برنده جایزه مسابقه NanoArt 2011: تصویری از نانولوله کربنی تحت فشار

در مسابقه NanoArt 2011 سیدهارتا پاتاک جایزه اول را به خود اختصاص داد. او تصویری از یک نانوساختار ستونی شکل از جنس نانولوله‌های کربنی که تحت فشار قرار گرفته است را در این رقابت ارائه کرده بود.

زمانی که محققان مرکز EMPA جایزه‌های خود را دریافت می‌کنند طبیعی است که به‌کار علمی خود افتخار کنند. اما در این بین، تصویری که سیدهارتا پاتاک در طول دوره پسا دکترای خود با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) گرفته است به‌دلیل ظرافت و زیبایی با دیگر کارها متفاوت است. این تصویر که در مرکز EMPA در تون گرفته شده، دوباره به نمایش درآمده و موفق شده جایزه نخست رقابت‌های NanoArt 2011 را به خود اختصاص دهد.
با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی می‌توان تصاویر هنری بسیار جالبی گرفت. سیدهارتا پاتاک این حقیقت را بارها در دوره پسا دکترای خود به اثبات رسانده است. او در حالی که روی” مکانیک مواد و نانوساختارها” و “پردازش مواد پیشرفته” کار می‌کند، تصاویر متعددی از اجسام مختلف گرفته است.
سیدهارتا پاتاک در پروژه خود که در حوزه میکروالکترونیک است، به‌دنبال این سوال است که مواد ماکرومقیاس زمانی که به مقیاس نانو یا میکرو در می‌آیند رفتارشان به چه شکل تغییر می‌کند. برای پاسخ به این سوال، سیدهارتا پاتاک با استفاده از سیستم پرتو یون متمرکز (FIB) برجهایی به قطر ۵۰۰ نانومتر تولید کرد. برای این کار او از نانولوله‌های کربنی استفاده کرد که به‌صورت ستون‌هایی ایستاده و متراکم بستری را مفروش کرده بود. او قصد داشت بفهمد که این ساختار در چه فشاری به‌هم می‌چسبند. نتایج این کار نشان داد که ستون‌ها قادرند فشار بالایی را تحمل کنند بنابراین این ساختار برای مصارف جذب انرژی در سیستم‌های میکرومکانیکی مناسب است.
تصاویر گرفته شده از این ساختار بسیار جالب است زیرا میکروسکوپ الکترونی ابتدا سطح را به‌صورت توپولوژیکی اسکن می‌کند. در قدم بعد، از بلندی‌ها و گودی‌هایی که توسط میکروسکوپ رصد شده تصاویری ایجاد می‌شود. در نهایت تصویر به‌وجود آمده رنگ‌آمیزی می‌شود. سیدهارتا پاتاک دریافت که چگونه تصاویر سیاه و سفید به‌دست آمده را به تصاویری مناسب تبدیل کند. جان میچلر، مدیر آزمایشگاه مکانیک مواد و نانوساختارها، می‌گوید فکر می‌کنم روح سرزنده و همچنین علاقه سیدهارتا پاتاک است که او را در این کار همراهی می‌کند. علاوه‌بر این سیدهارتا پاتاک دارای روحیه ورزشکاری است که او را قادر می‌سازد تا با دیگران در این حوزه به رقابت بپردازد. به‌همین دلیل است که در رقابت‌های این چنینی شرکت می‌کند تا زیبایی‌های دنیای نانو را به نمایش بگذارد.