کنترل و جابه‌جایی نانوخوشه‌ها با استفاده از میکروسکوپ نیروی اتمی

در علم نانو هدف نهایی آن است که مواد و دستگاه‌هایی ارائه شود که با استفاده از آن امکان کنترل موقعیت اتم‌ها، مولکول‌ها و خوشه‌های مولکولی روی یک سطح وجود داشته باشد. اخیرا محققان موفق شده‌اند با استفاده از نوک میکروسکوپ نیروی اتمی، خوشه‌های اتمی از جنس طلا را روی یک سطح عایق قرار دهند. تمام این کار با ایجاد یک نقص ساده روی سطح قابل انجام است. این پژوهش می‌تواند مسیر تولید نانوادوات را هموار کند.

در علم نانو هدف نهایی آن است که مواد و دستگاه‌هایی
ارائه شود که با استفاده از آن امکان کنترل موقعیت اتم‌ها، مولکول‌ها و
خوشه‌های مولکولی روی یک سطح وجود داشته باشد. اخیرا محققان موفق شده‌اند
با استفاده از نوک میکروسکوپ نیروی اتمی، خوشه‌های اتمی از جنس طلا را روی
یک سطح عایق قرار دهند. تمام این کار با ایجاد یک نقص ساده روی سطح قابل
انجام است. این پژوهش می‌تواند مسیر تولید نانوادوات را هموار کند.

تیمو
هینن و همکارانش اخیرا مقاله‌ای به چاپ رساندند که در آن توضیحاتی درباره
دستکاری نانوخوشه‌های طلا با استفاده از نقص ساختاری روی سطح NaCl ارائه
شده است. در سال ۱۹۹۰ برای اولین بار ثابت شد که می‌توان با استفاده از
میکروسکوپ تونل‌زنی روبشی (STM) برای جابه‌جایی اتم‌ها استفاده کرد. پس از
آن دانشمندان به‌دنبال جابه‌جا کردن خوشه‌های اتمی بودند. هینن از دانشگاه
آلتو می‌گوید در برخی حوزه‌ها نظیر کاتالیست‌ها، استفاده از مولکول‌ها و
خوشه‌ها مهم‌تر از اتم‌ها است. بنابراین طبیعی است که گروهی از دانشمندان
به‌دنبال کار روی این خوشه‌ها باشند. اگر شما بخواهید در مقیاس نانو چیزهای
نسبتا بزرگی را بسازید باید از واحدهای سازنده بزرگ استفاده کنید. فناوری
دستکاری نانومقیاس در این کار خیلی مفید نیست.

filereader.php?p1=main_65c2c70b855889b71

در طول سال‌های گذشته
دانشمندان به‌دنبال این بوده‌اند که از میکروسکوپ نیروی اتمی با مود
غیرتماسی برای جابه‌جایی خوشه‌ها استفاده کنند. این میکروسکوپ بر اساس
نیروی دافعه میان نوک و خوشه کار می‌کند. این روش دارای محدودیت‌هایی نیز
است برای مثال موقعیت نوک باید در یک جهت مشخص باشد تا جابه‌جایی انجام
شود.

اما در این پژوهش محققان  از نقص ساختاری زیرلایه استفاده
کردند در واقع با حذف یون‌های سدیم و کلر در بخشی از ساختار زیرلایه
می‌توان خوشه‌های اتمی طلا را روی سطح قرار داد. آنها نشان دادند که وجود
نقص ساختاری در زیرلایه به‌صورت سایتی برای هسته‌زایی خوشه طلا عمل می‌کند.
این گروه تحقیقاتی دریافتند که اتم‌های طلا در مقابل فضاهای خالی ایجاد شده
در اثر حذف یون سدیم و کلر رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهد. در واقع نحوه
چیده شدن اتم‌های طلا در جایی که یون سدیم حذف شده کاملا متفاوت از جایی
است که یون کلر حذف شده است. این گروه دریافتند که با استفاده از این
راهبرد می‌توان خوشه‌های طلا را ۵ نانومتر به سمت و سوی مختلف حرکت داد
بسته به این که زیرلایه چه نوع نقصی داشته باشد.