محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان به فناوری موفقیت آمیز تولید طبیعی نانوذرات طلا دست یافتند. این نانوذرات، به کمک قارچهای جدا سازی شده از خاک معادن مس اهر و طلای اندلیان ساخته شد.
تولید نانوذرات طلا با استفاده از قارچ
محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان به فناوری موفقیت آمیز تولید طبیعی نانوذرات طلا دست یافتند. این نانوذرات، که به کمک قارچهای جداسازی شده از خاک معادن مس اهر و طلای اندلیان ساخته شد، به شکلهای کروی، میلهای و مثلثی بوده و در صنایع پزشکی مانند تشخیص و درمان سرطان و نیز عفونت‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌ها کابرد دارد.
استفاده از روشهای طبیعی بر خلاف روشهای شیمیایی و فیزیکی که پرهزینه و زمانبر هستند و آلودگیهای زیست محیطی را ایجاد میکنند، موجب ترویج روشهای پاک و بی خطر برای محیط زیست میشود. همچنین با استفاده از قارچها انواع مختلفی از نانوذرات فلزی مانند مس، کادمیوم و نقره تولید خواهند شد.
خانم زینب شیخلو (فارغ التحصیل رشته میکروبیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد) ابراز داشت: «هدف از انجام این کار بومی سازی روش تولید نانوذرات طلا به کمک قارچهای جدا شده از خاک معادن مس اهر و طلای اندلیان، به علت مقاوم بودن آنها به فلزات سنگین بود؛ تا بدینصورت علاوه بر ترویج روشهای دوستدار محیط زیست، بازده تولید نانوذرات طلا را بالا برده و هزینهی تولید آنها را کاهش دهیم.»
شیخلو مراحل انجام کار را به این صورت بیان کرد: «در ابتدا از نقاط مختلف معادن مس اهر و طلای اندلیان نمونه برداری صورت گرفت. در ادامه از محیطهای مختلفی نظیر SDA، PDA، BHI، EMA، NA برای کشت قارچها استفاده گردید تا بهترین محیط جهت کشت بهینهی قارچها انتخاب گردد. پس از آن با جداسازی قارچها از خاک به تهیهی بیومس از آنها پرداخته شد. و در نهایت این بیومس قارچی با محلول HAuCl4 مخلوط شد. لازم به ذکر است که با مشاهده تغییر رنگ مخلوط بیومس و HAuCl4، از رنگ زرد به رنگ ارغوانی میتوان به سنتز نانوذرات طلا پی برد. اما با این وجود برای اطمینان از وجود نانوذرات طلا از اسپکتروفتومتری UV-vis استفاده شد. همچنین برای تشخیص این که نانوذرات تولید شده، طلا بودند از آنالیزXRD یا پراش اشعهی ایکس استفاده شد و در نهایت برای تعیین شکل، اندازه و محل تولید نانوذرات طلا از میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) بهره گرفته شد. نانوذرات تولید شده به این روش به مدت چندین ماه از پایداری مناسبی از نظر شکل و اندازه در دمای آزمایشگاه برخودار بودند.»
طیفهایUV به دست آمده از نمونههای قارچی بعد از کامل شدن واکنشهایشان، مشخص کرد که محلول ارغوانی رنگ قارچ فوما ماکروستوما و قارچ رایزوپوسباندهای جذبی قوی را در طول موج‌های مختلفی نشان دادند. همچنین آنالیز پراش اشعهی X نمونههای قارچی بیانگر این مطلب بود که نانوذرات تشکیل یافته، طلا بودند. از طرفی با توجه به نتایج حاصل از میکروسکوپ الکترونی TEM، نانوذرات تولید شده توسط رایزوپوس اوریزا و فوما ماکروستوما داخل سلولی بودند. با این تفاوت که در فوما ماکروستوما، نانوذرات سنتز شده به شکلهای کروی، مثلثی و میلهای بودند، اما نانوذرات تشکیل شده در رایزوپوس اوریزا تنها به صورت کروی بودند.
نتایج این کار تحقیقاتی در مجله Synthesis and Reactivity in Inorganic, Metal-Organic, and Nano-Metal Chemistry (جلد ۴۲، شماره ۱، ماه جولای ، سال ۲۰۱۲) به چاپ رسیده است. علاقه‌مندان میتوانند متن کامل این مقاله را در صفحات ۶۵ الی ۶۷ همین شماره را مشاهده نمایند.
