درمان سرطان با استفاده از مکانیسم دوضربه‌ای

گروهی از پژوهشگران آمریکایی دو داروی ضدسرطان مختلف را در یک ساختار نانومقیاس باهم ترکیب نموده و با این کار دو ضربه پشت سرهم را به سلول‌های سرطانی مقاوم وارد نمودند. این کار موجب مرگ این سلول‌ها می‌شود.

سلول‌های سرطانی می‌توانند همانند باکتری‌ها مقاومت خود را در برابر داروها افزایش داده و منجر به بازگشت بیماری سرطان شوند. یکی از راهکارهای نویدبخش برای غلبه بر مقاومت تومورها در برابر داروهای مختلف این است که دو داروی ضدسرطان مختلف را در یک ساختار نانومقیاس باهم ترکیب نموده و با این کار دو ضربه پشت سرهم را به سلول‌های سرطانی مقاوم وارد کنیم. این کار موجب مرگ این سلول‌ها می‌شود. نمونه‌ای از استفاده از این راهکار در مجله Small منتشر شده است.

هویکسین هی و تامارا مینکو رهبری گروهی از محققان دانشگاهی و صنعتی را بر عهده داشتند که از نانوذرات سیلیکای متخلخل برای رساندن یک داروی ضدسرطان معمولی و یک مولکول RNA تداخلی درمانی کوچک (siRNA) به سلول‌های سرطانی بهره برده‌اند. دوگزوروبیزین که یک داروی ضدسرطان است، با آغاز فرایند مرگ برنامه‌ریزی شده سلولی یا آپوپتوسیس تومورها را از بین می‌برد و siRNA از تولید پروتئین Bcl-2 جلوگیری می‌کند؛ این پروتئین توسط سلول‌های بدخیم برای متوقف ساختن آپوپتوسیس تولید می‌شود.

این محققان برای تولید این عامل درمانی دوگانه ابتدا دوگزوروبیزین را درون حفرات سیلیکا بارگذاری کرده و سپس نانوذرات سیلیکا را با نانوذرات پلیمری کروی دیگری به نام درخت‌سان‌ها روکش‌دهی کردند. این نانوذرات روکش‌دهی شده با درخت‌سان‌ها، محکم به siRNA متصل شده و عامل درمانی جدید را به وجود می‌آورند. زمانی که از این عامل درمانی جدید برای از بین بردن سلول‌های سرطان تخمدانِ مقاوم به داروها استفاده شد، مشاهده گردید که اثر کشندگی این عامل درمانی جدید نسبت به دوگزوروبیزین آزاد بیش از ۱۳۰ برابر بالاتر است. بیشترین مقدار این افزایش فعالیت ضدسرطانی حاصل از حضور siRNA است. همچنین این محققان دریافتند که جذب این نانوذرات به درون سلول‌های سرطانی از طریق اندوسیتوز صورت می‌گیرد و دوگزوروبیزین جذب شده در هسته و محیط اطراف آن رها می‌شود؛ در نتیجه این احتمال وجود دارد که این راهکار درمانی قادر به غلبه بر مکانیسم پمپی سلول‌های سرطانی باشد که توسط این سلول‌ها برای حذف داروهایی که از طریق انتشار وارد سلول می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌علاوه این پژوهشگران مشاهده کردند که مقدار بسیار کمی از دوگزوروبیزین در خارج از سلول رها می‌شود که این امر منجر به کاهش اثرات جانبی ناشی از درمان با این دارو می‌شود.

بخشی از هزینه این پژوهش توسط موسسه ملی سرطان (آمریکا) تأمین شده است. محققانی از Carl Zeiss SMT و Merck & Co. نیز در این تحقیق مشارکت داشته‌اند.