حل تضاد کوانتومی هاردی

فیزیک مورد استفاده در مکانیک کوانتوم غالباً آمیخته با فلسفه است و بیشتر دانسته‌های ما در این زمینه بر اساس حدس و احتمال است؛ اما اخیراً گروهی از محققان ژاپنی توانسته‌اند یکی از این تضادها (پارادوکس هاردی) را از مرحله‌ی نظری به مرحله‌ی آزمایش رسانده، برخی از رفتارهای شبح‌واره‌ی مکانیک کوانتوم را مستقیماً مشاهده نمایند.

فیزیک مورد استفاده در مکانیک کوانتوم غالباً آمیخته با فلسفه است
و بیشتر دانسته‌های ما در این زمینه بر اساس حدس و احتمال است؛ اما اخیراً گروهی از
محققان ژاپنی توانسته‌اند یکی از این تضادها (پارادوکس هاردی) را از مرحله‌ی نظری
به مرحله‌ی آزمایش رسانده، برخی از رفتارهای شبح‌واره‌ی مکانیک کوانتوم را مستقیماً
مشاهده نمایند. این تضاد اصلی بدیهی در مکانیک کوانتوم به شمار می‌رود که مطابق آن
ما نمی‌توانیم استنباطی راجع به رویدادها و وقایع گذشته‌ای داشته باشیم که مستقیماً
با آن برخورد نداشته‌ایم، ضمن آنکه با توجه به اینکه مطابق همین اصل مشاهده‌ی دقیق
یک پدیده بر واقعیتی که ما به دنبال کشف آن هستیم تأثیر گذاشته، آن را تغییر
می‌دهد، نمی‌توان چنین سیستم‌هایی را مستقیماً مشاهده و بررسی کرد؛ در حالیکه همین
مشاهده و بررسی برای همیشه منجر به تغییر آنها می‌شود. این امر نقطه‌ی ابهامی بود
که چندین دهه ذهن فیزیک‌دانان را به خود مشغول ساخته بود
.

اخیراً محققان دانشگاه اوساکای ژاپن در مقاله‌ای ـ که در شماره‌ی
چهارم مارس  مجله‌ی
New Journal of Physics today 
منتشر شده‌است ـ توضیح داده‌اند که چگونه می‌توان با استفاده از یک روش اندازه‌گیری
تقریباً نامحسوس نتایجی عینی و قابل اثبات را در چنین مقیاس کوچکی به ‌دست آورد.
آنها بر اساس آزمایش اولیه‌ی لوسین هاردی (بررسی مسیر دو فوتون با استفاده از
تداخل‌سنج‌ها که در نگاه اولیه ناهماهنگ با واقیعت‌های کلاسیکی به نظر می‌رسید) این
بار از یک جفت فوتون مماس با هم استفاده کرده، با در نظر گرفتن یک مبدأ و استفاده
از روش پیچیده‌ای در اندازه‌گیری ضعیف (به‌طوری که با مسیر حرکت این فوتون‌ها تداخل
نداشته باشد) موفق به مشاهده‌ی این پدیده شده و از این رو گام مهمی را 
به‌سوی بهره‌‌برداری از واقعیتات مکانیک کوانتوم و عینی کردن آن برداشتند.
به عقیده‌ی  دانشمندان ژاپنی نتایج حاصل از این آزمایش نه تنها در
بهره‌برداری از مبانی مکانیک کوانتوم، بلکه در کاربردهای متنوع دیگری همچون
مقیاس‌سنجی کوانتومی و فناوری اطلاعات کوانتومی هم کاربرد خواهد داشت.