نانو مدیکا؛ شرکتی کوچک با اهدافی بزرگ

شرکت نانو مدیکا (nano Medica) که در سال ۲۰۰۱ و در شهر نیوجرسی تأسیس شد، در اوایل ۲۰۱۱ به های پارک تحقیقاتی تراید پیدمون نقل مکان کرد تا بتواند نزدیک دانشگاه ویک فارست و پژوهشگران مرکز پزشکی ویک فارست باپتیست (Wake Forest University) ، به خصوص زیست شناسان، شیمیدانان و فیزیکدانان کار کند.

نکته جالب این شرکت وجود تنها سه کارمند است که توسّط راجر کابیکسیوتی، که از بنیانگذاران آن است، رهبری می‌شوند. بنیانگذاران دیگر این شرکت، آلیس برایانت و پیتر تولیاس هستند. به نظر می‌رسد که تا ماه جولای، یک کارمند دیگر نیز استخدام شود.

این شرکت تمرکز خود را بر روی روش‌های کم‌هزینه برای هدایت فناوری نانو و پژوهش‌های زیست مولکولی و دستیابی به موفّقیت در اکتشافات دارویی به خصوص در رابطه با سرطان قرار داده است. آنچه که نانومدیکا را از سایر شرکت‌های زیست فناوری نوپا متمایز می‌کند، سطح کارکنان دانشگاهی است که در برنامه‌ریزی و استراتژی‌های تجارتی و توسعه این شرکت دخیل هستند. سهم نانومدیکا در این رابطه توام با همکاری با دانشگاه، استقرار تجهیزاتی با ارزش بیش از ۱۰۰,۰۰۰دلار در دانشکده‌ی فیزیک دانشگاه است.

کابیکسیوتی زمانی را به صحبت در مورد چگونگی استقرار شرکت در پارک علم و فناوری وینستون سالم (Winston-Salem) و برنامه‌های آینده‌اش اختصاص داد. یک نسخه ویرایش شده به شرح زیر است:

سوال: چطور شرکت شما توانسته است خودش را با توجه به حجم تحقیقات سرطانی که در حال حاضر وجود، متمایز کند؟

جواب: در ابتدا اعتقاد ما بر این بود – و خواهد بود- که همگرایی فناوری نانو و زیست مولکولی، عامل عمده‌ای در شکل دادن به حوزه درمان دارویی در قرن ۲۱ خواهد بود. امّا از آنجایکه ما یک شرکت تازه تأسیس و نوپا بودیم، که احتمالاً با شرکت‌های بزرگ زیست‌دارویی نمی‌تواند به خوبی رقابت کند، تا حدودی استراتژی تجارتی غیر متعارفی را پذیرفتیم. درواقع به جای اینکه انرژی خود را در افزایش سرمایه سهام برای استخدام افراد درجه یک متمرکز کنیم، تصمیم گرفتیم تا مسیر متفاوتی را امتحان کنیم که شامل موارد زیر است:

• سرمایه گذاری صندوق‌های شخصی برای توسعه‌ی قویترین پورتفولیوی مالکیت فکری ممکن. ما دارای ۱۱ حقّ پتنت صادر شده و دو درخواست پتنت در حال بررسی هستیم.

• شکل‌گیری همکاری‌ها در قالب یک پروژه که از طرفی برای اعضای هیئت علمی دانشگاه، کارکنان و دانشجویان یک فرهنگ کارآفرینی و منابع درآمد بالقوه فراتر از آژانس‌های تامین بودجه ایالتی و فدرال بوجود می‌آورد.

ما در حال توسعه‌ی یک فناوری Lab-on-Bead platform (که از دانه‌های ریزآراسته برای مطابقت یک دارو به یک نشانگر بیماری استفاده می‌کند) برای کشف کارآمد و مقرون به صرفه‌ی گزینه‌های دارویی بالینی سرطان، معرّف‌های تشخیص دهنده ی جدید که روش‌های نوینی برای تشخیص نشانگرهای سرطان در مراحل اوّلیه‌ی بیماری ارائه می‌دهد و کاوشگرهای(پروب) درون‌سلّولی جدید برای اینکه کمک به پژوهشگران کند تا اساس مولکولی سرطان را درک کنند، هستیم.

