استفاده از دو داروی ضدسرطان درون یک نانوذره

دو گروه مجزا از محققان آمریکایی دریافته‌اند که اگر رسانش دو داروی شیمی‌درمانی مختلف به‌طور همزمان توسط یک نانوذره صورت گیرد، این داروها اثر هم‌افزایی روی هم داشته و توانایی هر دو دارو در کشتن سلول‌های سرطانی افزایش می‌یابد.

روش استانداردی که امروزه برای درمان سرطان استفاده می‌شود، ترکیب کردن داروهای شیمی‌درمانی مختلف به‌منظور حمله به تومورها از چند مسیر است. حال دو گروه مجزا از محققان دریافته‌اند که اگر رسانش دو داروی شیمی‌درمانی مختلف به‌طور همزمان توسط یک نانوذره صورت گیرد، این داروها اثر هم‌افزایی روی هم داشته و توانایی هر دو دارو در کشتن سلول‌های سرطانی افزایش می‌یابد.

در یکی از این تحقیقات، گروهی از پژوهشگران دانشگاه نورث وسترن دو داروی بسیار قوی و سمی سرطان (سیس‌پلاتین و دوگزوروبیسین) را در یک نانوذره پلیمری ترکیب نموده و نشان دادند که در این حالت قدرت این داروها در کشتن سلول‌های سرطانی افزایش می‌یابد. به‌علاوه، استفاده از این نانوذره پلیمری مقدار داروی مورد نیاز برای کشتن تومورها را کاهش داده و در نتیجه اثرات جانبی نامطلوب این داروها نیز کم می‌شود.

سونبین گوین و توماس اُهالوران رهبری این پژوهش را بر عهده داشته‌اند که نتایج آن در مجله Journal of American Chemical Society منتشر شده است.

در این مطالعه محققان می‌خواستند مزیت‌های احتمالی رسانش دو دارو توسط یک نانوذره را نسبت به حالتی که از نانوذرات مجزا استفاده می‌شود و همچنین نسبت به زمانی که داروها بدون نانوذره به‌کار می‌روند، بررسی نمایند. این نانوذرات که محققان آنها را nanobin می‌نامند، از طریق کپسوله کردن یک لیپوزوم درون یک قفس پلیمری که در مقابل تغییرات pH عکس‌العمل نشان می‌دهد، تولید می‌شوند. در این حالت سیس‌پلاتین درون هسته لیپوزومی و دوگزوروبیسین درون قفس پلیمری به‌دام می‌افتد.

این پژوهشگران در آزمایش‌های اولیه دریافتند که نسبت ۵ به ۱ سیس‌پلاتین به دوگزوروبیسین موثرترین نسبت برای درمان سرطان تخمدان با استفاده از این نانوذرات است. زمانی که همین نسبت از داروها به شکل نانوذرات مجزا استفاده می‌شود، نه تنها اثر درمانی آنها بسیار ضعیف‌تر است، بلکه این داروها با یکدیگر تداخل می‌نمایند. کپسوله کردن این دو دارو درون یک نانوذره منفرد موجب می‌شود که این داروها به‌طور همزمان به محیط میان‌سلولی وارد شوند که احتمالاً همین امر موجب ایجاد اثر هم‌افزایی می‌شود.

به‌طور همزمان منصور آمیجی و ژنفنگ دوآن، دو تن از محققان دانشگاه نورث ایسترن نشان داده‌اند که نانوذره پلیمری دیگری نیز می‌تواند دو داروی ضدسرطان مختلف را به‌طور همزمان به تومور رسانده و تومورهایی را که به درمان مقاوم شده‌اند، از بین ببرد. در این تحقیق یک نانوذره پلیمری زیست‌سازگار سنتز شده است که می‌تواند پاکلیتکسل و لونیدامین را به دام بیاندازد. این نانوذره گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR) را که روی تومورهای بسیار قوی به مقدار زیاد بیان می‌شود، هدف می‌گیرد. توانایی کشتن سلول‌های سرطانی توسط این نانوذره نیز بسیار بالاتر از زمانی است که دو داروی ذکر شده به شکل نانوذرات مجزا استفاده می‌شوند. جزئیات این تحقیق در مجله Angewandte Chemie International Edition منتشر شده است.