محققان موسسه مهندسی زیستی و نانو فناوری (IBN) سنگاپور نانوذرات پپتیدی جدیدی ساختهاند که شاید بتواند به عنوان سلاح جدیدی در درمان مننژیت و عفونتهای باکتریایی و قارچی مقاوم در برابر دارو مورد استفاده قرار بگیرد.
درمان عفونتهای مغزی با نانوذرات پپتیدی
محققان موسسه مهندسی زیستی و نانو فناوری (IBN) سنگاپور نانوذرات پپتیدی جدیدی ساختهاند که شاید بتواند به عنوان سلاح جدیدی در درمان مننژیت و عفونتهای باکتریایی و قارچی مقاوم در برابر دارو مورد استفاده قرار بگیرد.
این نانوذرات زیستمهندسی شده پایدار میتوانند به طور موثری سلولهای باکتری و قارچ مولد عفونتهای مرگبار را پیدا کرده و آنها را از بین ببرند.
عفونتهای مغزی عمده همچون مننژیت و انسفالیت (ورم مغزی) عامل اصلی مرگ، ناشنوایی، اختلالات یادگیری و آسیبهای مغزی در بیماران هستند.
از سوی دیگر، نانوذرات پپتیدی IBN حاوی یک ترکیب نفوذکننده در غشا هستند که آنها را قادر میسازد از سد خونی مغز عبور کرده و به نقاط عفونی مغز که نیاز به درمان دارند، برسند. توانایی عبور از سد خونی مغز، این نانوذرات را به جایگزینهای بسیار بهتری برای درمانهای موجود تبدیل میکند. غشای مغز اجازه عبور بسیاری از آنتیبیوتیکها را نمیدهد، زیرا ساختار مولکولی آنها بزرگتر از آن است که بتوانند از این غشا عبور کنند.
دکتر ییان یانگ رهبر گروه تحقیقاتی IBN که یکی از موسسات تحقیقاتی حمایت شده توسط A*STAR (آژانس علم، فناوری و تحقیقات) سنگاپور است، میگوید: «درمانی که ما توسعه دادهایم، به ساختار عامل بیماریزا آسیب رسانده و آن را تجزیه میکند. اُلیگوپپتید ما ساختار شیمیایی منحصر به فردی دارد و نانوذراتی را تشکیل میدهد که ترکیبات نفوذ کننده در غشا در سطح آن قرار گرفتهاند. این نانوذرات به راحتی میتوانند درون سلولهای باکتری یا قارچ وارد شده و با ایجاد ناپایداری در این سلولها، موجب مرگ سلولی شوند. به عنوان مثال این نانوذرات به دیواره سلولی باکتری آسیب زده و از رشد بیشتر جلوگیری میکنند».
گروه تحقیقاتی IBN نشان دادهاند که این نانوذرات پپتیدی مهندسی شده فعالیت ضدباکتریایی بسیار بالایی داشته و در کشتن میکروبها بسیار موثر هستند.
به علاوه، این نانوذرات در جلوگیری از رشد عفونتهای قارچی بسیار موثرتر از داروهای ضدقارچ موجود همچون fluconazole و amphotericin B عمل میکنند.
دکتر لیهانگ لیو یکی دیگر از محققان این مرکز میگوید: «ما میتوانیم باکتریها را بسیار بهتر از آنتیبیوتیکهای معمول از بین ببریم. نانوذرات ما با حمله به ساختار سلولی میکروبها میتوانند با موفقیت با عفونتهای باکتریایی مقاوم مقابله کنند».
آزمایشهای پیشبالینی نشان دادهاند که این نانوذرات پپتیدی زیستسازگار بوده و در دُز استفاده شده، هیچ آسیبی به کبد یا کلیه وارد نمیکنند. انتظار میرود دُزهای مصرفی این نانوذرات در عین دارا بودن تأثیر درمانی بسیار بالا بیضرر نیز باشند، زیرا به سلولهای قرمز خونی نیز آسیبی وارد نکردند.