الیاف پلیمری و پشمی با پوشش نانواکسید روی، خودتمیزشونده می‌شوند

 پژوهشگران دانشگاه گیلان، موفق به سنتز نانوذرات جدیدی روی الیاف پلیمری و
پشمی به‌منظور ایجاد سطوح خود تمیز شونده شدند.

دکتر هادی فلاح معافی، در گفتگو با بخش خبری سایت ستاد فناوری نانو گفت: «یکی از
مهمترین کاربردهای پدیده‌ی فوتوکاتالیز شدن که توجه زیادی را در سا‌ل‌های اخیر به
خود جلب کرده، توسعه و گسترش مواد خود تمیز شونده است. از بین فوتوکاتالیزورهای به‌کار
رفته، نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم، به‌طور عمده برای این منظور گزارش شده‌است. در
این پژوهش، فوتوکاتالیزور دیگری یعنی نانوذرات اکسید روی با روش سل-ژل روی الیاف
پلی آکریلونیتریل و پشمی جهت مطالعه‌ی خواص خود تمیز شوندگی فوتوکاتالیزوری سنتز
گردیده‌است».

دکتر فلاح معافی در رابطه با نحوه‌ی انجام این پژوهش گفت: «در تهیه‌ی نانوسل، از
روی استات دو آبه به‌عنوان پیش ماده برای سنتز نانوذرات ZnO استفاده شده‌است. در
این کار، روش ساده و موثر سل-ژل برای تهیه‌ی این نانوذرات روی الیاف در دمای پایین
به‌کار رفته‌است. توانایی خود تمیزشوندگی فوتوکاتالیزوری نمونه‌های اعمال شده و
میزان کارایی آنها نیز با مطالعه‌ی تخریب نوری رنگینه‌های متیلن بلو و اوزین Y در
فاز جامد به کمک اسپکتروسکوپی بازتابش انتشاری بررسی گردیده‌است. برای شناسایی و
آنالیز نمونه‌ها هم از روش‌هایی نظیر XRD، EDS، SEM، TEM، DRS و TGA استفاده شده‌است».

وی در خصوص نتایج بررسی‌ها گفت: «الگوی XRD نشان می‌دهد که نانوذرات ZnOسنتز شده به‌خوبی
روی سطح الیاف، کریستالی شده‌اند که این نتیجه، موجب خود تمیزشوندگی فوتوکاتالیزوری
نمونه‌ها می‌شود. تصاویر SEM نشان می‌دهد که پوششی از ZnOروی الیاف پشمی و یا تجمع
نانوذرات ZnO روی سطح الیاف پلی آکریلونیتریل نمایان است. تصاویر TEM نیز حاکی از
کروی بودن نانوذرات است، همچنین مشخص شد که اندازه‌ی آنها در حدود ۱۰ تا ۱۵ نانومتر
است. تغییرات طیف DRS رنگینه‌های جذب شده‌ی متیلن بلو و اوزین Y روی الیاف دارای
ZnO، قبل و بعد از تابش نور فرابنفش- مرئی نشان از تخریب فوتوکاتالیزوری آنها دارد».

دکتر فلاح معافی با بیان این مطلب که روش سنتز به‌کار رفته، آسان و تکرار پذیر است،
گفت: «پیش ماده‌ی به‌کار رفته برای سنتز نانوذرات ZnO نسبت به پیش ماده‌های مورد
نیاز سنتز نانوذرات TiO₂، ارزان‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌ است».

جزئیات این پژوهش -که در قالب رساله دکتری آقای هادی فلاح معافی و با راهنمایی دکتر
عبدالله فلاح شجاعی و مشاوره‌ی دکتر محمدعلی زنجانچی، انجام شده‌است- در مجله‌یJournal
of Applied Polymer Science (جلد ۱۲۱، صفحات ۳۶۵۰-۳۶۴۱، سال ۲۰۱۱) منتشر شده‌است.