ساخت داربست سه بعدی DNA برای واکنش‌های بیوشیمیایی

محققان با استفاده از رشته‌های دی‌ان‌ای موفق به ساخت داربستی شدند که می‌توان از آن به‌عنوان ظرف آزمایش برای فرآیندهای بیوشیمیایی استفاده کرد.

پژوهشگران دانشگاه ایالتی آریزونا با استفاده از مولکول‌های دی‌ان‌ای موفق به ساخت داربستی شدند که می‌تواند به‌عنوان ساختاری سه بعدی برای انجام واکنش‌های بیوشیمیایی مهم مورد استفاده قرار گیرد.
این پژوهشگران، از خواص اتصال واحد‌های سازنده دی‌ان‌ای استفاده کردند تا این رشته‌ها را خودآرایی داده و به ساختارهای دو و سه بعدی تبدیل کنند. در آخرین پژوهشی که محققان انجام دادند، موفق به تقلید آنزیمی مهم، در بدن شدند؛ آنزیمی که سرعت واکنش‌های شیمیایی را افزایش می‌دهد. این آنزیم می‌تواند غذا را به مولکول‌های شکر تبدیل کند.
یان از محققان این پروژه می‌گوید: «ما از طبیعت الهام گرفتیم تا سیستم مولکولی دست‌سازی را طراحی و تولید کنیم. این سیستم مولکولی مشابه یک ماشین نانومقیاس در سیستم‌های زیستی زنده است. ما به‌صورت منطقی نانوداربست مولکولی طراحی کردیم که یکی از فعالیت‌های زیستی بدن را تقلید می‌کند.»
آنزیم‌ها موجب کنترل فرآیندهای زیستی در بدن می‌شوند، بدون آن‌ها واکنش‌ها در بدن اتفاق نخواهد افتاد. چند بخش مولکولی در کنار هم قرار می‌گیرند و در نهایت یک بسته‌ی آنزیمی ایجاد می‌کنند. هر مولکول در این بسته جای خود را دارد. این آنزیم در نهایت محصولی ایجاد می‌کند که در ادامه به آنزیم دیگر سپرده می‌شود تا در نهایت فعالیت بیوشیمیایی در بدن اتفاق افتد.
در این پژوهش محققان از یک جفت آنزیم به نام‌های G6pDH و MDH استفاده کردند که برای بیوسنتزها بسیار ضروری است. این دو آنزیم برای تولید اسیدهای آمینه، چربی‌ها و اسیدهای نوکلئیک بسیار مهم هستند. نقص در این آنزیم‌ها منجر به کم‌خونی در فرد می‌شود.
برای مطالعه‌ی این دو آنزیم، محققان نیاز به ساختاری داشتند که به‌عنوان ظرف آزمایش از آن استفاده کنند. از این رو پژوهشگران اقدام به تولید داربست دی‌ان‌ای کردند. آن‌ها با استفاده از یک برنامه‌ی کامپیوتری، واحدهای سازنده دی‌ان‌ای را به‌گونه‌ای طراحی کردند که رشته‌های دی‌ان‌ای خودآرایی داده و داربست موردنظر را ایجاد کند. قدم بعدی، اتصال آنزیم‌ها به این لوله دی‌ان‌ای بود. پس از این کار، محققان اقدام به بررسی عملکرد داربست دی‌ان‌ای کردند. نتایج نشان داد که این ظرف می‌تواند میزبان واکنش‌های شیمیایی باشد.
نتایج این پژوهش در نشریه‌ی Nature Nanotechnology به چاپ رسیده است.