تغییر خواص نانومواد از حالت مستحکم به نرم و برعکس

پژوهشگران آلمانی و چینی موفق شدند ماده فلزی جدیدی با کارایی بالا تولید کنند. آنها توانستند خواص مکانیکی این ماده جدید را به‌دلخواه تغییر دهند. نتایج کار آنها که در نشریه Science به چاپ رسیده است می‌تواند نسل آینده مواد هوشمند را بسازد که قادر باشد خودبه خود گرم شده یا صاف شود.

پژوهشگران آلمانی و چینی موفق شدند ماده فلزی جدیدی با کارایی بالا تولید
کنند. آنها توانستند خواص مکانیکی این ماده جدید را به دلخواه تغییر دهند.
نتایج کار آنها که در نشریه Science به چاپ رسیده است می‌تواند نسل آینده
مواد هوشمند را بسازد که قادر باشد خودبه خود گرم شده یا صاف شود.

مقدار سفت شدن یک تخم مرغ آب پز را می‌توان با تغییر زمان جوشیدن آن در آب
تغییر داد. اما یک تخم مرغ سفت شده را دیگر نمی‌توان نرم کرد. در واقع برخی
فرآیندها برگشت ناپذیر هستند. اگر این امکان وجود داشت که می‌شد میزان سفت
شدن تخم مرغ را سر میز غذا تنظیم کرد، بسیار عالی بود.

چنین وضعیتی برای مواد ساختاری مانند فلزات و آلیاژها وجود دارد. این مواد
هنگام تولید خواصی به خود می‌گیرند که برای همیشه همراه آن باقی می‌ماند.
چنین جبری، مهندسان را مجبور میکند تا خواص مکانیکی یک ماده را انتخاب کنند.
استحکام بالای یک ماده به ناگزیر منجر به افزایش تردی و شکنندگی آن شده و
از مقاومت در برابر آسیب دیدگی آن می‌کاهد.

 
وایس مولر از دانشگاه هامبورگ و موسسه
هلموتز می‌گوید این جایی بود که باید روی آن کار می‌شد. ما برای اولین بار
ماده ای تولید کردیم که می‌تواند بین دو حالت مستحکم اما شکننده و نرم اما
انعطاف‌پذیر، تغییر وضعیت دهد. وایس مولر می‌افزاید ما هنوز در مرحله
تحقیقات پایه هستیم اما این یافته می‌تواند پیشرفت ما را در توسعه مواد
هوشمند یاری کند.

برای تولید این ماده جدید، محققان از یک فرآیند بسیار ساده استفاده کردند:
خوردگی. فلز نجیبی مانند طلا یا پلاتین درون یک محلول اسیدی قرار می‌گیرد.
به سبب بروز فرآیند خوردگی، کانال‌ها وحفره‌هایی در فلز ایجاد می‌شود. در
نهایت نانوساختارهایی در آن بوجود می‌آید.

حفره‌ها توسط یک محلول هادی نظیر آب نمک یا اسید رقیق پر شده و یک ماده
هیبریدی واقعی از فلز و سیال ایجاد می‌گردد. این پیوند غیرمعمول میان فلز و
آب زمانی که با سیگنال‌های الکتریکی توام شود می‌تواند منجر به تغییر خواص
ماده شود. به‌محض رها شدن یون‌ها در آب، سطح فلز می‌تواند به‌صورت الکتریکی
باردار شود. به‌عبارت دیگر، با استفاده از پتانسیل الکتریکی سیال، می‌توان
خواص مکانیکی فلز را تغییر داد. مقدار استحکام یا نرم شدن فلز را می‌توان
با افزایش یا کاهش تعداد الکترون‌ها اتم‌های سطح فلز کنترل کرد. با این روش
می‌توان استحکام فلز را در صورت نیاز تا دو برابر افزایش داد.