مشخصات نخستین مرکز ابر رایانه فناوری نانوی محاسباتی

نخستین مرکز ابر رایانه فناوری نانوی محاسباتی، طی مراسمی در روز ۲۰/۲/۸۷ در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی آغاز به کار کرد. این ابررایانه یک خوشه محاسباتی متشکل از ۱۸ نود (nod) محاسباتی است که هر نود آن دارای هشت هسته پردازش است. یعنی در مجموع ۱۴۴ هسته پردازش در این سیستم وجود دارد. در حال حاضر ظرفیت موجود در این مرکز، در حد ۵۰۰ گیگا فلاپ است و برنامه ریزی برای ارتقاء آن تا یک ترافلاپ (۱۰۱۲ پردازش در ثانیه) انجام شده است.


نخستین مرکز ابر رایانه فناوری نانوی محاسباتی، طی مراسمی در روز ۲۰/۲/۸۷ در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی آغاز به کار کرد. این ابررایانه یک خوشه محاسباتی متشکل از ۱۸ نود (nod) محاسباتی است که هر نود آن دارای هشت هسته پردازش است. یعنی در مجموع ۱۴۴ هسته پردازش در این سیستم وجود دارد. در حال حاضر ظرفیت موجود در این مرکز، در حد ۵۰۰ گیگا فلاپ است و برنامه ریزی برای ارتقاء آن تا یک ترافلاپ (۱۰۱۲ پردازش در ثانیه) انجام شده است.
با فعالیت این مرکز قابلیت انجام طرح‌های پژوهشی علوم و فناوری نانو محاسباتی از نظر پیچیدگی ده برابر افزایش می‌یابد و به دنبال آن زیرساخت لازم برای گسترش فناوری نانوی آزمایشگاهی و صنعتی فراهم می‌شود. به عنوان مثال، محاسبه نوارهای انرژی مواد که با استفاده از روش‌های مکانیک کوانتومی، در حال حاضر برای سیستم‌هایی با تعداد اتم اندک (نهایتاً ۵۰) انجام می‌شود، ولی با استفاده از این ابررایانه امکان بررسی سیستم‌هایی با همین روش و برای چند صد اتم فراهم می‌شود. در روش‌های دینامیک مولکولی نیز امکان محاسبه خواص چند هزار اتم به صدها هزار اتم افزایش می‌یابد.
تمام متخصصان حوزه فناوری نانوی محاسباتی یا فیزیک نظری ماده چگال، می‌توانند از امکانات این مرکز، که به عنوان عضو جدید شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو فعالیت می‌کند، استفاده نمایند.
مهندس جدیدی، مسئول این این ابررایانه گفت: فرایند انتخاب و سفارش خرید تجهیزات این سیستم حدود پنج ماه و نصب آن نیز تقریباً همین مقدار زمان برده است.”
ایشان هزینه تمام شده این سیستم را یک میلیارد و دویست میلیون ریال اعلام کرد؛ که ۵۰۰ میلیون ریال آن صرف خرید سخت افزار، ۵۰۰ میلیون ریال هزینه تجهیز زیرساخت‌هایی از قبیل تجهیزات برق اضطراری (UPS) و سیستم خنک سازی و ۲۰۰ میلیون ریال هزینه نیروی انسانی بوده است.
تاکنون یکسری کتابخانه‌های موازی (MPI) و نرم افزارهای محاسباتی از قبیل PWSCF، WIEN2K و GAUSSIAN بر روی این سیستم نصب شده است و متخصصان می‌توانند از امکانات آن برای انجام محاسبات فناوری نانو استفاده کنند.
مسئول این سیستم ابراز داشت، با توجه به سرعت بالای رشد فناوری اطلاعات، عمر مفید این‌گونه سیستم‌ها حدود چهار سال است، یعنی هر ماه حدود ۲۵ میلیون ریال هزینه استهلاک این سستم است. لذا نیاز است شرایط بهره‌برداری حداکثر از این امکانات برای همه محققان محاسباتی فراهم آید.” ایشان این کار را مستلزم آموزش محققان و تهیه آیین نامه‌های استفاده از این سیستم دانست و در این راستا خواستار کمک شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو شد.