF برای تعیین درصد خلوص محصول اشاره کرد.
ما همه این اندازه‌گیری‌ها را با استفاده از تجهیزات موجود در دانشگاه‌ها
و پژوهشگاه‌های کشور انجام می‌دهیم.
هزینه تحقیقاتی شما از کجا تأمین میشود؟
ما یک مرکز خصوصی هستیم که هزینه‌های تحقیقاتی و اجرایی را از پروژه‌های
صنعتی و انجام سفارش‌های تحقیقاتی تأمین می‌کنیم.
چنانچه اشاره شد زمینه اصلی کار ما بر پایه تهیه و تدوین دانش فنی ساخت
مواد مبتنی بر فناوری‌نانو قرار گرفته‌است و از آنجایی‌که تدوین دانش
فنی بر اساس روش‌های خاصی استوار شده‌است، هزینه‌های تحقیقاتی ما- پس
از هزینه‌های جاری، بیشترین بودجه را به خود اختصاص داده‌است.
مهم‌ترین نقاط قوت مؤسسه در چیست؟
مهم‌ترین نقاط قوت مؤسسه، ارایه دانش فنی ساخت نانواکسیدهای فلزی مورد
نیاز مراکز تولیدی کشور با باورنکردنی‌ترین سرمایه‌گذاری ممکن است.
مهم‌ترین مشکلات این حوزه چیست؟
مهم‌ترین مشکلات این حوزه، عدم شناخت صنعت از قابلیت‌های فناوری‌نانو
در توسعه توانمندی‌های تولیدی مراکز صنعتی و تصور نادرست از افزایش
هزینه‌های تولید در صورت استفاده از محصولات نانویی است. به همین دلیل
تولید محصولات مبتنی بر فناوری‌نانو توسط مصرف کنندگان را که با حداقل
سرمایه‌گذاری ممکن می‌تواند صورت گیرد برای مراکز تولیدی کشور به صرفه
می‌دانیم.
برنامه آینــده مؤسسه نــوآوران کاتالیست چیست؟
در حال حاضر نانوذرات از طیف وسیعی از مواد ساخته می‌شوند که معمول‌ترین
آنها نانوذرات سرامیکی یا نانو اکسیدهای فلزی هستند، در این راستا ما
درصدد دستیابی به فناوری تهیه آنها هستیم و در چشم‌انداز میان مدت،
دستیابی به فناوری ۱۵ نانواکسید فلزی پیش بینی شده‌است.
ارتباط مؤسسه با ستاد چگونه است؟
از بدو آغاز فعالیت‌های مؤسسه در حوزه نانو، تعاملات خوبی با ستاد ویژه
توسعه فناوری‌نانو وجود داشته به‌گونه‌ای که در تمامی این تعاملات از
نظرات ستاد استفاده شده و نهایت همکاری را با ما داشته‌اند.
در پایان، جنابعالی به‌عنوان مدیر عامل مؤسسه نوآوران کاتالیست چه
انتظاراتی از ستاد فناوری‌نانو دارید؟
در چشم انداز توسعه نانو، ترویج و اطلاع رسانی این فناوری به منظور
افزایش مشارکت اجتماعی در توسعه و به‌کارگیری آن، جزو برنامه‌های
اجرایی مؤسسه‌است. از آنجا که ستاد نیز به خوبی به این موضوع توجه دارد،
جهت نیل سریع به آن، حمایت‌های ستاد می‌تواند نقش مهم و بسزایی داشته
باشد.
ضمن تشکر مجدد، برای شما آرزوی توفیق داریم.
من نیز از فرصتی که فراهم نمودید و زحماتی که برای توسعه این فناوری می‌کشید
سپاسگذارم.
|
