سامانه جدید دارورسانی نانومقیاس برای شیمی‌درمانی

مهندسان زیستی دانشگاه دوک روشی ساده و ارزان برای بار کردن داروهای ضدسرطان روی حامل‌های دارویی نانومقیاس توسعه داده‌اند. آنها با استفاده از مدل‌های حیوانی نشان داده‌اند که این نانوفرمولاسیون جدید می‌تواند با یک بار تزریق تومورها را از بین ببرد.

مهندسان زیستی دانشگاه دوک روشی ساده و ارزان برای بار کردن داروهای ضدسرطان روی حامل‌های دارویی نانومقیاس توسعه داده‌اند. آنها با استفاده از مدل‌های حیوانی نشان داده‌اند که این نانوفرمولاسیون جدید می‌تواند با یک بار تزریق تومورها را از بین ببرد. این حامل‌های دارویی پس از تزریق درون بدن به ترکیبات بی‌خطر تجزیه شده و تا حد زیادی مسمومیت دریافت‌کننده دارو را کاهش می‌دهند.

سامانه‌های رسانش نانومقیاس به دلیل کارایی‌شان در رساندن دارو به تومورها، روز به روز جذابیت بیشتری برای پژوهشگران پیدا می‌کنند. از آنجایی که رگ‌های خونی مربوط به تومورهای سرطانی نسبت به رگ‌های خونی معمولی تخلخل بیشتری دارند، این حامل های دارویی می‌تواند راحت‌تر به درون تومورها وارد شده و در آنجا جمع شوند. این خاصیت بدین معناست که می‌توان دز بالاتری از دارو را استفاده نموده و بدین ترتیب در ضمن افزایش خاصیت ضدسرطانی دارو، از اثرات جانبی ناشی از شیمی‌درمانی‌های معمول جلوگیری کرد.

آشوتوش چیلکوتی استاد مهندسی زیست‌پزشکی دانشکده مهندسی دانشگاه دوک می‌گوید: «زمانی که از این فرمولاسیون جدید برای درمان سرطان در مدل های حیوانی استفاده کردیم، حداکثر دز قابل استفاده دارو نسبت به زمانی که از داروی ضدسرطان به تنهایی استفاده می‌شد، تا چهار برابر افزایش یافته و پس از یک بار تزریق، تومور تقریبا از بین رفت. استفاده از داروی ضدسرطان به تنهایی اثر نسبتاً کمی در کاهش اندازه تومور یا افزایش عمر حیوان مبتلا به سرطان داشت».

وی می‌افزاید: «آنچه که از نظر ما اهمیت بالایی دارد، روش جدیدی است که برای تولید این داروها توسعه داده‌ایم. بر خلاف راهکارهای دیگر، می‌توانیم مقادیر بالایی از این فرمولاسیون را به آسانی و با قیمت پایین تولید کنیم؛ ما بر این باوریم که می‌توان از این روش جدید برای افزایش کارایی سایر داروهای ضدسرطان موجود استفاده کرد».

نکته اصلی روش جدید چگونگی اتصال دارو به حامل پلی‌پپتیدی و نحوه انحلال آن در آب است. در این سامانه رسانشی از باکتری E. coli تغییر یافته ژنتیکی برای تولید یک پلی‌پپتید مصنوعی خاص به نام پلی‌پپتید شیمریک (chimeric)) استفاده می‌شود. از آنجایی که از E. coli به طور معمول برای تولید پروتئین‌ها استفاده می‌شود، تولید این پلی‌پپتید خاص به صورت ساده و ارزان و با بهره بالا امکان‌پذیر است.

زمانی که دارو به این پلی‌پپتید متصل می‌شود، خواصی می‌یابد که در حالت عادی ندارد. بسیاری از داروها در آب محلول نیستند، در حالی که پس از اتصال به این پلی‌پپتید به راحتی در آب حل می‌شوند.

جزئیات این تحقیق به صورت آنلاین در مجله Nature Materials منتشر شده است.