روشی جدید تصفیه نانومواد از پساب‌ها

محققان بریتانیایی روش جدیدی را برای زدایش نانوذرات سیلیس از پساب‌ها ارائه دادند که با آن می‌توان از ورود سالانه‌ی میلیون‌ها تن نانوذره به محیط جلوگیری کرد.

محققان بریتانیایی روش جدیدی را برای زدایش نانوذرات سیلیس از پساب‌ها ارائه دادند
که با آن می‌توان از ورود سالانه‌ی میلیون‌ها تن نانوذره به محیط جلوگیری کرد.

امروزه روند استفاده از نانومواد در محصولاتی همچون لوازم آرایشی و بهداشتی، پزشکی،
پاک‌‌کننده‌ها و حتی مواد غذایی رو به افزایش است؛ بنابراین طبیعی است بخشی از این
نانومواد

وارد محیط زیست شود. هنوز شواهدی برای اثبات اثرات مخرب این نانوذرات روی
محیط زیست وجود ندارد؛ اما سرنوشت آنها نیز برای محققان مشخص نیست، زیرا ره‌گیری
نانوذرات در پساب‌ها کاری غیر ممکن است. شناسایی این نانوذرات در پساب‌ها
یکی از معضلات در حوزه‌ی فناوری نانو محسوب می‌شود و اگر چه می‌توان آنها
را با کمک میکروسکوپ الکترونی شناسایی کرد، این کار مستلزم وقت و هزینه‌ی
بسیار زیادی است.

دانشمندان بریتانیایی برای فائق آمدن بر این مشکل از روش «پراش زاویه‌ی
کوچک نوترونی» یا SANS استفاده کردند. در این روش پرتوهای کم‌‌انرژی
نوترونی به محلول حاوی نانوذرات تابیده شده، شدت پرتوهای عبوری در محلی
اندازه‌گیری می‌شود که با خط سیر پرتو تابیده‌‌شده، زاویه‌ی کوچکی دارد.

آنها برای بررسی این که آیا نانوذرات سیلیس در پساب به‌صورت معلق باقی می‌ماند
یا به شکل لجن ته‌‌نشین می‌گردد شرایط موجود در پساب را در آزمایشگاه شبیه‌‌سازی
کرده، دریافتند که نانوذرات بدون روکش به‌صورت معلق در پساب باقی می‌ماند؛
اما نانوذرات روکش‌دار ـ که دارای پوشش‌های سورفاکتانت هستند ـ با اجزای
موجود در پساب برهم‌کنش داده، خیلی سریع ته‌‌نشین می‌شوند. در گام بعد،
آنها هر دو نوع نانوذره را در آب خالص تست و مشاهده کردند که هر دو دسته‌ی
روکش‌‌دار و بدون روکش معلق باقی ماندند.

این گروه تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که شیمی سطح نانوذرات می‌تواند
تعیین‌‌کننده‌ی سرنوشت آنها باشد و در نتیجه این امکان وجود دارد که با
اعمال روکش در نانوذرات مورد استفاده در محصولات، بتوان به‌‌‌راحتی آنها را
در مراحل اولیه‌ی تصفیه‌ی پساب جداسازی کرد.