رسانش هدفمند دارو به سلول‌های پانکراس

گروهی از محققان آمریکایی یک نانوعامل درمانی هوشمند و قابل تزریق ساخته‌اند که می‌تواند دارو را به طور مستقیم به سلول‌های پانکراس برساند. از این عامل می‌توان در درمان دیابت نوع اول بهره برد.

محققان موسسه مهندسی زیستی دانشگاه هاروارد و بیمارستان کودکان بوستون یک نانوعامل
درمانی هوشمند و قابل تزریق ساخته‌اند که می‌تواند دارو را به‌طور مستقیم به
سلول‌های پانکراس برساند. با وجودی که قبل از استفاده از این فناوری در کاربردهای
بالینی باید آزمایش‌های بیشتری صورت پذیرد، اما این عامل قابلیت بهبود درمان دیابت
نوع اول را از طریق افزایش کارایی عامل درمانی و کاهش اثرات جانبی آن داراست.

آزمایش‌های برون‌تنی نشان داد که کارایی داروی رهاشده با استفاده از این روش تا ۲۰۰
برابر افزایش می‌یابد که این امر به‌دلیل محافظت از دارو در برابر تجزیه شدن و
افزایش غلظت آن در نقاط هدف است که به‌عنوان مثال می‌تواند سلول‌های تولیدکننده
انسولین در پانکراس باشد. این افزایش قابل توجه در اثربخشی دارو به‌معنی امکان
استفاده از مقادیر پایین‌تر دارو در فرایند درمانی است که اثرات جانبی استفاده از
دارو را کاهش داده و هزینه درمان را نیز کم می‌کند.

دیابت نوع اول که به‌طور معمول افراد جوان را مبتلا می‌سازد، یک بیماری ضعیف‌کننده
است که در آن، سامانه ایمنی بدن سلول‌های تولید کننده انسولین در پانکراس را مورد
حمله قرار داده و از بین می‌برد. تداخل‌های درمانی برای افرادی که ریسک بالای ابتلا
به این بیماری را دارند، با محدودیت مواجه است، زیرا بسیاری از داروهای مورد
استفاده در درمان این بیماری در دُزهای بالا دارای اثرات جانبی بسیار شدیدی هستند.

استفاده از نانوذراتی که می‌توانند داروها یا سلول‌های بنیادی درمانی را به نقاط
مبتلا به بیماری برسانند، یک جایگزین عالی برای درمان‌های سیتماتیک محسوب می‌شود،
زیرا با استفاده از داروی کمتر پاسخ درمانی بهتری دریافت شده و اثرات جانبی استفاده
از دارو نیز کاهش می‌یابد. تاکنون از عوامل درمانی نانومقیاس بیشتر در درمان سرطان
استفاده شده است، زیرا این عوامل می‌توانند از طریق رگ‌های خونی نشتی تومورها روی
سلول‌های سرطانی تجمع نمایند. مشکل اصلی، استفاده از این عوامل رسانشی در درمان
بیماری‌های دیگری است که هدف قرار دادن آنها به این سادگی صورت نمی‌پذیرد. این
محققان مشکل را از طریق استفاده از یک مولکول پپتید که می‌تواند رگ‌های خونی موئین
در جزایر پانکراس را یافته و به آنها متصل شود، حل کرده‌اند؛ این رگ‌های خونی
سلول‌های تولیدکننده انسولین را که هنگام آغاز بیماری در معرض ریسک بالایی قرار
دارند، تغذیه می‌کنند.

جزئیات این تحقیق در مجله Nano Letters منتشر شده است.