سوال: چرا با پژوهش‌های نانوفناوری شما در حوزه سرطان متمرکز شده است؟

جواب: ما به این دلیل سرطان را جزو اهداف تجاری خودمان انتخاب کرده‌ایم زیرا که در چند دهه‌ی قبل پیشرفت کمی در ایمنی و یا اثربخشی داروهای ضد سرطان وجود داشته است. ما آموخته‌ایم که یکی از مهمترین مسائل تجاری و بالینی در طراحی و ساخت دارو، هزینه آن است. اعتقاد ما بر این است که قادر خواهیم بود تا برای مشتری‌هایمان توانایی انجام این نوع آزمایش را با بیش از ۱۰۰۰ برابر مواد کمتر از آن چیزی که در حال حاضر استفاده می‌شود، ایجاد کنیم. این مسئله نه تنها باعث صرفه‌جویی در هزینه می‌شود، بلکه با توجه به کمبود این ماده برای بکارگیری در مطالعات کنترل شده، امکان بررسی اهداف جدید سرطان را نیز فراهم می کند.

سوال: شرکت شما چگونه می‌تواند با این دایره کوچک از کارمندان چنین کارهای زیادی را انجام دهد؟

جواب: نانومدیکا به معنای واقعی کلمه، یک شرکت نانویی واقعی است. ما تنها ۵ کارمند در طول این ده سال گذشته داشته‌ایم. ما حامیان زیادی از پژوهشگران در دانشگاه، بخش پزشکی و سایر همکاران داشته‌ایم. انگیزه‌ی آنها پتانسیل حلّ مشکلات تجاری و بالینی، گرفتن کمک هزینه، تألیف مقالات با ضریب تأثیر بالا(Impact Factor) و پیشگام بودن در حوزه‌های جدید علمی بوده است. هیچکدام از آنها از نانومدیکا حقوقی دریافت نکرده‌اند. همه‌ی آنها سهامدار هستند و از محل واگذاری حق اختراع خود به شرکت پول دریافت می‌کنند. (Royalty)

هنوز، این هیجان نشان دادن غیرممکن‌هاست که ما را برآن می‌دارد تا محققان توانمند فعال در حوزه‌های در حال پیشرفت نظیر فناوری نانو، بیوفیزیک، زیست مولکولی و بیولوژی سرطان را جذب کنیم.

سوال: با توجّه به ماهیت شکننده فناوری نانو و فناوری زیستی، وضعیت مالی این شرکت چگونه است؟

جواب: به لحاظ تاریخی، رویکرد فنّی ما بوسیله‌ی کمک هزینه‌هایی که از موسسه ملّی بهداشت و مرکز بیوتکنولوژی N.C. اعطا می‌شود تنظیم شده و مورد تایید قرار گرفته است. این شرکت ضررهای جزئی خود که نتیجه‌ی هزینه‌های عملیاتی و خرید تجهیزات جدید در سال ۲۰۱۱ است را گزارش خواهد کرد. در سه ماهه دوم ۲۰۱۳ انتظار می‌رود که شرکت با ترکیبی از کمک‌های مالی و درآمدهای خدمات اولیه ضررها را جبران و به سودآوری برسد.

سوال: افق این شرکت چیست و چه زمانی انتظار می‌رود تا محصولات تجاری داشته باشید؟

جواب: ما شروع تعدادی کار بسته‌بندی در مقیاس کوچک، مانند دستگاه ژنوم شخصی( با فناوری‌های زیستی) و یک میکروپلیت ریدر چند حالته( با ابزار بیوتک) را، در سه ماهه‌ی آخر سال پیش‌بینی کرده‌ایم. همچنین، پیش‌بینی ما این است که در ماه ژوئن مجوز سومین درخواست پتنت ویک فارست به نانومدیکا منتقل شود و نیز دو مقاله به ژورنال‌هایی با ضریب تأثیر بالا توسّط ویک فارست/ نانومدیکا، در سه ماهه‌ی آینده ارسال شود.