تلاش دانشگاه آزاد گیلان و شرکتی داخلی در دستیابی به نانوالیاف‌های حامل دارو جهت درمان زخم

پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات گیلان، در طرحی مشترک با شرکتی داخلی، اقدام به ساخت و بررسی نمونه‌های آزمایشگاهی نانوالیافی نمودند که جهت درمان زخم و عفونت کاربرد داشته باشد. این نانوالیاف‌ها حاوی مواد ضدباکتری هستند و می‌توانند از گسترش

امروزه با گسترش مقاومت باکتری‌های عامل عفونت‌های بیمارستانی و سوختگی به آنتی بیوتیک‌های رایج، اقدام برای ساخت دارویی که بتواند جایگزین مناسبی برای این آنتی بیوتیک‌ها باشد، بسیار گسترده شده است. استافیلوکوکوس اورئوس یکی از این پاتوژن‌های بیماری‌زا و عامل اصلی ایجاد عفونت‌های سطحی و مهاجم پوست است که مقاومت آن نسبت به آنتی بیوتیک‌ها نسبت به سایر پاتوژن‌های بیماری‌زا به سرعت در حال افزایش است.
به گفته‌ی مائده جهانگیر بلورچیان، در این طرح از نانوالیاف به عنوان بانداژ حامل دارو استفاده شده است. این محقق معتقد است، فرایند ساخت نانوالیاف‌ها راحت و کم‌هزینه‌تر از بانداژهای معمولی است؛ لذا استفاده از آن‌ها گزینه‌ی مناسبی برای صرفه‌جویی اقتصادی در صنایع تولیدی خواهد بود.
وی در ادامه به سایر ویژگی‌های نانوالیاف سنتز شده‌ی حامل دارو اشاره کرد و افزود: «نانوالیاف‌ها به دلیل وجود منافذ ریز خود، علاوه بر حفظ رطوبت زخم و جلوگیری از خشک شدن و چسبیدن پوست آسیب دیده به بانداژ، از ورود باکتری‌های دیگر به محل زخم جلوگیری به عمل می‌آورند. بنابراین کاربرد آن‌ها به عنوان پانسمان به ویژه در مراکز درمانی همچون بیمارستان‌ها می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کند. همچنین می‌توانند با رهاسازی کنترل شده‌ی دارو از مواجه شدن زخم با حجم بالایی از دارو، که سبب مسمومیت و آسیب دیدگی بیشتر می‌شود، جلوگیری کنند.»
جهانگیر بلورچیان در خصوص ساختار و مواد استفاده شده در این نانوالیاف نیز عنوان کرد:« در این تحقیق داروی ضدعفونی کننده‌ی باکتریوسین توسط لاکتوباسیلوس‌ها تولید شده و همزمان با فرآیند الکتروریسندگی بر روی نانوالیاف‌های ساخته شده، تثبیت ‌شده است. لازم به توضیح است که باکتری‌ها به سرعت در حال مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها هستند. بنابراین استفاده از باکتریوسین‌ها می‌تواند به عنوان جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیک‌ها باشد و یا در ترکیب با آنتی بیوتیک‌ها سبب کاهش خطرات ناشی از ابتلا به مقاومت‌های ضد میکروبی شود.»
از آنجا که طبق نتایج آزمایشگاهی، رهاسازی باکتریوسین‌ها از نانوالیاف و فعالیت ضد میکروبی آن به میزان قابل توجهی تعداد باکتری‌ها را کاهش می‌دهد، در نتیجه این نمونه‌ها پتانسیل درمان زخم‌های عفونی را دارا هستند.
این تحقیقات در قالب پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد مائده جهانگیر بلورچیان از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات گیلان و با راهنمایی دکتر مهدی شهریاری نور و دکتر فاتن دیوسر انجام شده است. این طرح که با همکاری شرکت تعاونی خدمات فنی و مهندسی تعاونگران شمال صورت گرفته است، به عنوان پایان نامه‌ی مورد نیاز صنعت به تأیید ستاد توسعه‌ی فناوری نانو رسیده است. آیین نامه‌ی حمایت از پایان نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.