حذف آلاینده‌های پساب‌های صنعتی به کمک نانوکامپوزیت‌ها

پ‍‍ژ‍وهشگران مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل موفق ‏به سنتز نانوکامپوزیت‌ مناسب برای فرایند تصفیه پساب به روش ناپیوسته شدند.

پ‍‍ژ‍وهشگران مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با استفاده از مونومرهای پیرول و آنیلین و مواد پایه موفق ‏به سنتز نانوکامپوزیت مناسب جهت به کارگیری در فرایند تصفیه به روش ناپیوسته شدند. از بارزترین خصوصیت این ‏نانوکامپوزیت می‌توان به حذف رنگ، بو، آنیون‌ها و کاتیون‌ها فقط در یک مرحله و زمان بسیار کوتاه اشاره کرد.‏

این کار تحقیقاتی در مرکز تحقیقاتی پلیمر دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل در دو بخش انجام گرفته است. این ‏پژوهشگران در بخش اول به سنتز نانوکامپوزیت‌های پلیمری بر پایه مواد کم ارزش همچون خاکستر سبوس پرداخته و در ‏بخش دوم موفق به بکارگیری نانوکامپوزیت‌های سنتز شده در تصفیه فاضلاب‌های صنعتی شدند.‏

دکتر محسن قربانی عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و یکی از محققان این طرح در این باره افزود: « ‏این تحقیق در دو مرحله انجام شده است. مرحله اول سنتز نانوکامپوزیت‌های پلیمری و مرحله دوم بکارگیری این ‏نانوکامپوزیت‌ها در تصفیه فاضلاب‌های صنعتی. در مرحله اول با استفاده از مونومرهای پیرول و آنیلین و مواد پایه همچون ‏سبوس و خاکستر سبوس به سنتز نانوکامپوزیت‌های مختلف پرداخته شد. لازم به ذکر است که در این مرحله اثرات متفاوتی ‏همچون نوع اکسید کننده، محیط سنتز، شرایط دمایی و … بررسی شده تا ایده‌آل‌ترین نانوکامپوزیت بدست آید. پس از ‏انجام تست‌های متفاوتی همچون ‏FTIR ،TGA ،XRD ،SEM ،TEM‏ و بررسی‌های به عمل آمده مناسب‌ترین ‏نانوکامپوزیت برای عمل تصفیه انتخاب شد. در مرحله دوم تحقیق نیز به فرایند تصفیه به روش ناپیوسته پرداخته شد که ‏نتایج بسیار خوبی نیز حاصل شد.‏»

به گفته قربانی از بارزترین خصوصیت این نانوکامپوزیت می‌توان به حذف رنگ، بو، آنیون‌ها و کاتیون‌ها فقط در یک ‏مرحله و زمان بسیار کوتاه (حدود ۳۰ دقیقه) اشاره کرد. لذا با بکارگیری این طرح می‌توان از هزینه‌های گزافی که صنایع ‏مختلف برای تصفیه پساب‌های خود می پردازند، جلوگیری کرده و راندمان بالاتری را نیز انتظار داشت. بکارگیری جاذب‌های ‏نوین در فرآیند تصفیه، استفاده از جاذب‌های کم ارزشی همچون سبوس و خاکستر سبوس در ساختار نانوکامپوزیت و ‏همچنین راندمان بسیار بالای نانوکامپوزیت‌ها از دیگر ویژگی‌های این نانوکامپوزیت‌ها است.‏

قربانی در اشاره به کابردهای این طرح افزود: «یکی از کاربردهای مهم این طرح مربوط تصفیه فاضلاب کارخانجات ‏صنعتی است. البته پلیمرهای سنتز شده کاربردهای دیگری نظیر خواص ضد خوردگی و ضد میکروبی نیز دارند، اما در ‏این طرح به بررسی کاربرد آنها در تصفیه فاضلاب پرداخته شده است. همچنین با توجه به وجود کارخانجات متعدد و ‏مشکل عمده‌ای که این کارخانجات در تصفیه پساب‌های خود دارند، این طرح از قابلیت مناسبی برای تجاری‌سازی ‏برخوردار است.»‏

این تحقیقات که به همکاری دکتر محسن قربانی و دکتر حسین عیسی از دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل صورت گرفته ‏است، مراحل اولیه ثبت اختراع را طی کرده است و در مرحله تایید نهایی قرار دارد.‏

نتایج این کار تحقیقاتی در مجله ‏Composites: Part B‏ (جلد ۴۵، شماره ۱) منتشر شده است. علاقمندان ‏می‌توانند متن این مقاله را در صفحات ۱ الی ۷ همین شماره مشاهده نمایند.‏