کشورهای پیشگام در حوزه فناوری‌نانو

پیشگامی‌های تحقیقاتی فناوری‌نانو که در حال حاضر در بیش از ۶۰ کشور دنیا تامین مالی می‌شوند، علی‌رغم اینکه بر رقابت‌پذیری اقتصاد ملی تمرکز دارند، به طور فزاینده مبتنی بر همکاری بوده و تقریبا بیش از یک چهارم تمام مقالات این حوزه به طور مشترک نوشته می‌شوند.

پیشگامی‌های تحقیقاتی فناوری‌نانو که در حال حاضر در بیش از ۶۰ کشور دنیا تامین
مالی می‌شوند، علی‌رغم اینکه بر رقابت‌پذیری اقتصاد ملی تمرکز دارند، به طور
فزاینده مبتنی بر همکاری بوده و تقریبا بیش از یک چهارم تمام مقالات این حوزه به
طور مشترک نوشته می‌شوند.

محققان دو کشور پیشگام تولید کننده مقالات فناوری‌نانو –چین و ایالات متحده آمریکا
بیشترین نویسندگان مشترک بین‌المللی در این حوزه هستند. با وجود اینکه محققان
آمریکا و چین به اندازه هم مقاله فناوری‌نانو منتشر می‌کنند، از نظر کیفیت انتشارات،
ایالات متحده آمریکا پیش‌تاز است.

به گفته فیلیپ شاپیرا، محقق و استاد دانشکده سیاست عمومی موسسه فناوری جورجیا، علی
رغم اینکه کشورهای مختلف به مدت ۱۰ سال است که بر پیشگامی‌های ملی فناوری‌نانو
تاکید دارند، تحقیقات نشان می‌دهد که الگوه‌های تامین مالی و همکاری‌های تحقیقاتی
فناوری‌نانو مرزهای ملی را درنوردیده است.

یافته‌های این مطالعه‌ی جدید در ۲ دسامبر سال ۲۰۱۰ میلادی در نسخه آنلاین مجله نیچر
چاپ شده است. تحقیق جدید با حمایت مالی بنیاد ملی علوم آمریکا و همکاری مرکز فناوری‌نانو
در جامعه دانشگاه ایالتی آریزونا (CNS-ASU) انجام شده است.

کشورهای صنعتی پیشگام دنیا، برنامه‌هایی نظیر پیشگامی ملی فناوری‌نانوی آمریکا (NNI)
در حوزه علم و فناوری‌نانو آغاز کرده و در سال ۲۰۰۸، نهادهای دولتی به تنهایی بیش
از ۸ میلیارد دلار در زمینه تحقیق و توسعه آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. چین، آلمان،
ژاپن و کره از جمله کشورهایی هستند که به عنوان بخشی از فعالیت‌های ارتقای رشد
اقتصادی خود، برنامه‌های دولتی عمده‌ای را برای توسعه توانمندی‌های ملی فناوری‌نانو
آغاز کرده‌اند.

به اعتقاد شاپیرا، فناوری‌نانو یکی از پیش‌ران‌های اصلی چرخه آتی رشد اقتصادی و
سرمایه‌گذاری فناوری‌محور خواهد بود. دولت‌های مختلف جهان بر این باورند که سرمایه‌گذاری‌های
کلان آنها در تحقیق و توسعه فناوری‌نانو نه تنها منجر به رشد اقتصادی شده بلکه
منافع اجتماعی گسترده‌ای نیز دربردارد.

مطالعه مذکور از تکنیک‌های داده‌کاوی برای تجزیه وتحلیل بیش از ۹۱ هزار مقاله منتشر
شده در اقصی نقاط دنیا در آگوست ۲۰۰۸ تا جولای ۲۰۰۹ استفاده کرده‌ است.

در این مطالعه آنها دریافته‌اند که علی‌رغم اینکه محققان بیش از ۱۵۲ کشور در این
مطالعه دارای مقاله بوده‌اند، ولی بیش از ۹۰ درصد مقالات تنها به ۱۵ کشور اختصاص
دارد.

بر اساس نویسنده مقالات، ۴ کشور برتر عبارتند از: ایالات متحده آمریکا (۲۳ درصد)،
چین (۲۲ درصد)، آلمان (۸ درصد)، و ژاپن (۸ درصد) بوده‌اند. همچنین ۲۳ درصد مقالات
نیز به طور مشترک توسط نویسندگان بیش از یک کشور ارائه شده‌اند.

نویسندگان آمریکایی در مقایسه با همتایان چینی خود، از نظر کیفیت ارجاع‌ها پیش‌تاز
هستند. همچنین آمریکا از نظر نوآوری فناوری‌نانو نیز پیشگام است. هر چند که در سال‌های
اخیر کیفیت مقالات چینی نیز در حال افزایش است و بسیاری از شرکت‌های چینی در توسعه
و تجاری‌سازی محصولات فناوری‌نانو مشارکت دارند.