نانوذرات پلیمری با قابلیت ازدیاد برداشت نفت در پژوهشگاه نفت سنتز شد

دکتر مهدی عبداللهی، عضو هیئت علمی پژوهشکده‌ی علوم و تکنولوژی پلیمر پژوهشگاه صنعت
نفت، در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد ویژه‌ی توسعه‌ی فناوری نانو گفت: «کارایی پلی
اکریل‌آمید و کوپلیمرهای بر پایه‌ی اکریل‌آمید در صنایع مختلف نفتی از جمله سیال و
سیمان حفاری، ازدیاد برداشت نفت و غیره کاملاً شناخته شده است و ده‌ها سال است که
از این مواد پلیمری به‌عنوان افزودنی در فرمولاسیون سیال حفاری پایه‌ی آبی به‌عنوان
کنترل خواص رئولوژی، کنترل‌کننده هرزروی سیال و نیز به‌عنوان پایدار کننده‌ی شیل‌های
حساس به آب استفاده می‌شود». وی در این پژوهش به سنتز نانوذرات پلی‌اکریل آمید و
کوپلیمرهای بر پایه‌ی اکریل‌آمید با جرم مولکولی بالا (حداقل یک میلیون گرم بر مول)
با قابلیت استفاده در سیال و سیمان حفاری با کارایی بالا و نیز به‌عنوان ژل پلیمر
در ازدیاد برداشت نفت پرداخته ‌است.

دکتر عبداللهی با به‌کارگیری روش پلیمریزاسیون امولسیونی معکوس در حضور مخلوطی از
دو نوع ماده‌ی فعال سطحی غیریونی به نام‌های Tween 85 و Span 80، موفق به سنتز
نانوذرات پلی‌اکریل آمید با پایداری خوب و جرم مولکولی بالا شده‌ است.

وی اظهار داشت: «در این پژوهش، لاتکس‌ها و نانوذرات پلیمری بر پایه‌ی اکریل‌آمید با
جرم مولکولی بالاتر از یک میلیون گرم بر مول، اندازه‌ ذرات کمتر از ۲۰۰ نانومتر و
با توزیع اندازه‌ ذرات در محدوده‌ی ۵۰ تا ۴۰۰ نانومتر به‌دست آمدند».

دکتر عبداللهی افزود: «تاثیر عوامل مختلفی همچون نوع همزن و سرعت آن، دما، نوع و
غلظت آغازگر، غلظت امولسیفایر و توازن آب‌دوستی- چربی‌دوستی امولسیفایر بر مشخصه‌هایی
مانند جرم مولکولی، اندازه ذرات، توزیع انداز‌ه ذرات و سینتیک واکنش پلیمریزاسیون
مورد مطالعه قرار گرفت و بالاترین جرم مولکولی (حدود ۸ میلیون گرم بر مول) زمانی به‌
دست آمد که از آغازگر آزو بیس (ایزوبوتیرونیتریل) در دستورالعمل پلیمریزاسیون
استفاده شد».

محقق پژوهش سنتز این ذرات با جرم مولکولی بالا و اندازه ذرات کنترل شده در محدوده‌ی
نانو تا میکرو بسته به کاربرد مورد نظر را از مزایای این پژوهش عنوان کرد.

وی با اشاره به تجاری شدن این محصول در ۳ سال آینده گفت: «مرکز پژوهش و فناوری شرکت
ملی نفت ایران و مناطق نفت‌خیز متقاضی این پروژه است».

جزئیات این پژوهش -که با همکاری دکتر محمد براری انجام شده ‌است- در مجله‌ی Iranian
Polymer Journal (جلد ۲۰، صفحات ۷۶-۶۵، سال ۲۰۱۱) منتشر شده‌است.