محققان دانشگاه صنعتی شیراز در تحقیقات آزمایشگاهی خود نانوپوششی طراحی نمودهاند که التهابات ناشی از کاربرد مواد قابل کاشت در بدن را کاهش خواهد داد. این نانوپوشش از مواد زیست سازگار تهیه شده و به دلیل خواص مطلوب خود، عمر مفید بالایی دارد. از نتایج این طرح
شیراز: کاهش التهابات پوستی ناشی از مواد کاشتنی در بدن با نانوپوششها
آلیاژ نیکل–تیتانیوم در مقایسه با سایر مواد کاشتنی فلزی، رفتار مکانیکی نزدیکتری به بافت استخوانی داشته و تأثیر بالاتری بر رشد استخوان و تسریع درمان بافت آسیب دیده دارد. لذا این آلیاژ گزینهی بسیار مطلوبی برای استفاده در مهندسی بافت خواهد بود. با این حال زیست سازگاری این آلیاژ به دلیل میزان نیکل بالا و واکنش با بافت اطراف خود کم بوده و مشکلاتی نظیر التهاب پوست و تاول زدن در آن مناطق را ایجاد میکند.
به گفتهی دکتر مرتضی علیزاده، هدف از انجام این تحقیق، ایجاد یک پوشش زیست سازگار با محیط بدن برای استفاده بر روی ایمپلنتها یا مواد کاشتنی از جنس نیکل-تیتانیوم بوده است.
وی در ادمه عنوان کرد: «نزدیک به ۵۰ درصد وزن کاشتنیهای نیکل-تیتانیوم، از نیکل تشکیل شده است. با کاربرد این ماده در مهندسی بافت، یونهای نیکل در بدن آزاد شده سبب بروز مشکلاتی برای بیمار خواهد شد. این امر ایجاب میکند تا جراحی ثانویه انجام شده و مواد کاشتنی از بدن خارج شود.»
پوشش طراحی شده در این کار تحقیقاتی، نانوکامپوزیتی از جنس پودر هیدروکسی آپاتیت و نانوذرات اکسید تیتانیوم است. این پوشش به عنوان سدی در برابر نفوذ یونهای نیکل در بدن عمل میکند.
به گفتهی این محقق، خاصیت زیست فعالی پوشش به دلیل حضور ذرات هیدروکسی آپاتیت منجر به تشکیل ترکیبات کلسیم فسفات در فصل مشترک مواد کاشتنی و استخوان خواهد شد. این امر موجب یکنواختی فصل مشترک کاشتنی و استخوان میشود. علاوه بر این افزودن نانو ذرات اکسید تیتانیوم در پوشش، مقاومت الکتروشیمیایی پوشش در محیط بدن را بالا برده و عمر مفید مواد کاشتنی را افزایش میدهد.
کاهش ریسک ایجاد مشکلات حساسیتی و مسمومیتهای ناشی از تماس نیکل با بافت اطراف کاشت و جلوگیری از جراحی ثانویه به منظور خارج نمودن مادهی کاشتنی از فواید استفاده از نانوپوشش پیشنهادی خواهد بود.
علیزاده در ادامه به نحوهی ساخت و بررسی این نانوپوشش اشاره کرد و افزود:«برای ایجاد پوشش از روش رسوب دهی الکتریکی استفاده شد. در واقع نانوپوششی با ترکیب فلز روی بهعنوان زمینهی پوشش، ذرات هیدروکسی آپاتیت بهعنوان عامل زیست سازگار و اکسید تیتانیوم جهت افزایش خواص مکانیکی و خوردگی آن تولید گردید. مشخصات این نانوپوشش توسط آزمونهای XRD، SEM و HR-TEM مطالعه شده است.»
این تحقیقات از همکاری دکتر مرتضی علیزاده، دکتر رسول امینی- اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی شیراز- دکتر عرفان صلاحی نژاد- عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر- و محمد میرک حاصل شده که نتایج آن در مجلهی Surface And Interface Analysis (جلد ۴۷، شماره ۲، سال ۲۰۱۵، صفحات ۱۷۶ تا ۱۸۳) منتشر شده است.
به گفتهی دکتر مرتضی علیزاده، هدف از انجام این تحقیق، ایجاد یک پوشش زیست سازگار با محیط بدن برای استفاده بر روی ایمپلنتها یا مواد کاشتنی از جنس نیکل-تیتانیوم بوده است.
وی در ادمه عنوان کرد: «نزدیک به ۵۰ درصد وزن کاشتنیهای نیکل-تیتانیوم، از نیکل تشکیل شده است. با کاربرد این ماده در مهندسی بافت، یونهای نیکل در بدن آزاد شده سبب بروز مشکلاتی برای بیمار خواهد شد. این امر ایجاب میکند تا جراحی ثانویه انجام شده و مواد کاشتنی از بدن خارج شود.»
پوشش طراحی شده در این کار تحقیقاتی، نانوکامپوزیتی از جنس پودر هیدروکسی آپاتیت و نانوذرات اکسید تیتانیوم است. این پوشش به عنوان سدی در برابر نفوذ یونهای نیکل در بدن عمل میکند.
به گفتهی این محقق، خاصیت زیست فعالی پوشش به دلیل حضور ذرات هیدروکسی آپاتیت منجر به تشکیل ترکیبات کلسیم فسفات در فصل مشترک مواد کاشتنی و استخوان خواهد شد. این امر موجب یکنواختی فصل مشترک کاشتنی و استخوان میشود. علاوه بر این افزودن نانو ذرات اکسید تیتانیوم در پوشش، مقاومت الکتروشیمیایی پوشش در محیط بدن را بالا برده و عمر مفید مواد کاشتنی را افزایش میدهد.
کاهش ریسک ایجاد مشکلات حساسیتی و مسمومیتهای ناشی از تماس نیکل با بافت اطراف کاشت و جلوگیری از جراحی ثانویه به منظور خارج نمودن مادهی کاشتنی از فواید استفاده از نانوپوشش پیشنهادی خواهد بود.
علیزاده در ادامه به نحوهی ساخت و بررسی این نانوپوشش اشاره کرد و افزود:«برای ایجاد پوشش از روش رسوب دهی الکتریکی استفاده شد. در واقع نانوپوششی با ترکیب فلز روی بهعنوان زمینهی پوشش، ذرات هیدروکسی آپاتیت بهعنوان عامل زیست سازگار و اکسید تیتانیوم جهت افزایش خواص مکانیکی و خوردگی آن تولید گردید. مشخصات این نانوپوشش توسط آزمونهای XRD، SEM و HR-TEM مطالعه شده است.»
این تحقیقات از همکاری دکتر مرتضی علیزاده، دکتر رسول امینی- اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی شیراز- دکتر عرفان صلاحی نژاد- عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر- و محمد میرک حاصل شده که نتایج آن در مجلهی Surface And Interface Analysis (جلد ۴۷، شماره ۲، سال ۲۰۱۵، صفحات ۱۷۶ تا ۱۸۳) منتشر شده است.