نانوذرات واحدی که عملکردهای چندگانهای مانند زیستحسگری و دارورسانی، را مجمتع میکنند، برای تشخیص و درمان سریع و ارزان پزشکی مهم هستند. اکنون یک گروه پژوهشی به رهبری جینلانگ ژانگ و لینگژی وانگ از دانشگاه علوم و فناوری چین شرقی با استفاده از نانوذرات کروی مبتنی بر سیلیکا که میتوانند مولکولهای دارو را در برگرفته و نور فلورسانس بسیار شدیدی گسیل کنند، سیسمتی برای انتقال، ردیابی و آزادسازی دارو ارائه کردهاند
نانوکرهها بعنوان حامل قابل ردگیری دارو
نانوذرات واحدی که عملکردهای چندگانهای مانند زیستحسگری و دارورسانی، را مجمتع
میکنند، برای تشخیص و درمان سریع و ارزان پزشکی مهم هستند. اکنون یک گروه پژوهشی
به رهبری جینلانگ ژانگ و لینگژی وانگ از دانشگاه علوم و فناوری چین شرقی با استفاده
از نانوذرات کروی مبتنی بر سیلیکا که میتوانند مولکولهای دارو را در برگرفته و
نور فلورسانس بسیار شدیدی گسیل کنند، سیسمتی برای انتقال، ردیابی و آزادسازی دارو
ارائه کردهاند.
قبلا نیز نانوساختارهای متخلخل مشابهی با مولکولهای فلورسانت برای ساخت سیستمهای
تحویل دارو طراحی شدهاند. با اینحال، تلاشهای گذشته منجر به حاملهای داروی
نامناسب و بعضا سمی شدهاند که بسادگی با قرار گرفتن در معرض نور از بین میرفتند.
گروه ژانگ با کپسوله کردن سه نوع رنگدانه آلی در هسته این نانوذرات، حاملهای زیستسازگار
و نورپایداری بدست آورد که هنگام قرار گرفتن در معرض طولموج نوری یکسان، رنگهای
مختلفی به صورت فلورسانس تولید میکنند (شکل را ببینید) . برخلاف سیسمهای قبلی،
این کرههای “چند فلورسانت” در داخل بدن قابل آشکارسازی بوده و اجازه میدهند که
مسیرهای مختلف انتقال برای مولکولهای دارویی متفاوت قابل ردگیری باشند.
ژانگ توضیح میدهد که تنوع و پیچیدگی در حال رشد بیماریها باعث میشود که زیستسنجی
و پایشهای دارورسانی چندگانه اهمیت پیدا کنند. “حاملهای دارویی که همزمان
فلورسانت و قابل ردگیری هستند، این اطمینان را ایجاد خواهند کرد که داروها با دقت
در اندامهای مختلف هدف در محیطهای زنده پیچیده قرار گیرند.”
این پژوهشگران نانوذرات مذکور را با اتصال رنگدانهها به عاملهای جفتشدگی مبتنی
بر سیلیکون و برهمکنش دادن مزدوجهای حاصل با پیش ماده سیلیکایی و آمونیاک تهیه
کردند. این فرآیند، رنگدانهها را به تله انداخته و در عین حال از هرگونه نشتی به
خارج هسته ممانعت میکند. سپس با افزودن مقادیر بیشتری از پیش ماده سیلیکایی در
حضور مواد فعال سطحی، پوسته متخلخل برای میزبانی مولکولهای دارو شکل میگیرد.
تحقیقات در مورد عملکرد نانوذرات در بارگیری و آزادسازی عاملهای درمانی مانند
ایبوپروفن نشان داد که قسمت اعظم داروی جذب شده به طور پایدار کرهها را در یک سیال
شبیهسازی شده بدن در دو روز تحریک میکند در حالیکه خواص نوری، این حاملها بدون
تغییر میماند، که گواهی بر این مدعا است که این رنگدانهها از داخل هسته نشت نمیکنند.
این پژوهشگران جزئیات نتایج تحقیقاتی خود را در مجلهی ACS Nano منتشر کردهاند.