تولید نانوذرات بی‌خطر برای تشخیص سرطان

محققان دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد نوعی نانوذره مهندسی جدید تولید کرده‌ و بی‌خطر
بودن آنها را روی موش‌های آزمایشگاهی ثابت کرده‌اند. این ذرات کروی دارای مرکزی از
جنس طلا بوده و کوچک‌تر از ویروس هستند. این اولین گام در مسیر مطالعات سم‌شناسی به‌شمار
می‌رود که می‌تواند در عرض یک و نیم سال منجر به بررسی استفاده از این ذرات در
تشخیص سرطان کولون و انواع دیگر سرطان در انسان شود.

دکتر سانجیف سام گامبیر، استاد رادیولوژی این دانشگاه و نویسنده اصلی مقاله مربوط
به این کار می‌گوید: «سمی نبودن این ذرات برای موش‌ها نشانه خوبی از مضر نبودن آنها
برای بدن انسان است. تشخیص زودهنگام هر نوع سرطان، از جمله سرطان کولون شانس زنده
ماندن بیمار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. به‌عنوان مثال استفاده وسیع از
کولونوسکوپی میزان مرگ و میر ناشی از سرطان کولون را تا حد زیادی کاهش داده است.
اما کولونوسکوپی بر توانایی چشم انسان مبتنی است. با وجودی که این ابزار کمک بسیار
بزرگی محسوب می‌شود، اما برخی از توده‌ها، همچون مجموعه‌های بسیار کوچک ممکن است از
دید انسان مخفی بمانند».

یکی از راه‌های نویدبخش تشخیص توده‌های سرطانی، استفاده از مولکول‌های گزارشگر است
که می‌توانند به این توده‌ها متصل شوند. مولکول‌های رنگی فلورسانس که به پادتن‌هایی
متصل شده‌اند که می‌توانند به سطح سلول‌های سرطانی پیوند یابند، یکی از این نوع
مولکول‌ها به‌شمار می‌روند.

گامبیر می‌گوید این روش معایب خود را داراست. بافت‌های بدن نیز به شکلی ضعیف
فلورسانس نشر می‌کنند که این امر تشخیص سلول‌های سرطانی را با دشواری مواجه می‌کند.
به‌علاوه، مولکول‌های فلورسانس در محدوده رنگی خاصی نشر می‌کنند که این ویژگی تشخیص
چندین نوع سرطان را به‌صورت همزمان غیرممکن می‌سازد. همچنین برخی از این مولکول‌ها
برای بدن سمی هستند.

در این مطالعه جدید برای اولین بار ایمنی گروه جدیدی از عوامل تشخیصی مورد تأیید
قرار گرفته است. این عوامل جدید از یک هسته طلایی کوچک تشکیل شده‌اند که به
مولکول‌هایی متصل هستند که می‌توانند با حساسیت بالا تشخیص داده شوند. سپس این ذرات
با لایه شفافی از سیلیکا روکش داده شده و در نهایت این روکش به مولکول‌های
پلی‌اتیلن گلیکول پیوند می‌یابد تا سازگاری زیستی این ذرات افزایش یابد.
مولکول‌هایی که روی سلول‌های سرطانی ساکن می‌شوند، می‌توانند به آنها متصل شوند.
قطر نانوذره نهایی به سختی به ۱۰۰ نانومتر می‌رسد.

جزئیات این تحقیق در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است.