ابداع روش سبز تولید نانوذرات نقره در دانشگاه تربیت مدرس

پژوهشگران دانشگاه تربیت مدرس با استفاده از مزایای روش سبز پلی ساکارید اصلاح شده و روش سبز میکروبی موفق به تولید نانوذرات نقره با یک روش سبز جدید شدند که در مقایسه با روش‌های قبلی کم هزینه بوده و از پایداری، توزیع و میانگین اندازه مناسبتری برخوردار است.


پژوهشگران دانشگاه تربیت مدرس با استفاده از مزایای روش سبز پلی ساکارید اصلاح شده و روش سبز میکروبی موفق به تولید نانوذرات نقره با یک روش سبز جدید شدند که در مقایسه با روش‌های قبلی کم هزینه بوده و از پایداری، توزیع و میانگین اندازه مناسبتری برخوردار است.

 

نانوذرات نقره خاصیت ضد میکروبی داشته و در صنایع مختلفی مانند نساجی، غذایی و غیره می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین این نانوذرات در حوزه پزشکی کاربرد زیادی از جمله در ابزارهای پزشکی، سنسورهای زیستی و برچسب‌گذاری زیستی دارند. در تصفیه آب نیز از خاصیت ضد میکروبی نانوذرات نقره استفاده‌هایی می‌شود.

 

این کار تحقیقاتی به دست سیده معصومه قاسمی‌نژاد (دانش آموخته کارشناسی ارشد فناوری نانو) و با همکاری سپیده حامدی (دانشجوی دکتری تخصصی بیوتکنولوژی) و با راهنمایی دکتر سید عباس شجاع الساداتی از دانشگاه تربیت مدرس صورت گرفته است.

 

قاسمی‌نژاد در مصاحبه با بخش خبری ستاد ویژه توسعه فناوری نانو گفت: «در این تحقیق نانوذرات نقره با روش سبز جدیدی تولید شد. در این روش مخلوطی از نشاسته و محیط کشت تخمیر شده به عنوان عامل پایدارکننده و کاهنده بود. پروتئین‌های موجود در محیط کشت تخمیر شده می‌توانند هم به عنوان عامل کاهنده و هم عامل پایدار‌کننده باشند. از طرفی می‌توان نشاسته را در مجاورت محیط کشت تخمیر شده به گلوکز تبدیل کرد. بنابراین نشاسته نیز در این روش علاوه‌بر نقش پایدارکنندگی، به عنوان عامل کاهنده مورد استفاده قرار گرفت.»

 

نانوذرات نقره تولیدی با این روش از پایداری خوب، میانگین اندازه و توزیع اندازه مناسب و بازدهی تولید خوبی برخوردار است. از طرفی مواد اولیه مورد استفاده در این روش با محیط سازگار بوده و این روش جز روش‌های سبز محسوب می‌شود.

 

قاسمی‌نژاد ادامه داد: «در همین راستا ابتدا ما قارچ فوزاریوم اکسیسپورم را در شرایط مشخص و زمان معینی در محیط کشت پتیتو دکستروز آگار رشد دادیم. سپس برای تهیه محیط کشت تخمیر شده، قارچ به همراه محیط کشت سانتریفوژ شده و مایع رویی جداسازی شد. در نهایت نشاسته با نسبت مشخصی با محیط کشت تخمیر شده مخلوط شده و محلول نیترات نقره اضافه شد. پس از ۲۴ ساعت گرماگذاری در دمای ۵۰ درجه محلول شفاف، قهوه‌ای رنگ شده و نانوذرات نقره تولید می‌شود.»

 

در این تحقیق از مزایایی دو روش سبز مختلف (پلی ساکارید اصلاح شده و میکروبی) استفاده شده و روش سبز جدیدی برای تولید این نانوذرات ارائه شد. مهندس قاسمی‌نژاد در این باره افزود: «نانوذرات نقره تولید شده با این روش جدید میانگین اندازه کوچکتر، پایداری بیشتر، توزیع اندازه مناسبتر و بازدهی تولید بیشتری نسبت به ذرات تولیدی با روش‌های میکروبی و پلی ساکارید اصلاح شده، دارند. همچنین زمان تولید نانوذرات در این روش سبز جدید نسبت به روش میکروبی پایین‌تربوده و هزینه تولید نیز نسبت به روش پلی ساکارید اصلاح شده، پایینتر است.»

 

قاسمی‌نژاد با اشاره به مزایای این روش ابراز داشت: «با توجه به مزیت‌های بسیار این روش و همچنین سازگار بودن مواد اولیه مورد استفاده در این شیوه با محیط زیست، امید است با تولید نانوذرات نقره به صورت پایلوت، این روش سبز جدید در مقیاس صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.»

 

نتایج این کار تحقیقاتی در مجله Carbohydrate Polymers (جلد ۸۹، شماره ۲، ۲۰ ژوئن ۲۰۱۲) منتشر شده است. علاقمندان می‌توانند متن مقاله را در صفحات ۴۶۷ الی ۴۷۲ همین شماره مشاهده نمایند.