ترسیم افق روشن اقتصادی فناوری نانو

اقتصاد نانو در حال ظهور است، جرقه آن زده شده‌است! نانوفناوری تجاری می‌شود. منظور از جرقه این انقلاب اجلاس نانو (Nanomanufacturing) و کنفرانس سالانه‌ی تجارت نانو (Nano business) در بوستون است. در این کنفرانس ۲۵نفر از رهبران علمی،‌ تجاری و دولتی نانوفناوری، جهت گرفتن سهم از بازار نانو و سرمایه‌گذاری و نگاه به راهی که پیش رو دارند، گردهم آمدند.

در این حرکت انقلابی چه چیزی دیده شد؟ سه تحول بسیار مهم که گرد هم می‌آیند تا به اقتصاد و تجارت شکل تازه‌ای ببخشند.

• تجاری‌سازی فناوری نانو یک واقعیت است؛

• فناوری نانو ایالت متحده و سایر کشورها را از رکود اقتصادی خارج خواهد کرد؛ و

• بخش‌های دولتی و خصوصی با یکدیگر همکاری می‌کنند تا مطمئن شوند که این اتفاق رخ می‌دهد.

بیایید تا با تجاری‌سازی شروع کنیم. ده سال قبل، در مراسم افتتاحیه‌ی این کنفرانس، معدود افرادی دارای محصولات پول‌ساز از نانوفناوری در بازار بودند. اما این دفعه؟ جلسات توسط مدیران شرکت‌های چند میلیون دلاری قرق شده‌بود و صحبت‌ها به همان اندازه که درباره‌ی P&L (سود و ضرر) بود به R&D (تحقیق و توسعه) هم مربوط می‌شد. شرکت‌های نانو در عرصه عمومی مطرح می‌شوند و حتی دانشگاهیان در مورد طرح‌های تجاری صحبت می‌کنند و نه نمونه‌ی اولیه.

چه چیزی باعث این تغییر شد؟ اکنون عرصه تقریباً نامحدود طرح‌های توجیهی که همه موارد از حق امتیاز فناوری، ارتباط با مشتریان تا نحوه همکاری بنگاه‌های اقتصادی را روشن می‌کنند باعث افزایش سوددهی این فناوری در بازار می‌شود. در واقع، امروزه فناوری نانو برای بیشتر شرکت‌های بزرگ، به سادگی تجارت‌های معمولی شده است. شرکت‌هایی مانند لاکهید مارتین (Lockheed Martin)، جنرال الکتریک (GE) و دیگران، که زمانی به برگزاری این کنفرانس‌ها برای دستیابی به فناوری‌های مورد نیاز خود دست می‌زدند، در حال حاضر این فناوری‌ها را به سادگی در بازارهای عمومی خریداری می‌کنند.

توان این فناوری، همچون راننده‌ای است که می‌تواند کشورهای صنعتی را به خارج از منطقه‌ی رکود و به سمت بازارهای جهانی هدایت کند.

دلیل؟ نانو تکنولوژی برابر است با پیچیدگی. این یعنی احتیاج به دانشی در سطح بالا و تعداد زیادی کارمند و کارشناس ماهر از لحاظ سطح علمی که آن را در اینجا داریم. کارگران معمولی به سادگی نمی توانند کار را به اتمام برساند. فناوری نانو به اهرمی برای به حرکت در آوردن دنیای ساخت و تولید تبدیل می‌گردد و با استفاده از آن می‌توان به جای صادر کردن مشاغل، محصولات تولیدشده از فناوری نانو را صادر کرد.

ده‌ها شرکت از اروپا، آسیا، خاورمیانه در این کنفرانس بودند. هدف آنها بهره‌برداری از محتوای برنامه‌ها جهت تبدیل علم به تجارت بود. بعضی برای خرید حضور داشتند. برخی به‌دنبال سرمایه‌گذاری بودند. تعدادی هم قصد راه‌اندازی تأسیسات و کارخانه‌های مواد نانو داشتند و سایرین صرفاً سعی بر یادگیری استراتژی‌های کشورهای قدرتمند در حوزه نانو جهت راهیابی به بازار را داشتند.