پژوهشگران دانشگاه مراغه در طرحی اقدام به بررسی تأثیر نانوذرات سیلیکون بر جوانه‌زنی ارقام مختلف عدس نمودند. نتایج این تحقیقات می‌تواند از طریق بهبود جوانه‌زنی بذر در مناطق نیمه خشک و شور، استقرار گیاهچه در مراحل ابتدایی را بهبود بخشد. با بهبود و تقویت مراح
مراغه: بررسی تأثیر نانوذرات بر جوانه‌زنی ارقام مختلف عدس
با کاهش نزولات و افزایش برداشت آب از منابع زیرزمینی، کشت محصولات کشاورزی در مناطق خشک با مشکل شوری خاک یا آب آبیاری مواجه است. قابلیت جوانه زنی سریع و مقاومت در برابر عوامل نامطلوب محیط از جمله موارد تأثیرگذار در موفقیت کشت بذر در این گونه خاک‌ها و مناطق خشک و نیمه خشک است. از این رو هر گونه تیمار یا بکارگیری موادی که جوانه زنی گیاهان مناطق خشک را سرعت بخشد، می‌تواندموجبات افزایش عملکرد را فراهم آورد.
محققان دانشگاه مراغه در پژوهشی به بررسی تأثیر استفاده از نانوذرات سیلیکون بر جوانه زنی بذر عدس و میزان تأثیر‌گذاری غلظت‌های مختلف این نانوذرات بر ارقام مختلف این گیاه پرداختند. این کار با اضافه کردن نانو ذرات سیلیکون به محیط جوانه زنی یا تیمار بذر در محلول‌های سیلیکونی صورت گرفته است.
نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد، می‌توان با اضافه کردن نانو ذرات سیلیکون از طریق اعمال بر روی دانه رست و یا پوشش دهی بذر با استفاده از فعال سازی سیستم‌های دفاعی، جوانه زنی و رشد اولیه‌ی بذر را بهبود بخشید.
دکتر محسن جان محمدی، در توضیح مطالعات صورت گرفته عنوان کرد: «در این طرح ارقام مختلف عدس از مراکز تحقیقاتی داخلی و خارجی جمع آوری شد. سپس آزمایش جوانه زنی با هدف بررسی عکس العمل مؤلفه‌های مختلف رشد دانه رست ارقام جمع آوری شده از مناطق جغرافیایی متفاوت به سطوح مختلف شوری و نانوذرات دی اکسید سیلیکون صورت گرفت. همچنین در طی مدت جوانه‌زنی، برخی از شاخص‌ها نظیر شاخص جوانه زنی، قدرت رشد گیاهچه، سرعت جوانه زنی و برخی ازمؤلفه‌های رشد اولیه‌ی گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت.«
وی در ادامه افزود: «نتایج نشان داد که جوانه زنی به طور قابل توجهی با افزایش میزان شوری به تعویق می افتد. این در حالی است که استفاده از نانوذرات دی اکسید سیلیکون (SiO2) می‌تواند اثر نامطلوب شوری بر جوانه زنی، طول ریشه و ساقه‌ی گیاه را بطور قابل توجهی کاهش دهد و موجب تسریع و بهبود جوانه زنی و رشد گیاهچه گردد. همچنین مشاهده شد که عکس العمل ارقام مختلف در برابر کاربرد نانوذرات سیلیکون متفاوت است و بهترین نمود مربوط به ارقامی با منشاء مکزیک، سوریه و اردن (مناطق خشک و نیمه خشک) است.»
جان محمدی در پایان عنوان کرد: «از آنجا که طبق بررسی‌ها حداقل ۱۵ درصد از اراضی کشور با مشکل شوری خاک مواجه هستند؛ از این رو نتایج این طرح، در صورت انجام آزمایشات تکمیلی در آینده، می‌تواند کمک شایانی به بهبود کشت و کار در این اراضی نماید.»
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر محسن جان محمدی، دکتر ناصر صباغ نیا- اعضای هیأت علمی دانشگاه مراغه و مهندس امین احد نژاد از این دانشگاه است که نتایج آن در مجله‌ی The Journal Agriculture and Forestry (جلد ۶۱، شماره ۳، سال ۲۰۱۵، صفحات ۱۹ تا ۳۳) به چاپ رسیده است.
محققان دانشگاه مراغه در پژوهشی به بررسی تأثیر استفاده از نانوذرات سیلیکون بر جوانه زنی بذر عدس و میزان تأثیر‌گذاری غلظت‌های مختلف این نانوذرات بر ارقام مختلف این گیاه پرداختند. این کار با اضافه کردن نانو ذرات سیلیکون به محیط جوانه زنی یا تیمار بذر در محلول‌های سیلیکونی صورت گرفته است.
نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد، می‌توان با اضافه کردن نانو ذرات سیلیکون از طریق اعمال بر روی دانه رست و یا پوشش دهی بذر با استفاده از فعال سازی سیستم‌های دفاعی، جوانه زنی و رشد اولیه‌ی بذر را بهبود بخشید.
دکتر محسن جان محمدی، در توضیح مطالعات صورت گرفته عنوان کرد: «در این طرح ارقام مختلف عدس از مراکز تحقیقاتی داخلی و خارجی جمع آوری شد. سپس آزمایش جوانه زنی با هدف بررسی عکس العمل مؤلفه‌های مختلف رشد دانه رست ارقام جمع آوری شده از مناطق جغرافیایی متفاوت به سطوح مختلف شوری و نانوذرات دی اکسید سیلیکون صورت گرفت. همچنین در طی مدت جوانه‌زنی، برخی از شاخص‌ها نظیر شاخص جوانه زنی، قدرت رشد گیاهچه، سرعت جوانه زنی و برخی ازمؤلفه‌های رشد اولیه‌ی گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت.«
وی در ادامه افزود: «نتایج نشان داد که جوانه زنی به طور قابل توجهی با افزایش میزان شوری به تعویق می افتد. این در حالی است که استفاده از نانوذرات دی اکسید سیلیکون (SiO2) می‌تواند اثر نامطلوب شوری بر جوانه زنی، طول ریشه و ساقه‌ی گیاه را بطور قابل توجهی کاهش دهد و موجب تسریع و بهبود جوانه زنی و رشد گیاهچه گردد. همچنین مشاهده شد که عکس العمل ارقام مختلف در برابر کاربرد نانوذرات سیلیکون متفاوت است و بهترین نمود مربوط به ارقامی با منشاء مکزیک، سوریه و اردن (مناطق خشک و نیمه خشک) است.»
جان محمدی در پایان عنوان کرد: «از آنجا که طبق بررسی‌ها حداقل ۱۵ درصد از اراضی کشور با مشکل شوری خاک مواجه هستند؛ از این رو نتایج این طرح، در صورت انجام آزمایشات تکمیلی در آینده، می‌تواند کمک شایانی به بهبود کشت و کار در این اراضی نماید.»
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر محسن جان محمدی، دکتر ناصر صباغ نیا- اعضای هیأت علمی دانشگاه مراغه و مهندس امین احد نژاد از این دانشگاه است که نتایج آن در مجله‌ی The Journal Agriculture and Forestry (جلد ۶۱، شماره ۳، سال ۲۰۱۵، صفحات ۱۹ تا ۳۳) به چاپ رسیده است.
