پژوهشگران دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در طرحی مشترک با شرکت غذا صنعت پژوه، اقدام به تولید آزمایشگاهی نانوکپسول‌های حاوی روغن امگا-۳ نمودند. این نانوکپسول‌ها در صورت تولید انبوه می‌توانند در جیره‌ی غذایی مورد استفاده قرار گرفته و سبب افزایش سطح
همکاری شرکتی داخلی و دانشگاه ساری در تولید آزمایشگاهی نانوکپسول‌های حاوی پودر امگا-۳
اسیدهای چرب غیراشباع نظیر امگا-۳، زمانی که به طور منظم و در غلظت مناسب مصرف شوند، دارای مزایای فراوانی بوده و تأثیر مثبتی بر سلامت انسان دارند. متأسفانه بدن انسان قادر به سنتز این اسیدهای چرب غیراشباع نیست. این موضوع سبب شده تا این دسته از مواد به عنوان بخشی ضروری از جیره‌ی غذایی مد نظر قرار گیرند.
یکی از راه‌های افزایش مصرف اسیدهای چرب غیراشباع امگا-۳ در رژیم غذایی مصرف کنندگان، تولید روغن ماهی کپسوله شده و افزودن آن به مواد غذایی است. حال چنانچه این محصول به شکل نانوکپسول تولید شود، سبب افزایش ارزش غذایی ماده‌ی مصرفی می‌گردد.
به گفته‌ی رحیمه اصفهانی، مجری طرح، هدف این کار تولید پودرهای نانوکپسوله شده حاوی امگا-۳، بوده است. برای این منظور تلاش شده تا از ژلاتین ماهی و صمغ عربی به عنوان مواد دیواره استفاده شده و در نهایت پودر نانوکپسول شده‌ی امگا-۳ در مقیاس آزمایشگاهی تولید شود.
وی در ادامه افزود: «کشور ما از نظر دارا بودن ذخایر شیلاتی غنی بوده و پتانسیل بالایی در تولید محصولات جانبی (مانند روغن ماهی، ژلاتین ماهی و…) از حجم بزرگ ضایعات بهره‌برداری نشده از آبزیان دارد. در نتیجه می‌توان از این ضایعات در قالب فرآورده‌های بیولوژیک دارای ارزش افزوده و به عنوان منبعی برای تولید روغن ماهی و اسید چرب ماهی استفاده نمود.»
برای تولید نانوکپسول‌های امگا-۳ از روش کواسرواسیون ترکیبی استفاده شده است. این روش، روشی ساده و کم هزینه برای تولید سامانه‌های میکرو / نانوساختار است. همچنین ژلاتین ماهی و صمغ عربی به عنوان مواد دیواره‌ی نانوکپسول‌ها انتخاب شدند. این ترکیب‌های پروتئین-پلی ساکاریدی، به علت حلالیت بالا در آب و حفاظت از مواد کپسوله شده، دارای مزایای بیشتری نسبت به کپسول‌های لیپیدی هستند.
به گفته‌ی این محقق، با انجام آزمایش‌های تکمیلی و دستیابی به تولید انبوه، می‌توان محصولی نوین از روغن ماهی تولید نمود و از آن در صنایع غذایی و دارویی کشور استفاده کرد. این امر علاوه بر کمک به بهبود سطح سلامت جامعه، منجر به ایجاد ارزش افزوده‌ی بالا به دلیل جلوگیری از خروج ارز به منظور واردات محصولات خارجی خواهد شد.
وی در پایان افزود: «با استفاده از نانوریزپوشانی می‌توان تولید بسیاری از محصولاتی که از نظر فناوری تولید غیر ممکن هستند را عملی کرد. نانوریزپوشانی همچنین در صنایع دارویی و مکمل‌های غذایی به منظور تحویل هدفمند دارو، ایجاد حداقل سمیت، افزایش توزیع زیستی و جذب سلولی بالاتر برخی از داروها و مواد غذایی نیز استفاده می‌شوند.»
