نانوساختارهایی با خواص دارویی و تشخیصی

محققان سوئدی نانوساختارهای کروی ارائه کردند که هم حامل داروی ضد سرطان بوده و هم حاوی ترکیبات کنتراست دهنده سیستم تصویربرداری MRI است. در این نانوساختارها از نانوذرات آهن برای افزایش کنتراست استفاده شده‌است.

سرطان یکی از بیماری‌های مرگبار در جهان بوده که درمان آن بسیار دشوار است. در حال حاضر، از شیمی‌درمانی برای مبارزه با این بیماری استفاده می‌شود که در آن داروی نامحلول در آب وارد سیستم بدن می‌شود که مبتنی بر آب است. این روش مشکلات متعددی دارد، برای مثال از ترکیبات سمی استفاده می‌شود که به بافت‌های سالم آسیب می‌رساند.

برای دارورسانی هدفمند، محققان از نانوذرات استفاده می‌کنند که هم خواص دارویی داشته و هم می‌تواند برای تصویربرداری و ره‌گیری دارو از آنها استفاده کرد. با این حال برای مبارزه با بیماری‌هایی همچون سرطان، باید روش‌های هوشمندانه‌تری به کار گرفت.

تشخیص‌درمانی (Theranostics) به روشی اطلاق می‌شود که فرآیند درمان و تشخیص، به‌صورت هم‌زمان با یک سیستم دارویی انجام می‌شود. نانوداروهای تشخیص درمانی می‌توانند به محل تومور رفته و سلول‌های سرطانی را از بین ببرد و در عین حال حاوی ترکیباتی هستند که با آنها می‌توان فرآیند تصویربرداری یا تشخیص طبی را تسهیل کرد.

اخیرا محققان دانشگاه لینکوپینگ برای اولین بار از نانوساختارهای کروی منظم که در سیستم MRI قابل مشاهده هستند، به‌عنوان نانوداروی تشخیص درمانی استفاده کردند. این نانوساختارها نسبت به pH حساس بوده و در محیط سلول‌های سرطان باز فعال می‌شوند. این نانوساختارها می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا دوز مناسب دارو برای بیمار تعیین شود؛ با این کار مقدار بهینه دارو به بیمار تزریق شده که مانع از اثرات جانبی در بیمار می‌شود.

همچنین رصد بافت‌های سرطانی با MRI می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای تعیین دوز دارو استفاده شود؛ در واقع اعمال دارو با دوز مشخص و تاثیر آن روی پیشرفت و رشد سرطان می‌تواند به‌عنوان راهنمایی برای تعیین دوز بهینه باشد.

این گروه تحقیقاتی از دوکسوبروسین به‌عنوان داروی شیمی‌درمانی و از نانوذرات اکسید آهن به‌عنوان عامل کنتراست دهنده در MRI استفاده کردند.

یافته‌های این گروه تحقیقاتی نشان داد که می‌توان از نانوساختارهای کروی به‌عنوان عامل دارویی حساس به pH استفاده کرد. همچنین این سیستم دارویی می‌تواند برای تشخیص زودهنگام بیماری نیز مورد استفاده قرار گیرد.