ساخت نانوحسگری با قابلیت شناسایی مولکول NO در بدن

نتایج یافته‌های اخیر محققان نشان می‌دهد که حسگرهای نانولوله‌های کربنی می‌توانند زیر پوست کاشته شده و اکسید نیتریک را شناسایی کند. این گروه با قرار دادن دی‌ان‌ای و پلی‌اتیلن گلیکول در اطراف نانولوله کربنی این نانوحسگر را ساختند.

اکسید نیتریک یکی از مولکول‌های مهم در سیگنال‌های بین سلولی محسوب می‌شود به طوری که می‌تواند اطلاعات را بین مغز و سیستم ایمنی بدن منتقل کند. در برخی از سرطان‌ها، مقدار این ماده در بدن دچار اختلال می‌شود اما اطلاعات اندکی درباره رفتار اکسید نیتریک در سلول‌های سالم و سرطانی وجود دارد.

مایکل استرانو از محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) می‌گوید: اکسید نیتریک نقش مهمی در پیشرفت بیماری سرطان دارد. ما به ابزارهای جدیدی برای درک بهتر  نقش اکسید نیتریک در این بیماری نیاز داریم. نتایج یافته‌های ما شرایط لازم برای اندازه‌گیری این مولکول مهم را فراهم می‌کند به طوری که به صورت لحظه به لحظه می‌توان مقدار اکسید نیتریک را اندازه‌گیری کرد.

این گروه تحقیقاتی حسگری ساخته که درون بدن کاشته شده و می‌تواند اکسید نیتریک را به مدت یک سال اندازه‌گیری کند. جزئیات ساخت این حسگر در نشریه Nature Nanotechnology به چاپ رسیده است، براساس اطلاعات موجود در این مقاله این حسگر قادر است تا فرآیند تولید اکسید نیتریک را رصد کند. این حسگر که مبتنی بر نانولوله‌های کربنی است می‌تواند به شکلی طراحی شود که مولکول‌های دیگر نظیر گلوکز را اندازه‌گیری کند. در حال حاضر این گروه تحقیقاتی روی ساخت حسگری کار می‌کند که بتوان آن را زیر پوست کاشت تا از آن برای اندازه‌گیری مقدار گلوکز خون استفاده کرد. این حسگر برای بیماران دیابتی بسیار مفید خواهد بود. با این کار دیگر نیاز به آزمایش خون دوره‌ای در این بیماران نخواهد بود.

محققان این پروژه روی نانولوله‌های کربنی ترکیبی قرار داده‌اند که می‌تواند به ماده هدف متصل شود. زمانی که ماده مورد نظر به نانولوله کربنی متصل شد، تابش ذاتی فلورسانس نانولوله کربنی دچار تغییر می‌شود. این گروه پیش از این نشان داده بودند که اگر توالی خاصی از دی‌ان‌ای به دور نانولوله کربنی پیچیده شده باشد، این ماده می‌تواند اکسید نیتریک را شناسایی کند. در ادامه این یافته، محققان دو نوع حسگر مختلف تولید کردند؛ یکی که می‌توان آن را به درون خون تزریق کرد و دیگری می‌تواند زیر پوست کاشته شود. برای زیست‌سازگار شدن این حسگر، محققان اطراف آن را با پلیمر پلی‌اتیلن‌گلیکول پوشش دادند.