پژوهشگران در دانشگاه رایس کشف کردهاند که افزودن مقادیر کمی از ازن به دستههایی از نانولولههای کربنی تک جداره و قرار دادن آنها در معرض نور، همه این نانولولهها را با اتمهای اکسیژن مزین میکند و بطور اصولی فلورسانس نزدیک- مادونقرمز آنها را تغییر میدهد.
روش سادهای برای درخشان کردن نانولولهها
پژوهشگران در دانشگاه رایس کشف کردهاند که
افزودن مقادیر کمی از ازن به دستههایی از نانولولههای کربنی تک جداره و
قرار دادن آنها در معرض نور، همه این نانولولهها را با اتمهای اکسیژن
مزین میکند و بطور اصولی فلورسانس نزدیک- مادونقرمز آنها را تغییر میدهد.
بروس ویزمن، یکی از این پژوهشگران، میگوید که واکنشهای شیمیایی روی سطوح
نانولولهها معمولاً فلورسانس طبیعی محدود آنها را از بین میبرند. اما این
فرآیند جدید واقعاً شدت آن را افزایش میدهد و طولموج آن را جابهجا میکند.
مهمتر این است که این فرآیند که نانولولهها را درخشان میکند، بینهایت
آسان است.
او انتظار دارد که این تحول برای کاربردهای موادی و زیستی نانولولهها، از
توانایی برای ردیابی آنها در سلولهای منفرد گرفته تا لیزرهای جدید، فرصتهایی
ایجاد کند.
نکته کلیدی در فرآیند این دانشمندان استفاده از نور است. ویزمن میگوید: ما
اولین افرادی نیستیم که اثرات واکنش دادن ازن با نانولولهها را مطالعه میکنیم.
اما همه پژوهشگران قبلی نانولولهها را در معرض مقادیر زیادی از ازن قرار
میدادند. اگر شما این کار را انجام دهید، ویژگیهای نوری مطلوب این
نانولولهها از بین میرود. ما در کار خود برای دو تا سه هزار اتم کربن فقط
حدود یک اتم اکسیژن (کسر بسیار کوچکی) اضافه کردیم.
این پژوهشگران با سوسپانسیونی از نانولولهها
در آب شروع کردند و سپس مقادیر کمی از ازن حلشده یا گازی را به آن اضافه
کردند. آنها در مرحله بعد این نمونه را در معرض نور قرار دادند. طبق گفته
این پژوهشگران حتی نور یک لامپ میزی ساده نیز کافی میباشد.
عمده قسمتهای این نانولولههای دوپشده دستنخورده باقی میماند و نور
مادونقرمز را بطور نرمال جذب میکند. جذب نور سبب تولید اکسایتونهایی میشود
که در طول نانولولهها عقب و جلو میروند. هنگامی که این اکسایتونها به
یکی از اتمهای اکسیژن میرسند، تمایل دارند که در آنجا باقی بمانند زیرا
آن سایتها از نظر انرژی پایدار هستند. این بدام افتادن سبب انتشار نور در
یک طولموج طویلتر میشود.
این پژوهشگران خاصیت فلورسانس نانولولههای اصلاح شدهی خود را به صورت
موفقیتآمیزی در یک محیط زیستی تست کردند.
جزئیات نتایج این پژوهش در مجلهی Science منتشر شده است.