محققان دانشگاه صنعتی میشیگان با استفاده از نانوالیاف موفق به ساخت داربست زیستی جدیدی شدند. مزیت این داربست آن است که سلولهای رشد یافته روی آن درصورت قرار گرفتن در بدن راحتتر توسط سیستم ایمنی بدن پذیرفته میشوند.
تولید داربست زیستی با نانوالیاف
سلولهای بدن انسان امکان زنده ماندن در خلاء را ندارند، آنها توسط ماتریکس پیچیدهای از مواد مختلف محاط شدهاند؛ همچنین سیستم غذارسانی پیچیدهای درون سلول وجود دارد که برای زندگی، رشد و ترمیم به این سیستم نیاز دارد.
در تمام اورگانیسمهای چند سلولی نظیر انسان، سلولها ماتریکس بین سلولی خود را میسازند. اما در مطالعات آزمایشگاهی محققان باید از یک داربست برای رشد سلولها استفاده کنند؛ این داربست فضای مناسب برای اتصال سلولها را فراهم کرده و به سلولها اجازه رشد و نمو میدهد. از این سلولهای رشد یافته میتوان برای تعویض بخشی از بدن استفاده کرد (بهطوری که بافت آسیب دیده از بدن خارج شده و بافت مشابه که در آزمایشگاه رشد داده شدهاست جایگزین بافت آسیب دیده در بدن میشود-مترجم).
معمولا محققان از مواد سنتز شده یا ترکیبات طبیعی استخراج شده از بدن انسان یا حیوانات برای ساخت داربست استفاده میکنند. این داربستها مزایا و معایب خاص خود را دارند، اما تاکنون هیچ داربست آزمایشگاهی ساخته نشده که بتواند با ماتریکسهای پیچیده داخل بدن رقابت کند.
اخیرا فنگ ژو از دانشگاه صنعتی میشیگان از فیبروبلاست برای ساخت داربست استفاده کرده است، فیبروبلاست سلولهایی هستند که ماتریکس بین سلولی را در بدن تولید میکند.
این گروه نانوالیافی به ابعاد ۸۰ نانومتر تولید کردهاند که از نظر ساختاری شباهت بسیاری به ماتریکس طبیعی داخل بدن دارد. از آنجایی که این داربست توسط سلولها ساخته شدهاند، دارای ترکیبات پروتئینی مشابه ماتریکس بین سلولی بدن است. یکی از ویژگیهای قابل توجه این ماتریکس آن است که ساختار آن دارای چیدمان بسیار منظمی است بهطوری که چگونگی قرار گرفتن آنها روی هم، شباهت زیادی به موهای شانه شده دارد.
ژو میگوید: این سلولها نانوالیاف را تولید کردند، نانوالیافی که دارای ساختار بسیار منظم بوده و از سویی به طور کامل از مواد زیستی ساخته شدهاند.
سلولهای بنیادینی که روی این سلولها رشد یافته دارای مزایای مختلفی است برای مثال سیستم ایمنی بدن حساسیت بسیار کمی نسبت به آنها دارد.
ژو میگوید: به نظر ما این کار پتانسیلهای بسیاری دارد؛ من فکر میکنم که ما میتوانیم از این روش برای مهندسی بافتهای نرم، نظیر خون، پوست و عضله استفاده کنیم. نتایج این پژوهش در قالب مقالهای با عنوان Highly Aligned Nanofibrous Scaffold Derived from Decellularized Human Fibroblasts در نشریه Advanced Funcational Materials به چاپ رسیده است.