تصویربرداری از نانولوله‌های کربنی با استفاده پدیده فلورسانس

مایکل بلید، مهندس الکترونیکی است که در یک دوره تحقیقاتی روی تصویربرداری از نانولوله‌های کربنی کار کرده است. او برای این کار از راهبردهای مختلفی نظیر استفاده از میکروسکوپ نوری اپی‌فلورسانس یا استفاده از لیزر سبز استفاده کرده است. بلید به موفقیت‌هایی در تصویربرداری از نانولوله‌ها نائل شده است اما هنوز مشکلاتی را پیش رو دارد.

مایکل بلید بطری کوچکی را تکان می‌دهد که حاوی مایعی است. سپس به آن بطری نگاهی می‌اندازد و لکه‌های تیره کوچکی را می‌بیند که در حال چرخش هستند. این لکه‌ها خوشه‌هایی از میلیون‌ها نانولوله‌کربنی هستند. نانولوله‌های کربنی از ورقه‌های گرافی تشکیل شده‌اند که به صورت لوله‌ای شکل در امده‌اند. قطر آنها یک تا دو نانومتر بوده اما طول‌شان از ۱۰۰ نانومتر تا چند سانتیمتر متغییر است. این ترکیبات ساختارهای مختلفی دارند اما اندازه کوچک‌شان موجب شده تا شناسایی، تست و کار با آنها دشوار شود.

مایکل بلید، مهندس الکترونیکی که روی حل این مشکل کار می‌کند، تابستان سال قبل دوره تحقیقاتی را در پیشگامی محیط‌زیست لهیگ برای تحقیق در این حوزه برگزید. او پاییز را نیز با همکاری سلاوا روتکین، استادیار فیزیک، بروی این موضوع کار کرد. مایکل بلید می‌گوید نانولوله‌های کربنی باید با دقت بالایی روی یک نقطه صحیح قرار گیرند. مشکل پیش رو آن است که انجام این کار دشوار است زیرا نانولوله‌های کربنی بسیار کوچک هستند و کار با آنها مشکلاتی در پی دارد.

قبل از این که نانولوله‌های کربنی مورد مطالعه قرار گیرند، باید خوشه‌های آنها را از هم جدا کرد به‌طوری که این لوله‌ها بتوانند دیده شوند. سپس به آن نور تابیده می‌شود و نانولوله با استفاده از پدیده فتولومینسانس شروع به درخشیدن می‌کند.

در این دوره تحقیقاتی، مایکل بلید موظف بود تا با استفاده از میکروسکوپ نوری اپی‌فلورسانس نانولوله‌های کربنی را مشاهده کند. او برای آغاز کار از لامپ هالوژن به‌عنوان منبع نور استفاده کرد.

مایکل بلید می‌گوید وقتی شما از یک منبع نور استفاده می‌کنید، تصویر فیلامنت روی نمونه شما قرار می‌گیرد. از آنجایی که پرتوهای مادون قرمزی که لامپ ایجاد می‌کند بسیار شدید هستند بنابراین مشاهده نانولوله‌های کربنی دشوار می‌شود.

در قدم بعد، او از یک لیزر سبز استفاده کرد که موجب می‌شد نانولوله‌ها از خود پرتو مادون قرمز ایجاد کنند. این پرتوها با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند بنابراین مایکل بلید از یک دوربین دیجیتال برای ثبت تصویر استفاده کرد. این دوربین دارای حساسیت طول موج بیش از چیزی است که چشم انسان قادر به روئیت آن است. اما او باز هم موفق به دیدن نانولوله‌ها نشد زیرا حساسیت حسگر مادون قرمز کافی نبود. برای رفع این مشکل او از یک دوربین سونی خانگی که حساسیت بالایی به پرتو فرابنفش داشت استفاده کرد. مایکل بلید هنوز با مشکلات زیادی روبرو است. او هنوز موفق به دیدن نانولوله‌های منفرد نشده است. سلاوا روتکین خلاقیت مایکل بلید را می‌ستاید و می‌گوید در این کار مشکلات زیادی وجود داشت که مایکل بلید بسیاری از آنها را با روش‌های غیرمعمول حل کرده است.