این طرح به همت رحیمه اصفهانی در قالب پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد ایشان و با راهنمایی دکتر سید علی جعفرپور از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری و دکتر سید مهدی جعفری از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و به سفارش شرکت غذا صنعت پژوه انجام شده است. این پایان نامه تحت عنوان پایان نامه‌ی مورد نیاز صنعت به تأیید ستاد توسعه‌ی فناوری نانو رسیده است. آیین نامه‌ی حمایت از پایان نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
یکی از راه‌های افزایش مصرف اسیدهای چرب غیراشباع امگا-۳ در رژیم غذایی مصرف کنندگان، تولید روغن ماهی کپسوله شده و افزودن آن به مواد غذایی است. حال چنانچه این محصول به شکل نانوکپسول تولید شود، سبب افزایش ارزش غذایی ماده‌ی مصرفی می‌گردد.
به گفته‌ی رحیمه اصفهانی، مجری طرح، هدف این کار تولید پودرهای نانوکپسوله شده حاوی امگا-۳، بوده است. برای این منظور تلاش شده تا از ژلاتین ماهی و صمغ عربی به عنوان مواد دیواره استفاده شده و در نهایت پودر نانوکپسول شده‌ی امگا-۳ در مقیاس آزمایشگاهی تولید شود.
وی در ادامه افزود: «کشور ما از نظر دارا بودن ذخایر شیلاتی غنی بوده و پتانسیل بالایی در تولید محصولات جانبی (مانند روغن ماهی، ژلاتین ماهی و…) از حجم بزرگ ضایعات بهره‌برداری نشده از آبزیان دارد. در نتیجه می‌توان از این ضایعات در قالب فرآورده‌های بیولوژیک دارای ارزش افزوده و به عنوان منبعی برای تولید روغن ماهی و اسید چرب ماهی استفاده نمود.»
برای تولید نانوکپسول‌های امگا-۳ از روش کواسرواسیون ترکیبی استفاده شده است. این روش، روشی ساده و کم هزینه برای تولید سامانه‌های میکرو / نانوساختار است. همچنین ژلاتین ماهی و صمغ عربی به عنوان مواد دیواره‌ی نانوکپسول‌ها انتخاب شدند. این ترکیب‌های پروتئین-پلی ساکاریدی، به علت حلالیت بالا در آب و حفاظت از مواد کپسوله شده، دارای مزایای بیشتری نسبت به کپسول‌های لیپیدی هستند.
به گفته‌ی این محقق، با انجام آزمایش‌های تکمیلی و دستیابی به تولید انبوه، می‌توان محصولی نوین از روغن ماهی تولید نمود و از آن در صنایع غذایی و دارویی کشور استفاده کرد. این امر علاوه بر کمک به بهبود سطح سلامت جامعه، منجر به ایجاد ارزش افزوده‌ی بالا به دلیل جلوگیری از خروج ارز به منظور واردات محصولات خارجی خواهد شد.
وی در پایان افزود: «با استفاده از نانوریزپوشانی می‌توان تولید بسیاری از محصولاتی که از نظر فناوری تولید غیر ممکن هستند را عملی کرد. نانوریزپوشانی همچنین در صنایع دارویی و مکمل‌های غذایی به منظور تحویل هدفمند دارو، ایجاد حداقل سمیت، افزایش توزیع زیستی و جذب سلولی بالاتر برخی از داروها و مواد غذایی نیز استفاده می‌شوند.»
این طرح به همت رحیمه اصفهانی در قالب پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد ایشان و با راهنمایی دکتر سید علی جعفرپور از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری و دکتر سید مهدی جعفری از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و به سفارش شرکت غذا صنعت پژوه انجام شده است. این پایان نامه تحت عنوان پایان نامه‌ی مورد نیاز صنعت به تأیید ستاد توسعه‌ی فناوری نانو رسیده است. آیین نامه‌ی حمایت از پایان نامه‌های مورد نیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
