محققان آیبیام و موسسه مهندسی زیستی و نانوفناوری نشان دادهاند که میتوان از
نوعی پلیمر جدید برای شناسایی و تخریب فیزیکی باکتریهای مقاوم در برابر آنتیبیوتیکها
استفاده کرد. از جمله این باکتریها میتوان به Staphylococcus aureus مقاوم در
برابر Methicillin اشاره کرد که بهنام MRSA شناخته میشود.
این نانوساختارها که با استفاده از اصول بهکار رفته در تولید نیمهرساناها ایجاد
شدهاند، به شکل فیزیکی همانند یک آهنربا به سلولهای مبتلا جذب شده و بدون آسیب
رساندن به سلولهای سالم اطراف، باکتریهای مقاوم در برابر درمان را ریشهکن میسازند.
این عوامل همچنین با شکستن دیواره و غشای سلول باکتری، از ایجاد مقاومت دارویی در
آن جلوگیری میکنند که روشی کاملاً متفاوت نسبت به آنتیبیوتیکهای معمول بهشمار
میرود.
درمان عفونتهایی همچون MRSA از دو جهت با دشواری مواجه است. اول اینکه باکتریها
میتوانند جهش پیدا کرده و در برابر آنتیبیوتیکها مقاوم شوند، زیرا با استفاده از
داروهای موجود بخش بزرگی از غشا و دیواره سلولی باکتری سالم باقی میماند. از سوی
دیگر برای کشتن این باکتریها باید دُز بالایی از دارو استفاده شود که این دُز بالا
موجب کشته شدن سلولهای سالم نیز میشود.
سیستم ایمنی بدن انسان به نحوی طراحی شده است که از بدن در برابر تهدیدهای داخلی و
خارجی محافظت میکند، اما بهدلایل مختلفی بسیاری از آنتیبیوتیکهای امروزی یا
توسط بدن دفع میشوند و یا کارایی لازم را در درمان باکتریهای مقاومشده ندارند.
این عوامل ضدباکتری بهنحوی طراحی شدهاند که منطقه عفونی را هدف قرار داده و امکان
رهایش سیستمی دارو را فراهم میآورد. زمانی که این پلیمرها درون بدن یا روی آن با
آب تماس پیدا میکنند، به ساختارهای پلیمری جدیدی خودآرایی میکنند که میتوانند بر
اساس برهمکنشهای الکتروستاتیک، غشای باکتریها را هدف گرفته و دیواره سلولی آنها
را پاره کنند. طبیعت فیزیکی این کار امکان ایجاد مقاومت دارویی در باکتریها را از
بین میبرد.
بار الکتریکی که بهصورت طبیعی در سلولها وجود دارد، بسیار مهم است، زیرا باعث
میشود این ساختارهای پلیمری جدید فقط به نواحی عفونی جذب شوند و با گلبولهای قرمز
خون کاری نداشته باشند.
این پلیمرها بر خلاف بسیاری از مواد ضدباکتری زیستتخریبپذیر هستند که این ویژگی
کاربرد آنها را گستردهتر میسازد، زیرا بهراحتی از بدن خارج میشوند.
جزئیات این تحقیق در مجله Nature Chemistry منتشر شده است.
|