محققان امیدوارند تا با افزایش مقداری از عامل ضد سرطانی که تنها به سلولهای تومور(و نه سلولهای سالم) میرسد، میزان اثرات جانبی بالقوه درمان را کاهش داده، پاسخ درمان را بیشینه کنند. هماکنون گروهی از محققان دانشگاه نورثاسترن با کمک نانوذرات، این روش را از طریق هدفگیری مکانی خاص در یک سلول تومور، یک گام به جلو بردهاند. در تحقیق اخیر، داروی سرامید عمل کشتن سلول تومور را انجام میدهد.
ارتقای کارایی داروهای ضد سرطان با کمک نانوذرات
محققان امیدوارند تا با افزایش مقداری از عامل ضد سرطانی که تنها به سلولهای
تومور(و نه سلولهای سالم) میرسد، میزان اثرات جانبی بالقوه درمان را کاهش داده،
پاسخ درمان را بیشینه کنند. هماکنون گروهی از محققان دانشگاه نورثاسترن با کمک
نانوذرات، این روش را از طریق هدفگیری مکانی خاص در یک سلول تومور، یک گام به جلو
بردهاند. در تحقیق اخیر، داروی سرامید عمل کشتن سلول تومور را انجام میدهد.
قابلیت هدفگیری گونههای خاصی از سلولهای سرطانی بهوسیله نانوذرات، یکی از دلایل
اصلی محبوبیت نانوذرات است. پیشبینی میشود که این مواد در آینده ابزارهایی برای
حمل و تحویل دارو باشند. این محققان به رهبری دکتر ولکمار ویسیگ از دانشکده
داروسازی دانشگاه میدوسترن، نانوذرهای مبتنی بر چربی تولید نمودند و مولکولی با
نام کاتیون تریفنیلفسفنیوم را به سطح آن افزودند. این کاتیون به شکل ویژهای مورد
توجه میتوکوندری(بخش تولید انرژی سلول) قرار میگیرد و پس از آن نانوذره خود را با
سرامید بارگیری مینمایند.
سرامید دارویی است که با ایجاد حفراتی در غشای میتوکوندری، از طریق واکنشی به نام
آپوپتوسیس، موجب مرگ سلول میگردد، همچنین نشان داده شدهاست که این دارو، با سایر
عوامل ضد سرطان نیز بهخوبی همراهشده، عملکرد خود را حفظ میکند. به این شکل میتوان
مقاومت دارویی چندگانه موجود در بسیاری از تومورها را از بین برد.
دکتر ویسینگ و همکارانش با استفاده از این روش مشاهده کردند که در سلولهای هدفگیریشده
تحت درمان(و تنها در این سلولها)، سرامید در میتوکوندری انباشته میگردد، همچنین
دریافتند که تنها این نانوذره هدفدار میتواند سرامید را به میتوکوندری رسانده،
آپوپتوسیس را پیریزی نماید. نانوذرات غیر هدفداری که با سرامید بارگیری میشوند،
همانند سرامید آزاد، در میتوکوندری انباشته نمیشود و آپوپتوسیس را پیریزی نمیکنند.
این محققان با بررسی بر روی موشهای توموردار دریافتند که نانوذرات هدفدار بارگیریشده
با سرامید، تأثیری چشمگیر بر روی کاهش نرخ رشد تومور دارند و در مقابل، نانوذرات
غیر هدفدار بارگیریشده با سرامید، نانوذرات هدفدار بدون سرامید و سرامیدِ آزاد
در غلظت دارویی مورد استفاده، این اثر را ندارد. بنا به اظهارات این گروه، مطالعات
پیشین در زمینه سرامید، نشان میدهند که در صورت استفاده نکردن از نانوذرات، برای
دستیابی به اثرات درمانی یکسان، میزان دارو باید شش برابر بیشتر از میزان نانوذرهای
آن باشد.
نتایج این تحقیق در مجله Nano Letters منتشر شدهاست.