خاصیت کاتالیستی طلای خالص

پژوهشگران نشان دادند که طلا خالص نیز می‌تواند خاصیت کاتالیستی داشته باشد. پیش از این تصور می‌شد که طلا به‌دلیل بی‌اثر بودن، نمی‌تواند به‌تنهایی خواص کاتالیستی داشته باشد و باید با ناخالصی‌های همچون پالادیوم آمیخته شود؛ اما این پروژه نشان می‌دهد که نانوذرات طلا به اندازه‌ی کافی فعال هستند تا به‌تنهایی نقش کاتالیست را ایفا کنند.

پژوهشگران نشان دادند که طلا خالص نیز می‌تواند
خاصیت کاتالیستی داشته باشد. پیش از این تصور می‌شد که طلا به‌دلیل بی‌اثر
بودن، نمی‌تواند به‌تنهایی خواص کاتالیستی داشته باشد و باید با ناخالصی‌های
همچون پالادیوم آمیخته شود؛ اما این پروژه نشان می‌دهد که نانوذرات طلا به
اندازه‌ی کافی فعال هستند تا به‌تنهایی نقش کاتالیست را ایفا کنند.

محققان اسپانیایی ثابت کردند که طلا به تنهایی می‌تواند واکنش‌های
ارتباطی(جفت شدن) را کاتالیست کند، این در حالی است که پیش از این ادعا شده
بود که وجود مقدار کمی ناخالصی پالادیوم برای انجام فرایند کاتالیستی ضروری
است.

آولیون کورما و همکارانش از دانشگاه پلی‌تکنیک والنسیا با استفاده از
مطالعات نظری و سینتیکی ثابت کردند که فلز طلا که با اکسید سریوم جفت شده،
می‌تواند واکنش ارتباطی(جفت شدن) را کاتالیز کند. به اعتقاد کورما،
نانوذرات طلا به قدر کافی فعال هستند تا بتوانند این واکنش‌ها را کاتالیز
کنند بدون این که نیاز به حضور پالادیوم باشد.
 

در مقاله‌ای که آنتونیو ایکاوارانه و
همکارانش، از مؤسسه‌ی تحقیقات شیمی کاتالونیا، به چاپ رسانده چنین گفته شده
که ناخالصی پالادیوم برای انجام فرایند حیاتی است. گروه تحقیقاتی آنتونیو
ایکاوارانه آزمایشی مشابه با آزمایش کورما را انجام دادند. آنها فنیل‌استیلن
را با یدوبنزن روی کاتالیست همگن طلای فاقد پالادیوم، جفت کردند و در نهایت
دریافتند که واکنش کاتالیستی در حضور طلای خالص انجام نمی‌شود.

آنها در ادامه‌ کمپلکس کاتالیست را تجزیه کرده تا حدی که نانوذرات طلا
ایجاد شود و پس از آن واکنش مذکور را در حضور نانوذرات طلا انجام دادند،
نتایج نشان داد که نانوذرات طلای خالص می‌تواند واکنش را کاتالیز کند.

به اعتقاد گراهام هوتپینگ، متخصص علوم سطح و کاتالیست، نانوذرات طلا اهمیت
حیاتی دارند. پروژه‌ی کروما با استفاده از این مواد انجام شده‌است. تا
دهه‌ی ۱۹۸۰ همگان تصور می‌کردند که طلا یک فلز بی‌اثر بوده و به‌تنهایی
نمی‌تواند فرایندی را کاتالیست کند؛ اما الان ما می‌دانیم که چنین نیست.

آنتونیو ایکاوارانه می‌گوید که نتایج این پروژه با نتایج کار ما روی
فعالیت‌های آلکن‌ها و آلکین‌ها،که در آن نشان داده شد میان کاتالیست‌های
همگن و ناهمگن تفاوت وجود دارد، هم‌خوانی دارد.

جفت شدن سونوگاشیرا اهمیت زیادی دارد، زیرا از آن در تهیه‌ی ترکیباتی
استفاده می‌شود که در بسیاری از حوزه‌ها، از الکترونیک گرفته تا پزشکی،
استفاده می‌شود. چالش بعدی این است که درک بهتری از ساز و کار واکنش در
کاتالیست طلا و پالادیوم پیدا کنیم. این کار برای بررسی واکنش‌هایی که با
طلا کاتالیز می‌شوند، ضروری است و می‌توان نقش نانوذرات و ناخالصی پالادیوم
را در فعالیت‌ کاتالیستی ارزیابی کند.