|
در سال‌های اخیر محققان با این چالش دست به گریبان بوده‌اند که بتوانند تأثیر عوامل
درمانی را از طریق رسانش آنها به سلول‌های خاص درون بدن افزایش داده و در عین حال
تأثیر منفی آنها را روی سلول‌های سالم به کمترین مقدار خود برسانند.
در این زمینه، استفاده از روش‌های جدیدی که از نانومواد مهندسی شده برای انتقال
داروها و رسانش مستقیم آنها به سلول‌ها بهره می‌برند، نویدبخش بوده است. با وجودی
که سامانه‌های رسانشی مختلفی از این دست برای کاربردهای بالینی مورد تأیید قرار
گرفته‌اند، اما مشکل تمام این سامانه‌ها محدودیت اندازه و ناکارامدی آنها در
هدفگیری دقیق بافت‌هاست.
حال گروهی از محققان دانشگاه کالیفرنیا در لوس‌آنجلس با استفاده از فناوری نانو
ابزار جدید و بسیار کاراتری برای رسانش هدفمند داروها ابداع کرده‌اند.
آنها در مقاله خود نشان داده‌اند که چگونه می‌توان نانودیسک‌های حاوی دارو را درون
نانوذرات گنبدی (Vault nanoparticles) بسته‌بندی کرد. این ذرات کپسول‌های نانومقیاس
طبیعی هستند که برای رسانش داروها مهندسی شده‌اند.
نانوذرات گنبدی در سیتوپلاسم تمام سلول‌های پستانداران یافت شده و یکی از بزرگ‌ترین
کمپلکس‌های ریبونوکلئوپروتئینی شناخته شده در مقیاس زیر ۱۰۰ نانومتر به‌شمار
می‌روند. این نانوذرات بشکه‌ای شکل با دارا بودن فضای داخلی بزرگ و توخالی،
گزینه‌های مناسبی برای طراحی حامل‌های رسانش دارو به‌شمار می‌روند.
گنبدهای نوترکیب غیرایمنی‌زا بوده و متحمل تغییرات مهندسی زیادی شده‌اند که از آن
جمله می‌توان به هدفگیری گیرنده سطح سلول و کپسوله کردن محدوده وسیعی از پروتئین‌ها
اشاره کرد. حفره داخلی یک نانوذره گنبدی آنقدر بزرگ است که می‌تواند صدها مولکول
دارو را در خود جای دهد. از سوی دیگر خود این ذرات گنبدی به اندازه یک میکروب هستند
و بنابراین می‌توانند به راحتی همراه با محتوای خود وارد سلول‌های هدف شوند.
محققان UCLA با هدف ایجاد یک ذره گنبدی که بتواند ترکیبات درمانی را در خود کپسوله
کند، راهکاری برای بسته‌بندی نانوذره دیگری به نام نانودیسک درون حفره داخلی ذره
گنبدی ارائه کرده‌اند. دانیل بوهلر یکی از محققان این کار می‌گوید: «با کپسوله کردن
نانودیسک‌های حاوی دارو درون حفره ذره گنبدی، این نانودیسک‌ها و محتوای آنها از
محیط بیرونی محافظت می‌شوند. به‌علاوه، با توجه به فضای داخلی بزرگ ذره گنبدی،
می‌توان چندین نانودیسک را درون آن کپسوله کرد که این کار غلظت موضعی داروی رهاشده
را افزایش داده و شانس درمان را افزایش می‌دهد».
جزئیات این کار در مجله Small منتشر شده است.
|
