اصلاح مدل حرکت نانوسیالات به‌دست پژوهشگران ایرانی

 محققان پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، توانستند مدل ۳۰ سال پیش ارایه شده به‌وسیله‌ی
پژوهشگران آمریکایی/رومانیایی را در زمینه‌ی حرکت نانوسیالات اصلاح کنند.

دکتر سید نادر رسولی، مدرس دانشگاه گیلان، در زمینه‌ی تاثیر تغییرات مکانی دما در
به حرکت در آمدن ذرات کلوئیدی و پیش‌بینی و کنترل رفتار این ذرات مطالعه می‌کند و
بخشی از نتایج تحقیقاتش را در جلد ۱۰۸ مجله‌ی PHYSICAL REVIEW LETTERS منتشر نموده‌است.

این نتایج می‌تواند در هدایت دقیق حرکت نانوسیالات و در هدایت ذرات نانومتری (و
البته میکرومتری) کاربرد داشته‌باشد. تا الان روش‌های آزمایشگاهی برای کنترل رشته‌های
دی-ان-آ و نیز ذرات میکرومتری با استفاده از این اثر پیشنهاد شده و مورد استفاده هم
قرار گرفته اند.

دکتر رسولی در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد ویژه‌ی توسعه‌ی فناوری نانو گفت: «حرکت
ریز ذرات کلوئیدی در اثر گرادیان دما موضوع اصلی پژوهش ما بوده‌است. این ذرات می
توانند پروتئین‌هایی در ابعاد ۲-۱ نانومتر و یا کلوئیدهایی با ابعاد ۵۰۰ -۲ نانومتر
باشند، در همه‌ی این حالات، ذرات در آب معلق بوده و دمای محلول خیلی نرم و آرام از
یکسو به سوی دیگر تغییر می کند».

وی افزود: «شاید در بلند مدت بتوان از این پدیده به‌عنوان یک انبر ظریف آزمایشگاهی،
برای کنترل ذرات بسیار ریز بهره برد».

دکتر رسولی در ادامه گفت: «با راهنمایی دکتر رامین گلستانیان، ابتدا مدلی که حدود
۳۰ سال پیش برای این پدیده ارایه شده‌بود را بررسی کردیم؛ نقاط ضعف مدل را یافته و
تا حد امکان در صدد برطرف نمودن آن برآمدیم. مثلا رفتار دقیق مولکول های آب، یا
توزیع یون‌ها در پیرامون کلوئید، نیاز به تصحیح داشت. در عین حال تقریب‌هایی به
هنگام محاسبات تحلیلی زده شده ‌بود که اجازه مقایسه با تجربه را نمی داد و محاسبات
عددی را می طلبید. ما نشان دادیم که مقایسه هایی که برمبنای مدل ۳۰ سال پیش انجام
شده بود، غلط و نادرست است؛ همکاران آزمایشگر ما در ایتالیا مدل ناقص ۳۰ ساله را با
روشی غیر دقیق با داده‌های تجربی خود مقایسه کرده و تطابق خوبی به‌دست آورده‌بودند.
درصورتی که اگر آن مدل را با دقت اما بدون در نظر گرفتن تصحیح های پیشنهادی ما را
به‌کار می بردند، این تطابق از دست می‌رفت! تصحیح های بعدی که ما پیشنهاد کردیم،
تطابق از دست رفته را تا حدی بازگرداند؛ اما هنوز هم تمام داده‌های تجربی قابل
توصیف نیستند و تلاش برای یافتن توصیفی جامع‌تر ادامه دارد».